Türkiye'de vergi gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin uzun ve kısa dönemde incelenmesi
Tax revenue and economic growth in Turkey relations between long and short term examination
- Tez No: 382137
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEHER NUR SÜLKÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Econometrics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu tezin amacı, 1960-2012 döneminde Türkiye'de vergi gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi uzun ve kısa dönem için incelemektir. Uzun dönem ilişkileri incelemek için Engle-Granger Eşbütünleşme Analizi ile Johansen Eşbütünleşme Analizi, kısa dönem ilişkiler için ise hata düzeltme modelleri kullanılmıştır. Çalışmada öncelikli olarak içsel büyüme modelleri incelenerek, ekonomik büyüme reel GSYİH ile ölçülmüştür. Vergi, vergi yükü (toplam vergi gelirlerinin GSYİH'deki payı) ve vergi karması (dolaylı vergi gelirlerinin dolaysız vergi gelirlerine oranı) olarak sınıflandırılmıştır. Ayrıca bu değişkenlere ek olarak 1994, 1999, 2001 ve 2008 kriz yıllarında 1, diğer yıllar 0 değerini alan kukla değişken, kurulan modellere dışsal değişken olarak eklenmiştir. Veriler Merkez Bankası, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü ve Tükiye İstatistik Kurumu'ndan alınmıştır. Uzun dönem için yapılan analizler sonucunda; 1960-2012 döneminde ekonomik büyüme, vergi yükü ve vergi karması değişkenleri arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca uzun dönemde vergi yükü ve vergi karması değişkenlerinin ekonomik büyümeyi negatif yönde etkilediği görülmektedir. Bu sonuç ile içsel büyüme modellerinin dolaylı vergi gelirlerinin toplam vergi gelirleri içerisindeki payının yükselmesinin ekonomik büyüme üzerinde olumlu etki yaratacağına dair öngörüsü desteklenmemiştir. Kısa dönem ilişkilerini belirlemek için oluşturulan hata düzeltme modeline göre bir dönemde oluşacak dengesizliğin ekonomik büyüme için yaklaşık %26'sı bir sonraki dönemde düzeltilerek uzun dönem dengesine yaklaşılması sağlanmaktadır. Ayrıca kısa dönemde ekonomik büyümeyi vergi yükü değişkeni etkilerken vergi karması değişkeni etkilememektedir. AnahtarKelimeler: Ekonomik Büyüme, Vergi Gelirleri, Vergi Yükü, Vergi karması, Johansen Eşbütünleşme Analizi, Engle-Granger Eşbütünleşme Analizi, Hata Düzeltme Modeli
Özet (Çeviri)
The purpose of this thesis is to examine the short and long term relationship between tax revenues and economic growth at the period of 1960-2012. While for examining long term relationship, Engle-Granger cointegration analysis and Johansen cointegration analysis are used, error correction model is used for short term relationship. Primarily following to endogenous growth models economic growth is measured by the real GDP growth and the tax is classified as tax burden (share of total tax revenues in GDP) and tax mix (the ratio of direct taxes, indirect tax revenue). In addition to these variables dummy variable which takes one value in crisis years of 1994, 1999, 2001 and 2008 takes zero value in other years, are included as exogenous variables in the models. Data is taken from TÜİK, Central Bank and General Directorate of Budget and Fiscal Control. As a result of cointegration analyses, a long term relationship has been found between econonmic growth, tax burden and tax mix at the period of 1960-2012. In addition it is seen that tax mix and tax burden variables affect economic growth in a negative way in the long term. Thus, the prediction of endogenous growth models, which claims that the rise of the share of the indirect tax revenue in the total tax revenue would create a positive impact on economic growth, is not supported. According to error correction model, created for determining short term relationships, nearly %26 of a deviation from the long run relationship will be compensated in the short run. Moreover, in the short term while tax burden influencing the economic growth, tax mix variable does not affect it. Key Words : Economic Growth, Tax Revenues, Tax Burden, Tax mixed, Johansen Cointegration Analysis, Engle-Granger Cointegration Analysis, Error Correction Model
Benzer Tezler
- Türkiye'de vergi gelirleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki (1967-2020)
The relationship between tax revenues and economic growth in Turkey (1967-2020)
FATMA GÜL DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonometriAtatürk ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÖZER
- Vergi gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği (1998-2011 Dönemi)
Causality relationship between tax revenues and economic growth: The case of Turkey (1998-2011 Period)
EBRU ERDOĞAN
- OECD ülkelerinde büyüme odaklı vergi reformları ve Türkiye için değerlendirmeler
Growth-oriented tax reforms in OECD countries and evaluations for Turkey
GÖZDE NALBANT EFE
- Vergi gelirleri ile enflasyon arasındaki ilişki: Türkiye için bir VAR analizi
The causality relationship between tax revenues and inflation: A VAR analysis for Turkey
GÜLÇİN DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. BURCU KILINÇ SAVRUL
- Türkiye'de kayıtdışı istihdamın belirleyicileri: Teori ve uygulama
Indicators of informal employment in Turkey: theory and practices
OĞUZ YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeAvrasya Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNEM EYÜBOĞLU