Kuzeydoğu Akdeniz (Mersin Körfezi) kıta sahanlığı sularında ve sedimanlarında partikül organik madde dağılımı, elemental kompozisyonu (C, N, P) ve çevresel faktörlere bağlı değişimleri
Distribution of particulate organic matter, its elemental composition (C,N,P) and variation with environmental factors in the shelfwaters and sediments in the Northeastern Mediterranean(Mersin Bay)
- Tez No: 374235
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZDEN BAŞTÜRK, PROF. DR. SÜLEYMAN TUĞRUL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deniz Bilimleri, Kimya, Marine Science, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Kuzeydoğu Akdeniz'in (Mersin Körfezi) temel hidrofiziksel, biyokimyasal parametrelerinin ve partikül organik madde (POM) özelliklerinin bölgesel ve dönemsel değişimleri Eylül 2008- Kasım 2010 tarihleri arasında mevsimsel ölçekte incelenmiştir. Belirlenen alanlardan alınan yüzey sedimanlarında toplam karbon (TC), partikül organik karbon (POC), partikül organik azot (PON), toplam partikül fosfor (TPP) formları ölçülmüş ve sediman tane boyları incelenerek elde edilen sonuçlar değerlendirilmiştir. Kıyısal sularda organik madde artışına bağlı olarak yüzey tabakasının ışık geçirgenliği azalmıştır. Orta ve dış körfez sularına kıyasla kıyı yüzey sularında toplam fosfor (TP), toplam inorganik azot (TİN) ve klorofil-a (Chl-a) derişiminde 10 katı aşan artışlar gözlenmiştir. Benzer şekilde, fotosentez kaynaklı POC, PON ve TPP derişimlerinin de arttığı saptanmıştır. Kıyısal sularda TİN/PO4 (N/P) oranı kış döneminde 200-300 seviyesinde iken, nehir etkisinin azaldığı açık sularda bu oran 6-15 seviyesine kadar düşmüştür. Körfez kıyı yüzey sularında asılı partikül maddenin N/P oranı 10-30 aralığında iken bu oran açık bölge sularında daha yüksektir ve 20-40 aralığında değişmiştir. Körfez yüzey sularında ölçülen TP'nin % 8-40'ını PO4, % 60-90 arasında değişen oranlarda ise TPP ile çözünmüş organik fosfor (ÇOP) bileşenlerinin toplamı oluşturmuştur. Kış-ilkbahar döneminde TPP'nin TP içindeki oranının % 20-55 aralığında değiştiği gözlenmiştir. Regresyon analizinden elde edilen POC/Chl-a oranları, üretken dönemlerde 80 iken, üretimin rejeneratif döngülerle kontrol edildiği yaz-sonbahar döneminde ise 310 seviyesine yükselmiştir. Yüzey sedimanlarında TPP derişimi içinde ana bileşeni yarı bozunmuş organik-P oluşturmuştur ve sedimanların TPP içeriği çoğunlukla kıyıdan açığa doğru artan bir eğilim göstermiştir. Bu artışın, çökelen sedimanların fosfor tutma kapasitesi ve kıyısal sularda daha etkin su-sediman ara-fazı etkileşimi ile yakından ilişkili olduğu öngörülmüştür.
Özet (Çeviri)
In the Northeast Mediterranean (Mersin Bay), regional and seasonal variations of basic hydrophysical, hydrochemical parameters and particulate organic matter (POM) properties were studied during September 2008-November 2010 period. In surface sediments of the region, total carbon (TC), particulate organic carbon (POC), particulate organic nitrogen (PON) values were also determined and evaluated according to sediment texture. In coastal waters, light penetration depth was seen to have decreased due to the increase in organic matter production. In paralel to this change, total phosphorus (TP), total inorganik nitrogen (TIN) and Chl-a concentations in coastal waters were observed to have increased more than 10 fold compared to mid-bay and outer bay waters. Similarly photosynthetic POC, PON and TPP values were determined to have increased in the same region. Although the TIN/PO4 ratios (N/P) in coastal waters reached to 200-300 in winter season, they decreased 6-15 level in open waters where the effects of riverine waters were minimum. Whereas N/P ratios of suspended particulate matter were between 10-30 in coastal surface waters, these ratios varied between 20-40 in photic layer and between 10-40 in deep waters. Contribution of reactive phosphate (PO4) to TP pool was determined as 8-40 %, that of the sum of total particulate and dissolved organic phosphorus as 60-90 %. Contribution of TPP to TP pool varied in the range of 20-55 % during winter-spring period in the surface waters of Mersin Bay. While POC/Chl-a ratios obtained by regression analysis were 80 during productive period, they increased to 310 level during regenerative production dominating in summer-autumn periods. Main components of TPP pool of surface sediments were determined as semi-decomposed organic-P form which showed an increasing trend from coastal to open waters. The main reason for this trend was evaluated as phosphorus adsorption capacity of settling sediment particles and effectiveness of water-sediment interface in coastal waters.
Benzer Tezler
- Recent sedimentology and holocene evolutionof the western shelf of The Mersi̇n bay (Ne-Mediterranean Sea)
Mersin Körfezi'nin Batı Kıtasahanlığ'nın güncelsedimantasyonu ve holosen evrimi (Kuzeydoğu Akdeniz)
VEDAT EDİGER
Doktora
İngilizce
1991
Deniz BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERGİN
- Current distribution of the small pelagic fish populations in the North Eastern Levantine sea in relation to environmental conditions and predicting the impacts of temperature rise on their future distributions
Kuzeydoğu Levant denizinde çevresel koşullarla ilişkili olarak küçük pelajik balık populasyonlarının dağılımı ve sıcaklık artışının etkisine göre gelecekteki dağılımlarının tahmin edilmesi
SERDAR SAKINAN
Doktora
İngilizce
2014
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiDeniz Biyolojisi ve Balıkçılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CEMAL GÜCÜ
- Mersin Körfezi'ne dökülen bazı nehirlerden kaynaklı mikroplastik bolluğunun yağışlı dönemdeki etkisinin belirlenmesi
Investigation of microplastic pollution from rivers in the Bay of Mersin
ÜLKÜ KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiMersin ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDENİZ DEMİR
PROF. DR. AHMET ERKAN KIDEYŞ
- Spatial variations of particulate organic matter (POM) composition and concentrations in surface waters and sediments of the Mersin Bay
Mersin Körfezi yüzey suları ve sedimanlarında partikül organik madde (POM) kompozisyonu ve konsantrasyonlarının bölgesel değişimi
İSMAİL AKÇAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Deniz BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOşinografi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN TUĞRUL
- Coastal vulnerability assessment for Mersin and İskenderun bays, Northeastern Mediterranean
Kuzeydoğu Akdeniz Mersin ve İskenderun körfezleri için kıyısal kırılganlık değerlendirmesi
FAHRİ AYKUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Deniz BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOşinografi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEVRİM TEZCAN