TRT repertuvarında yer alan Kütahya yöresi kadın ağzı türkülerinin müzikal ve edebi yönden incelenmesi
Music and literary analysis of women's dialect folk songs in Kütahya region in TRT repertoire
- Tez No: 781121
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİLAY GÖK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Bu çalışmada TRT Türk Halk Müziği repertuvar arşivinde bulunan Kütahya yöresine ait 23 kadın ağzı türkü tespit edilmiş, müzikal ve edebi açıdan incelenmiştir. Bu çalışma ile Kütahya yöresi kadın ağzı türkülerini müzikal (makamsal dizi, ses aralıkları, melodik seyir, ritmik yapı (ölçü, düzüm), form) ve edebi (tema, konu, şiir yapısı, yöresel dil vb. özellikleri) bakımından incelemek, türkülerin icra edildiği yerler, varsa hikâyelerini ortaya koymak, yörede repertuvarda tespit edilen ve kadınlar tarafından oynanan oyunlu türkülerin oyun özelliklerini yansıtmak, yöre müzik kültürüne katkıda bulunmak, görüşme yapılan katılımcıların demografik yapısı da göz önüne alınarak geleneğin devamlılığı, aktarımı ve alana dair farklı çalışmalara bir basamak sağlamak amaçlanmıştır. Betimsel nitelikteki bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden“Durum çalışması”deseni kullanılmıştır. Veriler, doküman analizi ve yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme soruları, ilgili alan yazın ışığında ve yöreyi tanıyan kişilerin görüşleri doğrultusunda oluşturulmuş, ulaşılan 10 kişiye uygulanmıştır. Yöre türkülerinin form yapılarının tümünün sözlü kırık hava olduğu, beş farklı ölçü yapısının kullanıldığı ve 9 zamanlı ölçülerin yoğun olduğu görülmüştür. TRT repertuvar arşivinde tespit edilen Kütahya yöresi 23 kadın ağzı türkülerinde 7 farklı makam dizisi tespit edilmiş ve en yaygın Hicaz dizisinin olduğu belirlenmiştir. Türkülerin genel olarak en az 5 en fazla 9 ses genişliğine sahip olduğu görülmüştür. Kütahya yöresinde kadınlar türküleri icra ederken def, deblek, darbuka kullanmışlardır. Bu çalgılar yoksa tepsi, küp vb. aletler ile türkülere eşlik etmişlerdir. Yörede kadınların oynadığı oyunlar, ağır ve düz oyunlardır. Tespit edilen beş oyunlu türkünün üçü TRT repertuvar arşivine kayıtlıdır. İncelenen üç türkünün hikâyesine ulaşılmıştır. Yapılan görüşmeler Kütahya yöresi halk müziği, Kütahya yöresi kadın gelenekleri, kadın oyunları, kadın ağzı türküleri ve konuları hakkında bilgi toplamak, kadın ağzı türkülerin hikâyelerine ulaşmak amacı ile yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, 23 women's dialect folk songs belonging to the Kütahya region in the TRT Turkish Folk Music repertory archive were identified and examined from a musical and literary point of view. The aim of the study is to examine in terms of musical (modal scale, sound intervals, melodic course, rhythmic structure (measure, pronoun), form) and literary (theme, subject, poetic structure, local language features), the places where the folk songs are performed, the folk songs with a story, if any. to reveal the stories of the local repertoire, to reflect the characteristics of the dance folk songs played by women, to contribute to the local music culture, to provide a stepping stone for the continuity of the tradition, its transfer and different studies on the field, taking into account the demographic structure of the interviewed participants. In this descriptive study, one of the qualitative research methods,“Case study”design was used. Data were collected through document analysis and semi-structured interview. Semi-structured interview questions were created in line with the opinions of people who knew the region and were asked to 10 people. It has been observed that all of the form structures of the local folk songs are verbal“kırık hava”, five different meter structures are used and nine-time measures are intense. Seven different maqam scales were determined in the twenty-three women's dialect folk songs of Kütahya region, which were determined in the TRT repertory archive, and it was determined that the most common Hicaz scale. It has been observed that folk songs generally have at least five and maximum nine voice width. In Kütahya region, women used def, deblek and darbuka while performing folk songs. If these instruments do not exist, trays, cubes, etc. accompanied the songs with instruments. The dances performed by the women in the region are slow and straight folk dances. Three of the determined five folk songs with danceare registered in the TRT repertoire archive. As a result of the interviews, the stories of the three songs examined were reached. The determinations and analysis results obtained from 23 folk songs belonging to Kütahya province and its districts are presented in tables and lists.
Benzer Tezler
- İstanbul konservatuvarı derleme defterlerinde bulunan yirmi altı Kütahya türküsünün TRT THM repertuarındaki mevcut notasyonlarının karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of the notations of the twenty-six kütahya folk songs in the TRT THM repertoire of İstanbul conservatory
CEMİLE GÖZDE SANDIKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Müzikİnönü ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜNSAL DENİZ
- Kütahya türkülerinin viyolonsel eğitiminde kullanılması üzerine bir çalışma
A study on the use of Kütahya folk songs for violoncello education
ŞEREF İŞLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKPINAR
- TRT repertuvarına kayıtlı Karadeniz bölgesi türkülerinde kuş motifleri
Bird motifs in the Black Sea region in folk song registered to TRT repertuvarine
BÜŞRA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Kütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜNİRE BAYSAN
- Kütahya türküleri
Folk songs of Kütahya
KADRİ SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ YAKICI
- TRT repertuvarında yer alan Adana türkülerinin tür ve biçim yönünden incelenmesi
The study of Adana folk songs in TRT repertory in terms of their genre and form
NAZMİYE TUĞBA ÖZTÜRK