Züht kavramı ve ilk Mütezililerin dindarlık anlayışı
The concept of zuht and pi̇ety of fi̇rst Mutezi̇la's followers
- Tez No: 381825
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAMİ GÜLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Züht düşüncesi ilk dönemde ve sonraki dönemlerde topluma yön veren bir düşünce olmuştur. Bu düşünce insanın Dünya ile ilişkisi üzerine kurulmaktadır. Bu çalışmada züht kavramının oluşum süreci, anlamı ve kapsamı, aşırı boyutlarıyla çeşitli örnekler sunularak incelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca akli yönü ile ön plana çıkmış Mutezile mezhebinin bu sıfatla alma serüveni yer almaktadır. İlk dönemde züht anlayışının oluşması ve yayılmasında Emevi iktidarının lükse düşkünlüğünün büyük bir etkisi olmuştur. O dönem zühtün etki alanı o kadar genişlemiştir ki dine referans olan tüm davranışlar züht olarak ifade edilmiştir. Sonraki dönemlerde bu terimi bağlamından uzaklaştırarak aşırı kabul edilebilecek manalar verenler de bulunmaktadır. Malı tamamen küçümseyen, fakirliği öven ve hatta münzevi bir hayatı ideal şekil olarak gösterenler olmuştur. Tezde bu iddialar tasavvuf kaynaklarından yararlanılarak ortaya konmuş ve Kuran bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Mutezili şahsiyetlerin o dönemde dini kurallara uyma hassasiyetleri, onların zahit olarak sıfatlandırmalarına sebep olmuştur. Tezde ilk mutezili şahsiyetlerden züht yönü ile öne çıkan bazı kişiler, ahlaki yönlerinden yola çıkılarak züht bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Zuhd has been a concept guiding the society in the early period of Islam and later on. The concept is built on an individual's relationship with the world. This study attempts to examine the process of formation of the zuhd concept, its meaning and scope, including the extreme views with examples. In addition, the history of how rationally-oriented Mu'tazila sect, known for its rational thought, have come to known for zuhd. In the early period, the luxurious life style of the Umayyad rulers has contributed to the formation of the zuhd concept and its spread. During the period, the influence of zuhd has spread to an extent that all behaviors in reference to/related to the religion had been called zuhd. However, in the later periods, the definition of the term has been transformed to have somewhat extreme meanings by some. There are those who look down to any property, praise poverty, and idealising the frugal life style. In this thesis, these suggestions are studied using the sufi sources and Danalysed in the Quranic context. The followers of Mu'tazila have been identified as zahids because of their sensitivity to follow religious rules during the period. The thesis tries to analyse the first prominent Mu'tazila scholars that stand out with their zuhd through focusing on the aspects of ethic.
Benzer Tezler
- Kutsalın dışa vurumları: Mekânsal bir sınırlandırma biçimi olarak kutsal anlatıları
Manifestations of the sacred: Sacred narratives as a form of spatial limitation
GÖKÇE ŞANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul Bilgi ÜniversitesiFen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VELİ ŞAFAK UYSAL
- Muhammed el-Emîn Diaby'nin şiirinde züht
Asceticism in Muhammed al-Amin Diaby's poetry
ABDUL SAMED YAKUB UMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜNDAY
- Türk İslam edebiyatında âşık ve zâhid
Lover and prayerful in the Turkish Islamic literature
HÜSREV DERVİŞ UĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YILMAZ
- Erken dönem eserlerinde fenâ ve beka kavramlarının tasavvufun seyrindeki yeri
The place of concepts of fana' and baqa' on sufi path in the texts of early period
TUĞÇE ÖZER KIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM DEMİRLİ
- Tasavvuf ekseninde Sezai Karakoç'un Hızır'la Kırk Saat şiirinin analizi
Analysis of Sezai Karakoc's Hızırr Forty-Hour poem in the sufism axis, master's thesis
HALİL İBRAHİM ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinGümüşhane ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMİ ŞİMŞEK