Investigating cognitive mechanisms of offending among adult and juvenile male prisoners: Suggestions for intervention
Suç davranışı ile ilişkili bilişsel mekanizmaların yetişkin ve genç erkek mahkumlar örneklemlerinde araştırılması: Rehabilitasyon çalışmaları için öneriler
- Tez No: 377820
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Suçu Destekleyen Düşünceler, Kararsal Denge, Değişim Basamakları, Teoriler Ötesi Model, Criminal Thinking, Decisional Balance, Stages of Change, Transtheoretical Model
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 432
Özet
Bu çalışmada, genel olarak, teoriler üstü model çerçevesinde suçu destekleyen bilişsel mekanizmaların farklı değişim basamaklarında nasıl etkili oldukları incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda, terapötik müdahaleler için öneriler sunulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda dört çalışma uygulanmıştır. İlk olarak, yetişkin örnekleminde ölçeklerin Türkçe'ye adaptasyon çalışması gerçekleştirilmiştir. İkinci çalışmada ise, suçu destekleyen varsayımları, suçu savunucu stratejileri, suça yönelik olumlu ve olumsuz atıfları ve değişim basamaklarını açıklayan faktörler belirlenmiştir. Üçüncü çalışmada ölçeklerin genç mahkumlar örnekleminde psikometrik özellikleri belirlenmiş, son çalışmada ise gelişimsel dönemler dikkate alınarak ergen, genç yetişkin ve yetişkin katılımcılar arasında karşılaştırmalar yapılmıştır. Adaptasyon çalışmaları ölçeklere dair genel olarak kabul edilebilir psikometrik özellikler ortaya koymuştur. Ancak, suçu destekleyen düşünceler ölçeği, genç mahkumlar örnekleminde bir takım eksik sonuçlar vermiştir. Bu bulgu, gençlerin bilişsel yapılarının esnekliği çerçevesinde tartışılmıştır. Hipotez testi bulguları, suçu destekleyen varsayımlar ve suçu savunucu stratejiler arasında ayrım yapmayı destekler niteliktedir. Ayrıca, katılımcıların farklı motivasyonel basamaklarda farklı kararsal denge süreçlerine girdikleri gözlemlenmiştir. Suça dair olumsuz atıflar genelde değişmemekle birlikte, suça dair olumlu atıfların katılımcıların duygu durumlarıyla birlikte değişkenlik göstermesi dikkat çekicidir. Değişim basamakları dikkate alındığında, bulgular,“niyet”ve“harekete geçme”basamaklarının genelde ortak özellikler sergiledikleri fakat her iki basamağın da“niyet öncesi”basamaktan önemli derecede ayrıştığı ortaya konulmuştur. Her bir basamağı açıklayan faktörler dikkate alınarak, çalışmanın sonunda bir klinik müdahale planı sunulmuştur. Son olarak, altta yatan psikolojik mekanizmaların yetişkinler ve gençler için ortak olduğu, ancak gelişimsel dönemlerin gerektirdiği ihtiyaçlar çerçevesinde bilişsel yapıların sergileniş biçimlerinde farklılıklar olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The present study generally aimed to explain the cognitive mechanisms of offending within the framework of transtheoretical model, by providing differences according to the motivational stages. In doing so, the purpose was to develop suggestions for further interventions. Accordingly, four subsequent studies were conducted. After the adaptation of the questionnaires to Turkish, the second study aimed at determining the factors associated with offence-supportive assumptions, defensive strategies, pros and cons of offending, and stages of change. In the third study, the psychometric properties of the adapted instruments were investigated in the juvenile sample. In the final study, comparisons were employed between adolescent, young adult and adult participants. The findings generally revealed good psychometric properties for the instruments in the adult sample. However, in the juvenile sample, certain flaws were observed for the criminal thinking scale. Regarding the hypothesis testing, the findings generally supported the distinction between offence-supportive assumptions and defensive strategies. In addition, decisional balance was observed to be varying according to the motivational stages. Regarding stages of change, contemplation and action stages were observed to share much in common. However, considerable amount of differences were obtained between these two stages and the initial precontemplation stage. Taking into account the specific characteristics obtained for each stage, a treatment plan is figured out at the end of the study. Finally, it is observed that, concerns that are specific to adolescence had a strong impact on how the variables were displayed.
Benzer Tezler
- Examining the impact of emotional similarity on face memory and face-context associative memory in younger and older adults
Genç ve yaşlı yetişkinlerde duygusal benzerliğin yüz hafızası ve yüz-bağlam ilişkisel bellek üzerindeki etkisinin incelenmesi
MUSTAFA ERDİ SÜMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
PsikolojiÇankaya ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE KAYNAK ÇELİK
- Çevre davranış kuramları üzerinden sinemada mekana bir bakış
A reading of space in the cinema based on environment behavior theories
ÜMMÜ GÜLSÜM ŞENAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AHSEN ÖZSOY
- Understanding autism: biological basis, cognition, and behavior
Biyolojik temeller, bilişsel süreçler ve davranışlar üzerinden otizmi anlamak
CEYMİ DOENYAS
- Psychophysiological and FMRI responses during various extended cognitive tasks: A comparison of initial and sustained activity
Çeşitli uzatılmış bilişsel görevlerde psikofizyolojik ve FMRI tepkileri: Başlangıçtaki ve sürekli aktivitenin karşılaştırılması
BERHAN FARUK AKGÜR
Doktora
İngilizce
2025
Mühendislik Bilimleriİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AUSAF AHMED FAROOQUİ
- Geniş otizm fenotipi gösteren erişkinlerde sosyal biliş: Bir göz hareketleri izleme çalışması
Social cognition in adults with broad autism phenotype: An eye tracking study
ÖYKÜ MANÇE ÇALIŞIR
Doktora
Türkçe
2018
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Sinir Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EŞREF CEM ATBAŞOĞLU