Phase resolved spectral analysis of selected intermediate polars and the effect of warm absorbers in cataclysmic variables
Seçilmiş orta kutupsal sistemlerin faz çözünürlüklü analizleri ve ılık soğurganların kataklismik değişkenlerdeki etkileri
- Tez No: 385029
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÖLEN BALMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Fizik ve Fizik Mühendisliği, Astronomy and Space Sciences, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Bu çalışmada bir takım seçilmiş kataklizmik değişkenlerin (CV) XMM-Newton uydusu ile alınmış verileri incelenmiştir. Kaynaklardan ilki bir Orta Kutuplu (IP) olan EX Hya olup bu kaynağın yörünge ve dönme çözünürlüklü tayf analizleri detaylı olarak incelenmiştir. Kaynaktan gelen X-ışınlarının açıklanabilmesi adına bileşke bir model tayf üzerinde uydurulmuştur. Kaynağın soğurma, salma ve madde aktarımı davranışının yörünge ve dönme periyotu üzerindeki değişiminin yanında farklı yıllardaki değişimi de ortaya konulmuştur. İkinci kaynak, yine bir IP olan FO Aqr'dir. Burada yörünge hareketi üzerinden sistemin dönme atım profilinin değişimi incelenmiştir. Sistemdeki farklı soğurma kaynakları birbirinden ayrıştırılabilmiştir. Ve en önemli bulgu olarak da sistemde LMXBlerdeki gibi bir ılık soğurganın varlığı bir ilk olarak tespit edilmiştir. Bunların dışında yumuşak X-ışın bileşenlerine sahip iki orta kutupsal sistem olan PQ Gem ve V2069 Cyg de yörünge üzerinden incelenmiştir. Her iki sistemde de X-ışınları yörünge periyotunda disk üzerindeki kitlenin soğurmasından kaynaklanan değişimler gözlenmiştir. PQ Gem sisteminde diskten kaynaklanan bu soğurma etkisi faz çözünürlüklü tayf analizi neticesinde açık olarak tespit edilebilmiştir. Son olarak iki klasik nova olan V2491 Cyg ve V4743 Sgr novalarının patlama verileri incelenmiştir. Novalarda daha önceden izlenilen yol olan atmosfer modelleri yerine X-ışın tayfını açıklayabilmek adına iyonize eden bir sürem modeli ile birlikte çarpışmalı iyonize ve fotoiyonize olmuş soğurganlar kullanılmıştır. Verilere uydurulan modeller, novalardaki beyaz cüce sıcaklıkları ve atılan maddedeki elementlerden gelen soğurma çizgilerinin belirlenmesi yolunda umut vaadeden sonuçlar ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, XMM-Newton data of selected cataclysmic variables are examined. One of the sources is an Intermediate Polar (IP) EX Hya where the orbital and spin phase resolved spectra are analyzed in depth. A composite model is successfully fit to the spectra in order to explain the X-ray emission from the source. Changes in the emission, absorption and accretion behaviour of the system over the orbital and spin period of the system, as well as the changes in the system over two different epoch are determined for the first time with detailed phase resolution. The second source is another IP, FO Aqr. The behaviour of the spin pulse of the White Dwarf in the system was examined against the orbital modulation. Different absorption components in the system are able to be distinguished from each other. And most importantly, the presence of a warm absorber in the system was detected similar to that of LMXBs for the first time. We also study the orbital behaviour of X-rays for PQ Gem and V2069 Cyg which are IPs with soft emission components. Both systems show modulation in X-rays over the orbital period most possibly due to absorption from bulge on the disc. In PQ Gem, the absorption component from the disc is clearly separated with phase resolved spectral analysis. Lastly the classical novae V2491 Cyg and V4743 Sgr outburst data are investigated. As opposed to hot white dwarf stellar atmosphere models (expanding or stationary) previously suggested for modelling the X-ray outburst data, an ionizing emission continuum in tandem with collisionally ionized and photoionized absorber is utilized. The fits yield promising results explaining the temperatures of the underlying WD surface and absorption lines resulting from elements in the ejecta.
Benzer Tezler
- Spectral analysis of gamma ray bursts with thermal signature during their prompt phase
Termal bileşenli gama-işini patlamalarinin öncü işima evre spektral analizi
ASLIHAN MUAZZEZ ÜNSAL
Doktora
İngilizce
2015
Astronomi ve Uzay BilimleriSabancı ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSİN GÖĞÜŞ
- Spectral analysis of an ultraluminous x-ray source swift J0243.6+6124
Aşırı parlak x-ışını kaynağı swift J0243.6+6124'ün tayfsal analizi
GUBAD ISLAMOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Astronomi ve Uzay BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN BAYKAL
- The spectral and temporal properties of MAXI J1409-619
MAXI J1409-619un tayfsal ve zamansal özellikleri
ÇAĞATAY KEREM DÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Astronomi ve Uzay BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN BAYKAL
- Coherent nonlinear interactions in phase space resolved ion density fluctuations
Başlık çevirisi yok
İLKER ÜMİT UZUN KAYMAK
Doktora
İngilizce
2006
Fizik ve Fizik MühendisliğiUniversity of IowaFizik Ana Bilim Dalı
PROF. Frederick Skiff
- Pulse phase resolved x-ray spectroscopy of four accretion powered millisecond pulsars
Dört kütle aktarımı yapan milisaniye atarcasının puls faz çözümlü x-ışın tayf ölçümü
SIDIKA MERVE ÇOLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Astronomi ve Uzay BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN BAYKAL