Örgütlerde sosyal kaytarma davranışı ile psikolojik iklim ilişkisi ve konuyla ilgili bir araştırma
The relationship between social loafing and psychological climate in the organizations and a relevant research
- Tez No: 386908
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET CEVAT ACAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Sosyal kaytarma, bedavacı etkisi ve asalaklık/ uyanıklık etkisi, sosyal kaytarma davranışını etkileyen faktörler, iklim, psikolojik iklim, psikolojik iklimin alt boyutları (katkı, tanıma, rol açıklığı, destekleyici yönetim, kendini ifade etme, fiziksel/psikolojik sağlık), Social loafing, free rider and sucker effect, the factors which are effecting social loafing behavior, climate, psychological climate, subdimensions of psychological climate (contribution, recognition, challange, role clarity, supportive management, self expression and physical / psychological health)
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 390
Özet
Çalışmada bireylerin sosyal kaytarma davranışı göstermeleri ile psikolojik iklim algıları arasındaki ilişki incelenmektedir. Bu doğrultuda psikolojik iklimi oluşturan alt boyutlar; katkı, tanıma, zorluk, rol açıklığı, destekleyici yönetim, kendini ifade etme ve fiziksel/ psikolojik sağlık tek tek ele alınmakta ve sosyal kaytarma davranışı ile ilişkileri incelenmektedir. Ayrıca araştırmada belirlenen demografik özelliklere göre yapılan sınıflandırmada, sosyal kaytarma davranışında sınıflar arası farklılaşma olup olmadığı da değerlendirilmektedir. Çalışmada öncelikle sosyal kaytarma davranışı, bu davranışı etkileyen faktörler ve teorilere yer verilmiştir. Sosyal kaytarma davranışının ardından psikolojik iklim kavramına değinilmekte, kavramın tanımı ve alt boyutları detaylı olarak ele alınmaktadır. Araştırmada ek olarak psikolojik iklim kavramının örtüştüğü diğer kavramlar olan örgüt iklimi ve örgüt kültürü kavramlarından da bahsedilmektedir. Psikolojik iklimi etkileyen ve psikolojik iklimin etkilendiği faktörler incelendikten sonra sosyal kaytarma ile psikolojik iklim arasındaki ilişkiye değinilmektedir. Araştırmada toplamda 64 işletmeye, 695 çalışana, 96 yöneticiye ulaşılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiki analizlerden (frekans, yüzde dağılımları, aritmetik ortalama standart sapma), Spearman korelasyon analizinden, doğrusal regresyon analizinden ve tek yönlü varyans analizi ANOVA dan yararlanılmıştır. Araştırmada sonuç olarak, sosyal kaytarma davranışı ile psikolojik iklim algısı arasında zayıf negatif ilişki bulunmuş, psikolojik iklimin sosyal kaytarma davranışını anlamlı şekilde etkilediği belirlenmiştir. Bu sonuca ek olarak, sosyal kaytarma davranışında demografik özelliklere göre belirlenen gruplar arasında sadece çalışanların mevcut yöneticileriyle çalışma sürelerine göre yapılan gruplandırmada (1 yılda az; 1-5 yıl arası; 5 yıldan fazla) gruplar arası anlamlı farklılık olduğu, 1 yıldan az süredir mevcut yöneticisiyle çalışanların 5 yıldan fazla süredir çalışanlara kıyasla daha fazla sosyal kaytarma davranışı gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this dissertation the relationship between social loafing and psychological climate is investigated. In this regard, the subdimensions of psychological climate; contribution, recognition, challange, role clarity, supportive management, self expression ans physical / psychological health is discussed separetely and their relationship with social loafing is investigated. Moreover, significant differentiation is evaluated between the groups which are classified according to demographical features determined in the research. In the first part of the dissertation, social loafing behavior, the factors which are effecting this behavior and theories related to this behavior are explained. Subsequent to social loafing, psychological climate and its subdimensions are mentioned. In this part of the dissertation also the differences of psychological climate from organisational climate and organisational culture are discussed. In addition to this, the factors which are effecting psychological climate, the factors which are effected by psychological climate and the relationship between social loafing and psychological climate are indicated. In the research is reached to 64 organisations, 695 workers and 96 managers. While making the analysis of collected data descritive statistics (frequency, percentage distributions, aritmetic mean, standart deviation), Spearman correlation analysis, linear regression analysis and one way ANOVA analysis are used. As a result of the research study, weak negative correlation found between social loafing and psychological climate. Furthermore psychological climate significantly affects social loafing. Additionally, between groups defined by demographic characteristics only in the classification which is made according to span of time worked together with present manager (less than 1 year; 1-5 years; more than 5 years) there found meaningfull differentiations between the groups in social loafing behavior. According to results, the degree of social loafing is higher for the workers working toghether with their manager less than one year, than workers working toghether with their manager more than five years.
Benzer Tezler
- Örgütsel sinizm ve sosyal kaytarma ilişkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma
The relationship between organizational cynicism and social loafing: A study on hotel establishments
ENES BİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TurizmBalıkesir ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KÖROĞLU
- Kamu çalışanlarının sanal kaytarma davranışları: Yalova Üniversitesi örneği
Cyberloafing activities of administrative personnel: The case of Yalova University
ÇAĞRI KIRTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiYalova ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSİN KAVİ
- Sanal kaytarma, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkileri üzerine görgül bir araştırma
An empirical research on cyberslacking, job satisfaction and intention to leave
YEŞİM ARPACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHSİN AKÇAKANAT
- Zorunlu örgütsel vatandaşlık davranışı ile sosyal kaytarma ilişkisinde dönüşümcü liderliğin aracı etkisi: Ankara'da özel bir hastanede uygulama
The mediation effect of transformational leadership on the relationship between compulsory organizational citizenship behavior and social loafing: Application in a private hospital in Ankara
MISKI ALI HASSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT ŞEVİK
- Örgüt kültürünün sosyal kaytarma üzerindeki etkisinde örgütsel dışlanmanın aracı rolü
The mediating role of organizational ostracism behavior in the effect of organizational culture on social loafing behavior
DUYGU KARAKÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TurizmAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN YAVUZ