Prevalence rates of traumatic events, probable ptsd and predictors of posttraumatic stress and growth in a community sample from İzmi̇r
İzmir toplum örnekleminde travmatik olaylar ve olası TSSB yaygınlık oranları ile travma sonrası stres ve gelişim yordayıcıları
- Tez No: 377821
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAY KARANCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: travma sonrası stres, travma sonrası geliĢim, baĢetme yolları, olaya-iliĢkin ruminasyon, kiĢilik, posttraumatic stress, posttraumatic growth, ways of coping, eventrelated rumination, personality
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Her insanın yaşamı boyunca travmatik olaylarla karşılaşma olasılığı vardır. Bu olaylar bireyin baş etme becerilerini zorlayabilen yaşantılardır. Travmatik olaylar sonrası ortaya çıkabilen psikiyatrik rahatsızlıklardan biri olan travma sonrası stres bozukluğu'nun (TSSB) yaygınlığı, %1 ile %9 arasında değiştiği bulunmuştur. Son yıllarda, travmatik yaşantıların sadece olumsuz etkileri olmadığı, travmayla başa çıkmanın bireylerde olumlu değişimlere de yol açabileceği savunulmuştur. Bu kavram, travma sonrası gelişim (TSG) olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmanın amacı, toplum örnekleminde, yaşanılan travmatik olay türlerinin yaygınlığını, olası TSSB'yi, travma sonrası stres (TSS) belirti şiddetini, TSG'yi ve yordayıcılarını incelemektir. Bu amaçla, baş etme yolları, sosyal destek algısı, olaya-ilişkin ruminasyonun TSS belirti şiddeti ve TSG üzerindeki olası yordayıcı etkileri araştırılmıştır. Ayrıca, kişilik özellikleri ve rapor edilen olay şiddetinin, iki sonuç değişkeni (belirti şiddeti ve TSG) üzerindeki, doğrudan ve dolaylı etkileri yapısal eşitlik modelinde test edilmiştir. Çalışma örneklemi, toplam 740 yetişkinden (%64.3 kadın, %35.7 erkek) oluşmaktadır. Bulgular, travmatik olay (TO) yaşayan katılımcıların oranının %67.3, olası TSSB yaygınlığının ise %10.8 olduğunu göstermiştir. Araştırma sonuçları, özellikle nevrotizmin, kasıt/saldırı içeren şiddet olay türlerinin, intrusif ve istemli ruminasyonun, kaderci başa çıkma yolunun TSS belirti şiddetini yordarken, sorumluluk kişilik özelliğinin, yaralanma/sarsıcı olay türlerinin, istemli ruminasyon, problem çözme odaklı ve destek arayıcı başa çıkma yollarının, algılanan sosyal desteğin TSG'yi yordadığını göstermektedir. Model testi sonuçları değerlendirildiğinde ise kişilik özelliklerinden TSS belirti şiddeti ve TSG'ye kadar doğrudan ve dolaylı etkilerin olduğu gözlenmiş, özellikle başa çıkma ve olaya-ilişkin ruminasyonun aracı rolleri ortaya çıkmıştır. Çalışma bulguları travma literatürü çerçevesinde tartışılmış, travmatik yaşantılar sonrasında risk gruplarının özellikleri tanımlanmış ve ruh sağlığı hizmetlerinin planlaması ilgili öneriler sunulmuş.
Özet (Çeviri)
Almost every individual in lifetime has the possibility of experiencing traumatic events which may highly impede coping mechanisms. Many studies indicated the prevalence of Post Traumatic Stress Disorder (PTSD) which is one of psychiatric consequences of traumatic events (TEs), as ranging from 1% to 9%. In recent years, attention to positive changes/transformations following TEs has gained interest. Post Traumatic Growth (PTG) is the concept that taps these transformations. The aim of the present study, is to examine prevalence rates of TEs, probable PTSD in a community sample, and to analyze ways of coping, perceived social support, event-related rumination as possible predictors of posttraumatic stress (PTS) symptom severity and PTG. The role of personality and reported event-severity on two outcome variables i.e., symptom severity and PTG were also analyzed through structural equation modeling to test direct and indirect effects. The sample consisted of 740 adults, 67.3% of them reported experiencing at least one TE, and prevalence of probable PTSD found as 10.8%. The main findings indicated that neuroticism, experiencing intentional/assaultive violence event-types, intrusive/deliberate rumination, fatalistic coping were associated with higher symptom severity, whereas conscientiousness, injury/shocking event-types, deliberate rumination, problem-solving coping, seeking-support coping, perceived social support predicted higher PTG. The results of model-testing, indicated direct and indirect effects through personality to symptom severity and PTG, where the paths showed the mediator roles of rumination and coping. The results were discussed via theoretical models, and provided information that can aid in the delineation of risk-groups following TEs, and contributed to mental health services.
Benzer Tezler
- Suriyeli sığınmacıların bazı ruhsal sorunları ve ruh sağlığı hizmet gereksinimleri ile hizmet sunucuların ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi
Assessment of some mental health problems and mental health service needs of Syrian refugees and opinions of health care providers and health decision makers
EDİP KAYA
Doktora
Türkçe
2019
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SARP ÜNER
DOÇ. DR. ÖZGE KARADAĞ ÇAMAN
- COVİD-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinde Travma Sonrası Stres Bozukluğu görülme oranı ve stresle baş etme tarzı, psikolojik sağlamlık, travmayla başa çıkma algısı, COVİD-19 korkusuyla ilişkisi
The rates of Post-Traumatic Stress Disorder in university students in the COVID-19 pandemic and the relationships between post-traumatic stress disorder and stress coping style, psychological resilience, perception of coping with trauma, and fear of COVID-19
EZGİ ÜNAL
Doktora
Türkçe
2024
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ÖZAY ÖZDEMİR
- Obez erişkinlerde yeme tutumu ile çocukluk çağı travmaları, psikopatoloji, mizaç ve karakter özellikleri arasındaki ilişki
The relationship between eating attitude, childhood traumas, general psycopathology, personality traits among obese adults
İBRAHİM ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriFatih ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERCAN DALBUDAK
- Mültecilerde depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu sıklığı ve ilişkili faktörler
Prevalence of depression, anxiety, posttraumatic stress disorder and related factors in refugees
EYÜB KAÇMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ÖNAL
- 6 şubat 2023 depreminde, deprem bölgesine giden hastane öncesi acil sağlık çalışanlarının travma sonrası stres bozukluğu durumunun değerlendirilmesi
Assessing the post-traumatic stress disorder status of pre-hospital emergency health workers going to the earthquake zone in 6 february 2023
NUREDDİN SERVİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞDAŞ YILDIRIM