Edebî yönden Cerîde Dergisinin incelenmesi
Researchi̇ng Ceri̇de Magazi̇ne in li̇terary aspect
- Tez No: 372437
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH ŞENGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: İkinci Meşrutiyet, edebî türler, Türk basını, Cerîde, Second Constitutionalist Period, literary genres, Turkish press, Cerîde
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Osmanlı Devleti 19.yy'da yüzünü Batı'ya dönerek modernleşme sürecini başlatmıştır. Tanzimat ile başlayan basın hayatı Türk edebiyatının gazete ve dergiler çerçevesinde gelişmesine vesile olmuştur. Basının hızla gelişmesi neticesinde daha önce Türk edebiyatında rastlanmayan edebî türler, edebî sahaya girmiş ve ilk örneklerini vermeye başlamıştır. Türk toplumu için demokratikleşmenin önemli bir adımı olan İkinci Meşrutiyet'in ilanı basın ve edebiyat alanında farklı gelişmelere yol açmıştır. Uzun süren baskı ve sansür döneminden sonra ilan edilen İkinci Meşrutiyet, Türk basında gazete ve dergi sayısında patlamaya yol açar.“Hürriyet, müsâvât, meşrutiyet”düşüncelerini yayın merkezine alan yüzlerce mecmua yayın hayatına girer ve birçoğu çok kısa sürede yayın hayatına veda eder. Tez konumuz olan Cerîde bu dönemde (16 Ekim 1908-19 Ağustos 1909) ortaya çıkan mecmualardan biridir. Bu çalışma, Cerîde mecmuasının edebiyat dünyasındaki yeri ve mecmuanın çıktığı dönemdeki önemini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmamızın temelini mecmuadaki edebî türler oluşturmaktadır. Tez dört bölümden meydana gelmektedir. Bölümlere geçilmeden önce 20.yy başlarında Osmanlı basını ve dönemin siyasî, sosyal olayları hakkında bilgi verilerek bir giriş yapılmıştır. Birinci bölümde Cerîde mecmuasının özellikleri verilerek yayın macerası, yazar kadrosu, mecmuanın edebî boyutu anlatılmıştır. İkinci bölüm, Cerîde'de bulunan edebî türlerin tasniflenmesine ayrılmıştır. Üçüncü bölümde, tasniflenmiş olan edebî türler şekil ve muhteva açısından değerlendirilmiştir. Son bölüm ise mecmua da bulunan edebî metinler Latin alfabesine çevrilmiştir. Cerîde mecmuası üzerinde yapılan bu çalışma; basın tarihi, meşrutiyet dönemi edebiyatı, dönemin şair ve yazarlarının Türk edebiyatına katkısı açısından önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
In the 19th century Ottoman Empire began the process of modernization by setting its sight on the West. The press life that began with Tanzimat (Reform) era contributed to the development of Turkish literature with in the frame of newspapers and magazines. As a result of the quick development of the press, the literary genres not seen in the Turkish literature before got into literary area and began to give their first examples. Being an important step of democratization for Turkish society, proclamation of the Second Constitutionalism resulted in various developments in press and literature areas. The Second Constitutionalism that was proclaimed after a long period of oppression and censorship caused a boom in newspaper and magazine numbers in Turkish press. Hundreds of magazines that put the ideas of“freedom, equality, constitutionalism”to the center of their publications entered press life and in a short span of time, most of them took leave in press life. Being the subject of this thesis, Cerîde was one of those magazines that emerged in this period (16 October 1908-19 August 1909). This study aims at determining the place of Cerîde Magazine in literature life and its importance during the period when it was published. Basics of this study are comprised of literary genres in the magazine. The study is consisted of four episodes. Before the first period, information about Ottoman press in the early part of 20th century and political and social events of that time is given. In the first episode, the characteristics of Cerîde Magazine are presented and its publication adventure, staff of authors, literary aspect is explained. In the second episode, literary genres in the magazine are classified. In the third episode, the literary genres classified are evaluated according to structure and content. In the last episode, literary texts in the magazine are translated into Latin alphabet. This study on Cerîde magazine presents importance in press history, Constitution period literature, the contribution of the poets and authors to Turkish literature of the period.
Benzer Tezler
- Edebî yönden Hazine-i Evrâk dergisinin incelenmesi
Researching Hazi̇ne-i̇ Evrak magazine in literary aspect
MÜZEYYEN ÇELİK KESMEGÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ŞENGÜL
- Edebî yönden Şükrî-i Bitlisî'nin Selim-Nâme'si
Literary aspect Şükrî-i Bitlisî's Selim-Name
TAHİR KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT KEKLİK
- Edebi yönden hazif üslubu
Style of Hazf in Arabic literature
HALİL İBRAHİM KAÇAR
Doktora
Türkçe
2002
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İSMAİL DURMUŞ
- Edebî yönden Yeni Kalem dergisinin incelenmesi
An investigation on magazine of Yeni̇ Kalem from the literature point of view
BURÇİN GÜLÇİN GÜNDOGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ŞENGÜL
- Cengiz Aytmatov'un uzun hikâyelerinde hümanizm meselesinin edebî yönden incelenmesi
Чыңгыз Айтматовдун повесттеринде гуманизм маселесинин көркөм иликтениши
SAFA KIRVELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAYEVA
PROF. DR. ORHAN SÖYLEMEZ