The relationship between upper and lower tier municipalities in urban planning: The case of Istanbul Metropolitan Municipality and Büyükcekmece Municipality
Kent planlamada büyükşehir ve ilçe belediyeleri ilişkisi: İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Büyükçekmece Belediyesi örneği
- Tez No: 381013
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN BALABAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Mekânsal planlama, ülkesel gelişme hedeflerinin gerçekleştirilmesinde önemli araçlardan birisini oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra, kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve kentsel gelişme hedeflerine ulaşılmasında da planlama etkili bir araçtır. Ancak mevcut planlama sisteminin yetki ve sorumluluk kargaşası yaratan yapısı nedeniyle, ülkemizde uygulamayı yönlendirecek düzeyde etkin bir planlama yapılamamaktadır. Mevzuat çok sayıda kurum ve kuruluşa parçacı bir yaklaşımla plan yapma ve onama yetkisi vermektedir. Bu da yasanın yetkili kıldığı kurumlar arasında koordinasyon eksikliği ve çok başlılık sorununun yaşanmasına neden olmaktadır. Planlamada eşgüdüm ve yetki dağılımı sorunu, 2000'lerin ortalarından itibaren özellikle büyükşehir ve ilçe belediyeleri arasında yoğun bir biçimde karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde sağlıklı bir planlama sistemi kurulabilmesi için büyükşehir ve ilçe belediyeleri arasındaki deneyiminin tüm boyutları ile yeniden değerlendirilmesi yaşamsal bir öneme sahiptir. Türkiye'de mevcut imar planlama sisteminde, kentsel gelişme desenini belirleyen temel kent planları;“Nazım İmar Planları”ile“Uygulama İmar Planları”dır. Bu planların hazırlanması, büyükşehir ve ilçe belediyeleri arasında doğal bir işbölümü olarak düzenlenmiştir. Ancak, 2004 yılında yürürlüğe giren 5393 ve 5216 sayılı belediye kanunlarıyla, nazım ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına ilişkin yetki dağılımında büyükşehir belediyeleri lehine köklü değişiklikler yapılmıştır. Diğer bir ifadeyle, 2004 yılında çıkarılan yeni belediye yasaları ile Türkiye'de planlama sistemi merkezi bir nitelik kazanmıştır. Bu değişikliklerin ardından, yerelin coğrafi, sosyo-ekonomik ve ekolojik durumunu dikkate almayan plan ve plan değişikliklerinin ağırlık kazandığı gözlenmektedir. Sanılanın aksine, imar planlama yetkilerinin büyükşehir belediyelerinde toplanması ya da bir diğer deyişle planlama sisteminin merkezileşmesi, bütüncül bir planlama yaklaşımını değil, noktasal ve parçacı planlama uygulamaları ile istisnai mekânsal düzenlemeleri yaygınlaştırmıştır. Öte yandan ilçe belediyeleri ise, ağırlıklı olarak bütünü göremeden hareket eden ve sadece yapı sürecine yoğunlaşan yerel yönetim birimleri halini almıştır. Bu bilgiler ışığında bu çalışmanın amacı; İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Büyükçekmece Belediyesi arasında nazım ve uygulama imar planlarının hazırlanması sürecinde 2004 yılı sonrasında yaşanan sorunların irdelenmesi ve kent ölçeğinde imar planlarının yapım sürecinde yetkili kurumlar arası ilişkilerin yeniden belirlenmesi ve eşgüdümün kolaylaştırılması için öneriler geliştirilmesidir.
Özet (Çeviri)
Spatial planning is one of the most important tools to reach national development targets. Besides, planning is also a key tool to improve the quality of life in cities as well as to achieve urban development targets. However, an effective urban planning system that shapes and guides actual urban development is missing in Turkey. This is mainly due to the structure of current urban planning system which results in clash of authorities and responsibilities among public agencies. The urban planning legislation authorizes several public agencies at both central and local levels to prepare and approve spatial plans at various scales. Such a multicentric structure in urban planning usually ends up with lack of coordination among authorized institutions and organizations. Since the mid-2000s, we have been observing the problems of insufficient coordination and clash of authorities especially in the case of upper and lower tier municipalities in metropolitan cities. In order to overcome the shortcomings of current urban planning system in Turkey, the experience on the relationship between upper and lower tier municipalities should be reevaluated thoroughly. As per the current urban planning system in Turkey,“master development plans”and“implementation development plans”are the basic urban plans that guide urban development pattern. The division of labor and authorities regarding preparation and approval of these plans was for long shared accordingly between upper and lower tier municipalities in metropolitan cities. However, with the enactment of the Municipal Acts (Laws No. 5393 and 5216) in 2004, substantial changes, mostly in favor of upper tier municipalities, were made to the division of authorities regarding conduct of master and implementation development plans. In other words, urban planning system in Turkey has been centralized with the introduction of new laws on municipalities in 2004. One significant result of the recent legislation change has been approval of urban plans that take almost no account of local geographical, socio-economic, and ecological conditions in plan decisions. Contrary to expectations, accumulation of planning authorities in the hands of upper tier municipalities, or in other words centralization of urban planning, did not result in a comprehensive planning approach but rather triggered partial planning implementations and exceptional development rights and arrangements. Moreover, lower tier municipalities have become local authorities which take actions on construction-related issues without a holistic urban development vision. In the light of this background, this study aims at examining the problems emerged out of the relations between Istanbul Metropolitan and Büyükçekmece Municipalities in conduct of urban development plans after 2004 and at developing policy recommendations to reorganize and redefine the share of planning authorities between municipalities in order to facilitate better institutional coordination.
Benzer Tezler
- Büyükşehir belediyelerinin büyükşehir ilçe belediyeleri üzerindeki denetim yetkileri
Control authorities of metropolitan municipalities on the metropolitan district municipalities
AYŞEGÜL GÜLER AĞIN
Doktora
Türkçe
2024
Kamu YönetimiAkdeniz ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VEHBİ ALPAY GÜNAL
- Çocuk ve adölesan miyelomeningoselli hastaların nörolojik seviyeleri ile hayat kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between neurologic level and quality of life of children and adolescents with myelomeningocele
MUHAMMET COŞKUN ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Ortopedi ve TravmatolojiSağlık BakanlığıOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TİMUR YILDIRIM
- Konuşma sırasındaki artikülasyon bozuklukları ile maloklüzyonlar arasındaki ilişkiler
Relations between articulatory disorders in speech and malocclusions
MURAT HALİM PAKİR
- Multipl skleroz hastalarında kognitif yorgunluğun mental imgeleme üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of cognitive fatigue on mental imagery in multiple sclerosis patients
FARDAD FARZINMOGHADDAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiNörolojik Fizyoterapi Ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLA FİL BALKAN
- Diyarbakır yöresi çocuklarında kemik yaşı, diş yaşı, kronolojik yaş, boy ve çene-yüz arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
SEMRA ÖZER (ŞAHİN)