Kent arkeolojisinde arkeojeofizik uygulamalar: Geç roma dönemi Beyazıt Vezneciler bazilika alanı
Archeogeophysical applications for urban archeology: Late roman period, Beyazit-Vezneciler basilica area
- Tez No: 380563
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FETHİ AHMET YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Jeofizik Mühendisliği, Archeology, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Bu çalışma, İstanbul İli, Fatih İlçesi, Balabanağa mahallesi, Vezneciler caddesi üzerinde yer alan, T.C. İstanbul Üniversitesi, Fen ve Edebiyat Fakülteleri otopark-spor alanı ve Avrasya Enstitüsü ile Edebiyat Fakültesi Otopark - spor alanı arasında kalan Kimyager Derviş Paşa Sokağında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacı; Fen ve Edebiyat Fakülteleri otopark-spor alanı ve Avrasya Enstitüsü ile Edebiyat Fakültesi Otopark - spor alanı arasında kalan Kimyager Derviş Paşa Sokağında arkeolojik dönemlere ait yapıların olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla belirtilen alanda kent arkeolojisi uygulamalarında yer altını görüntülemek için son yıllarda sıkça kullanılan, arkeojeofizik yöntemlerden GPR (Yer radarı-Jeoradar) yöntemi, son teknolojik cihazlardan yararlanılarak kullanılmıştır. Yapılan jeofizik çalışmalar sonucunda iki (2B) ve üç boyutlu (3B) Jeoradar yer altı görüntüleri elde edilmiştir. Çalışmada; Mala marka GPR ölçüm cihazı ve ekipmanları (ProEx ünite, 250 MHz anten, notebook) kullanılmıştır. GPR verileri (radargramlar), Reflex 2D ve üç boyutlu grafik yazılımları (GPR Slice 3D) kullanılarak yorumlanmıştır. İnceleme alanında, arkeojeofizik amaçlı jeoradar ölçümlerinden elde edilen iki boyutlu (2B) ve üç boyutlu (3B) jeoradar kesitleri ve görüntülerine göre yapı kalıntısı olarak değerlendirilebilecek doğrusal gidişli, köşeli, dairesel ve dörtgen geometrik formlu anomaliler tespit edilmiştir. 2 boyutlu GPR profil ölçümleri her bölge için ayrı ayrı bir araya getirilerek 3 boyutlu yeriçi modelleri çıkarılmış, daha sonra bu modellerden her 1 metre derinlikte enkesit alınarak mimari çizim programları yardımıyla yer altının 1.0-5.0 m. derinlikleri arasındaki değişimi incelenmiştir. Kentsel ortamlarda kısıtlı arkeolojik çalışmalara kolaylık sağlamak amacıyla jeofizik yöntemlerin kullanılması çok büyük yarar sağlamaktadır. Kentsel arkeolojik sitlerde jeofizik yöntemlerin uygulanması özel şartları gerektirmesi nedeniyle yeni bir kavram olan Kent arkeojeofiziği kavramı bu tezde önerilmektedir. Yüksek genlikli anomalilerin doğrusal gidişli olanları duvar, kanal, yol gibi; yaygın görünümlü form verenlerin olası bir taban döşemesi, tonoz, dairesel dağılım gösteren anomalilerin ise kuyu, olası sütun ve sütun kaideleri olabileceği düşünülmektedir. Bu belirlenen lokasyonlar arkeoloji uzmanlarına sunulmuş olup gelecekteki arkeolojik çalışmalara ışık tutacaktır.
Özet (Çeviri)
This study has been carried out in the Kimyager Derviş Paşa Street between the Eurasia Institute and the Faculty of Arts and Science parking and sports place of the University of İstanbul, located in Vezneciler Street of the district of Fatih, İstanbul. The main objective of the study is to reveal if there exists any constructions of historical value that belong to archeological periods. With this purpose in mind, georadar method, being one of the archeogeophysical methods, one of the most frequently used in urban archeology with technological devices in the recent years, has been used to monitor the underground of the aforementioned area. Two dimensional and three dimensional underground images have been obtained through geophysical studies. In this study, MALA model GPR measurement devices and equipments (ProEx unit, 250 MHz antenna, notebook) have been made use of. The GPR data (radargrams) have been evaluated by the use of Reflex 2D dimensional graphics sofware ( GPRSlice 3D). In the surveyed area, according to the two dimensional and three dimensional georadar cross-sections and images obtained from archeogeophysically oriented georadar measurements, linear, angular, circular and tetragonal permanent geometric figure anomalies have been detected , which can be evaluated as constructional remains. Three dimensional underground models have been constituted by collecting each two dimensional GPR profile measurements separately for every section. Afterwards underground depth changes between 1 and 5 meters have been examined by cross-sectioning models in every 1 meter depht with the help of architectural drawing programmes. Using geophysical methods are beneficial on the purpose of providing convenience to limited archeological surveys on urban environments. In this thesis, Urban archeogeophysics concept has been recommended that using geophysical methods in urban archeological areas has particular requirements. It is thought that widespread shaped linear anomalies with high amplitudes like walls, rebates, and roads can be the base slab or vault, and anomalies have circular distribution can be boreholes, columns and pattens. These determinated locations have been prevented to archeologists and will shed light on future archeological surveys.
Benzer Tezler
- GIS applications and heritage awareness in urban archaeology: A case study on Ulus, Ankara
Kent arkeolojisinde CBS uygulamaları ve kültürel miras farkındalığı: Ulus, Ankara örneği
ECEM AYŞE ÇELİK LLADO LAZO
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LALE ÖZGENEL
- Yukarı Dicle havzasında Kalkolitik Çağ: Kronolojik ve kuramsal sorunlar
Chalcolithic period in the upper tigris river valley: Chronological and theoretical problematics
EMRULLAH KALKAN
- Pedasa antik kenti'nde koruma sorunları ve yönetim planı için öneriler
Pedasa ancient city protection problems and management plan suggestions of
NURHİLAL DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN DİLER
- Tlos antik kenti stadyum alanı seramikleri
Pottery from the stadium area in Tlos ancient city
KUDRET SEZGİN
- Anazarbos Zafer Takı'nın taş analizi ve petrografisi
Stone analysis and petrography of Anazarbos Gate
MELİKE UĞURUYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeometriÇukurova ÜniversitesiArkeometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİKRET FATİH GÜLŞEN