Source apportinment of trace elements in Ankara
Ankara'da eser elementler için kaynak belirleme çalışması
- Tez No: 383307
- Danışmanlar: PROF. DR. İPEK İMAMOĞLU, PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Bu çalışmada, reseptör modellemesi ile Ankara'daki aerosol kütlesinin kimyasal kompozisyonu belirlenmiştir. Bu amaçla, 24 saatlik günlük aerosol örnekleri yankent bir istasyon olan Orta Doğu Teknik Ünivesitesi kampüsünde 9 ay süresince, Nuclepore filtre kullanılarak toplanmıştır. Toplanan filtreler Li=3 ile U=92'i kapsayacak şekilde 57 eser element için analiz edilmiştir. Ölçülen konsantrasyonlar, dünyanın ve Türkiyenin çeşitli yerlerinde ölçülen konsantrasyonları ile ve Ankara ilinde 1975 yılından itibaren yapılan diğer aerosol çalışmaları ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmanın sonucunda, literatürde raporlanan ortalama konsantrasyon değerleri ile bu çalışmanın sonucları arasında ciddi bir fark olmadığı ve Ankara ilinde 1975 yılından itibaren hem toprak hem de antropojenik kökenli eser element konsantrasyonlarının dikkat çekici bir şekilde düştüğü görülmüştür. Toprak kökenli kaba aeresollerin ince aerosollere oranı genellikle 1.0 civarında bulunmuştur. Öte yandan, bu oran Cu, Ge, Zn, Au ve U elementleri haricindeki diğer antropojenik elementler için genellikle 1.0'ın altındadır. ODTÜ istasyonundaki eser element konsantrasyonlarının mevsimsel ve kısa süreli değişiklikler göstermiştir. Bu gibi değişiklikler meteorolojik parametreler ve emisyon kaynaklarındaki değişiklikler ile açıklanmıştır. Pozitif Matriks Factorizasyonu (PMF), elementlerin kaynaklarını tespit etmek ve bu kaynakların herbir element konsantrasyonuna katkısını bulmak için kullanılmıştır. Bu analiz kirlenmiş yüzey toprağı, toprakla karışmış antropojenik kirleticileri, kömür yakılmasını kaynaklı emisyonları, trafik emisyonlarını, yol tozunu ve alt toprak kirliliğini işaret etmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, chemical composition of aerosol samples in Ankara is identified through receptor modeling. Within the scope of the study, 24-hr aerosol samples are collected by 'Stack Filter Unit' with using Nuclepore filter for 9 months at Middle East Technical University campus as a suburban sampling location. Collected filters are analyzed for fifty-seven major and minor trace elements, between z=3 Li and z = 92 (U) and black carbon. Measured concentrations of fine and coarse fractions are compared with corresponding concentrations reported for other cities around the world and Turkey, and also with performed in city of Ankara since 1975. As a result of these comparisons, average concentrations of elements are not significantly different from concentration reported in the literature, and both crustal and pollution derived elements are observed to be decreased significantly compared to1975 in Ankara. Coarse-to-fine ratio of the soil related elements are usually found higher than 1.0. In contrast, those of the anthropogenic elements are usually less than 1.0 with a few exceptions, including Cu, Ge, Zn Au, U and Li . Concentrations of the trace elements show short time and seasonal variations. These variations are explained according to changes in meteorological parameters and source strength. Positive matrix factorization (PMF) was used to identify source of elements and evaluate contribution of sources to each elements. This analysis indicates 6 sources; contaminated surface soil, a mixed crustal-anthropogenic factor, coal burning, traffic, road dust and subsurface soil.
Benzer Tezler
- Identification and source apportionment of trace elements in urban and suburban area of Ankara
Ankara'da eser elementler için kaynak belirleme çalışması
TAYEBEH GOLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL
YRD. DOÇ. DR. SEDA ASLAN KILAVUZ
- Source apportionment of urban aerosols using recep for modelling approach; An application to Ankara
Alıcı ortam modelini kullanarak kent aerosollerinin kaynaklara dağılımı ve Ankara'ya uygulanması
MUSTAFA YATIN
- Chemical composition of atmospheric particles as a tool to identify sources affecting aerosol population in the Eastern Black Sea atmosphere
Doğu Karadeniz atmosferindeki aerosol popülasyonunu etkileyen kaynakların belirlenmesinde atmosferik parçacıkların kimyasal bileşiminin bir araç olarak kullanılması
İLKER BALCILAR
Doktora
İngilizce
2018
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL
- Wet and dry deposition fluxes of pollutants over a black sea forest region
Wet and dry deposition fluxes of pollutants over a black sea forest region
OMAR EL-AGHA
Doktora
İngilizce
2000
KimyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA G. TUNCEL
PROF. DR. GURDAL TUNCEL
- Source apportionment of pm2.5, pm2.5-10 and ozone in bolu atmosphere in relation to meteorological variables
Bolu atmosferinde meteorolojik parametrelerle ilişkilendirilerek pm2.5, pm2.5-10 ve ozon kaynak paylaşımı
ELİF ÖZLÜ
Doktora
İngilizce
2014
KimyaAbant İzzet Baysal ÜniversitesiAnalitik Kimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL YENİSOY KARAKAŞ