Reduplication as a compounding process: The case of [VV] converbs in Turkish
Birleşik fiil üretim yöntemi olarak ikileme: Türkçe'de zarf fiiller
- Tez No: 376509
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASLI GÖKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Bu çalışma, Türkçe'de iki fiilin bir araya gelmesiyle oluşan zarf fiillerin yapısını araştırmaktadır. Bu tür yapılar değişik zarf fiil ekleri taşıyabilirler ama bu çalışmada ele alınan zarf fiil yapıları sadece emir kipi, istek kipi ve bağlama ekiyle kurulabilen yapılardır. Bu çalışma, söz konusu zarf fiil yapılarının ikileme yoluyla üretilen eşbağımlı birleşik fiil yapıları olduğunu iddia etmektedir. Bu yapıların ikileme özelliğini incelemek için Inkelas & Zoll (2000, 2005) ve Inkelas (2005, 2008, 2014)'ın Biçimbirimsel İkileme Teorisi'nden yararlanılmıştır. Sözü edilen teoriye gore ikilemeyi oluşturan parçaların aynı biçimbirimsel ve sözdizimsel özelliklere sahip olması ve anlamsal olarak ilişkili olması gerekmektedir. Ayrıca bu çalışma söz konusu zarf fiil yapılarının sıradan ikilemeler olmadığını göstermektedir,çünkü bu yapılar ikilemeyi oluşturan iki parçanın arasına bir başka söz veya söz grubunun girmesini engelleyerek birleşik kelimeler gibi davranmaktadır. Bu çalışma aynı anda ikileme ve birleşik fiil olmanın söz konusu zarf fiil yapılarını eşbağımlı birleşik fiil kıldığını öne sürmektedir. Bu yapıların eşbağımlı birleşik fiil olduklarını açıklamak için Wälchli (2005)'in eşbağımlı birleşik kelime modeli benimsenmiştir. Wälchli(2005) eşbağımlı birleşik kelimelerin ayrı bir kategori olarak sınıflandırılmasını sağlayan iki önemli kriterden söz etmektedir. Bunlardan birincisi yapıyı oluşturan parçalar arasında doğal bir bağlanma ilişkisi olmasıdır. Bir başka deyişle, parçaların birbirleriyle ilişkili olması ve bir arada kullanımlarının beklenen bir durum olmasıdır. Diğer kriter ise yapının iki başlı olmasıdır. Ayrıca bu çalışma söz konusu zarf fiil yapılarının nerede oluştuklarını da incelemektedir. Sesbilgisi, biçimbilgisi ve sözdizim ayrı ayrı ele alındıktan sonra bu çalışma sözdizimin söz konusu zarf fiil yapılarına en iyi açıklamayı getirdiğini ileri sürmektedir. Bütün bu teorik iddialar sözlüklerden, derlemden ve çeşitli internet sitelerinden toplanan verilere uygulanmıştır. Bu veriler Türkçe'de zarf fiil yapılarının oldukça sık kullanılan üretken yapılar olduğunu ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
This study investigates the nature of Turkish [V(erb) V(erb)] constructions that are converbs(henceforth, [VV] converbs). Turkish [VV] converbs can bear various converbial markers and the ones focused in this study are constructed either with the imperative marker, the optative marker or the conjunctive marker. This study argues that [VV] converbs are in fact compounds generated by the process of reduplication. To investigate their reduplicative status, Morphological Doubling Theory (MDT) of Inkelas and Zoll (2000, 2005) and Inkelas (2005, 2008, 2014) is adapted in the study. MDT claims that the constituents of a reduplicative construction must have identical morphosyntactic features and they must be semantically-related. This study also shows that [VV] converbs are not ordinary reduplications because these structures have compound-like behaviors (e.g. inseparability). This study further argues that being both reduplications and compounds renders [VV] converbs co-compounds (i.e. a sub-type of compounds). The model of Wälchli (2005) is adopted to explain their co-compound status. Wälchli (2005) claims that natural coordination (i.e coordination of items which are expected to co-occur) and double-headedness mark cocompounds as a distinct class among compounds. Moreover, the present study aims to investigate whether [VV] converbs in Turkish are constructed in phonology, morphology or syntax. After considering all three, this study proposes that only syntax appears to account for all of [VV] converbs properties. All these theoretical considerations are made on data collected from dictionaries, the TS corpus (http://tscorpus.com/tr) and various blogs on the internet. This data shows that [VV] converbs are highly frequent and productive.
Benzer Tezler
- Peyvsazî di Kurmancî de: Nêrîneke Gıştî
Kurmancî'de kelime yapım yolları: Genel bir bakış
ÖMER DELİKAYA
Yüksek Lisans
Kürtçe
2016
DilbilimBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ZAHİR ERTEKİN
- Biçimbilim açısından Türkçe ve Çincede sözcük türetme
Chinese and Turkish word formation in the aspect of morphology
MEHMET RASİM İNCEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜLAY ÇAKMAK
- 2-6 yaş arası çocukların dil kullanımı üzerine bir inceleme: Denizli örneği
A review on the using language of children between 2-6 ages: Example of Denizli
MEVLÜT BAYKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİM DEMİRCİ