Yeme tutumlarının nesne ilişkileri kuramı çerçevesinde incelenmesi
Examining eating attitudes from an object relational perspective
- Tez No: 388349
- Danışmanlar: PROF. DR. GONCA SOYGÜT PEKAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İşlevsel olmayan yeme yutumları, nesne ilişkileri, gerçeği değerlendirme yetisi, algılanan ebeveynlik biçimleri, ayrılma bireyleşme, kimlik duygusu, duygu düzenleme güçlükleri, Dysfunctional eating attitudes, object relations, reality testing, perceived parental rearing styles, separation individuation, sense of identity, difficulties of emotion regulation
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Bu çalışmada, işlevsel olmayan yeme tutumlarının nesne ilişkileri kuramı ile ilgili değişkenler çerçevesinde klinik olmayan üniversite öğrenci örnekleminde (N = 541) incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nesne ilişkileri, gerçeği değerlendirme yetisi, algılanan ebeveynlik biçimleri, duygu düzenleme güçlükleri, kimlik duygusu ve ayrılma bireyleşme güçlükleri değişkenleri açısından yeme tutum puanı farklılık gösteren gruplar arasında bir fark olup olmadığı incelenmiştir. Yapılan MANOVA analizleri, yeme tutum puanı yüksek olan katılımcıların nesne ilişkilerinin, gerçeği değerlendirme yetisinin ve ayrılma bireyleşme güçlüklerinin tüm alt boyutlarında daha yüksek puan aldıklarını ve dolayısıyla daha fazla oranda bozulma gösterdiklerini ortaya koymuştur. Buna ek olarak yeme tutum puanı yüksek olan katılımcıların hem anne hem de baba için aynı ebeveynlik boyutlarında daha yüksek puan aldıkları bulunmuştur. Bu boyutlar Kuralcı/Kalıplayıcı, Küçümseyici/Kusur Bulucu, Aşırı Koruyucu/Evhamlı, Koşullu/Başarı Odaklı ve Kötümser/Endişeli ebeveynliktir. Yapılan analizler yeme tutum puanı yüksek olan katılımcıların duygu düzenleme güçlüklerinin sadece Kabul Etmeme alt boyutunda yüksek puan aldıklarını ortaya koymuş ancak depresyon puanı istatistiksel olarak kontrol edildiğinde söz konusu farkın ortadan kalktığı bulunmuştur. Kimlik duygusu değişkeni ile ilgili yapılan analizler açısından yeme tutum puanına göre farklılık gösteren gruplar arasında herhangi bir fark ortaya çıkmamıştır. Bu analizlere paralel olarak yapılan Regresyon analizleri işlevsel olmayan yeme tutumlarını nesne ilişkilerinin Yabancılaşma, gerçeği değerlendirme yetisinin Gerçekliğin Bozulması, algılanan ebeveynlik biçimlerinin Aşırı Koruyucu/Evhamlı ve Kötümser/Endişeli Ebeveynlik ve ayrılma bireyleşmenin Bölme alt boyutları tarafından yordandığını ortaya koymuştur. Duygu düzenleme güçlükleri ve kimlik duygusu değişkenlerinin hiçbir alt boyutunun modele anlamlı bir katkı sağlamadığı bulunmuştur. Gerek kuramsal gerekse görgül literatürde yeme bozuklukları açısından önemine işaret edilen bu iki değişkenin mevcut çalışmada işlevsel olmayan yeme tutumları ile ilişkili bulunmaması dikkat çekicidir. Elde edilen bulgular var olan literatür temelinde tartışılmış, araştırmanın sınırlılıkları, daha sonra yapılacak araştırmalar için öneriler ve çalışmanın klinik doğurguları aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
The present study aimed at examining dysfunctional eating attitudes within an object relational framework in a non-clinical sample consisting of university students (N = 541). In accordance with this aim, groups with differing levels of dysfunctional attitudes were compared in terms of object relations, reality testing, perceived parenting styles, difficulties in emotion regulation, sense of identity and separation individuation. Results of MANOVA analyses showed that participants with higher dysfunctional eating attitudes had higher scores on object relations, reality testing and on all the dimensions of separation individuation, pointing out to more impairment in these areas. In addition, participants with higher dysfunctional eating attitudes had higher scores on Controlling, Belittling, Overprotective, Conditional and Pessimistic/Fearful dimensions of perceived parenting styles for both mothers and fathers. For emotion regulation, those with higher dysfunctional eating attitudes had higher scores on the Nonacceptance subscale; however, this finding lost its significance when the level of depression was controlled statistically. No significant differences were found for the sense of identity variable. Parallel with these findings, regression analyses showed that Alienation subscale of the object relations, Reality Distortion subscale of reality testing, Overprotective and Pessimistic/Fearful subscales of perceived parenting styles and the Splitting subscale of separation individuation significantly predicted the level of dysfunctional eating attitudes. None of the dimensions of the emotion regulation and sense of identity variables contributed to the model. This finding was remarkable in the sense that both of these variables had given considerable importance in the eating disorders literature. The findings of the study were discussed in the light of the current literature in addition to the limitations of the study, suggestions for future research and clinical implications.
Benzer Tezler
- Sınır kişilik özellikleri olan bireylerde olumsuz yeme tutumlarının ilk nesne ilişkileri ile ruhsal işleyişin Rorschach testindeki görünümü
The appearance of negative eating attitudes in individuals with border personality characteristics with first object relations and mental functioning in the Rorschach test
SEMRA EYŞAN TÜRKER
Doktora
Türkçe
2022
PsikolojiDoğuş ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE NEVZAT MUHTAR
- Yeme tutumlarının yalnızlık ve aidiyet ile ilişkisinde algılanan baba kabul ve reddinin aracı rolünün incelenmesi
Mediation of perceived paternal acceptance and rejection on the relationship among eating attitudes, loneliness, and belongingness
ELİF KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ TAN
- 20-55 yaş aralığındaki ofis çalışanlarında kronotipe göre beslenme ve BKI durumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of nutrition and BMİ conditions according to chronotype of office workers aged 20-55
NEŞE UĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikHaliç ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM YILDIRIM MAVİŞ
- 18-30 yaş arasındaki bireylerde beden imajının sosyal medya kullanımı, sosyal görünüş kaygısı ve yeme tutumuna etkisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Social media use of body image in individuals aged 18-30, an investigation of the effects of social appearance anxiety and eating attitudes in terms of various veriables
GAMZE KARAKAŞ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiUfuk ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAHŞAN BALAMİR BEKTAŞ
- Üniversite öğrencilerinde yeme tutumları ile dürtüsellik ve aleksitimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between eating attitudes with impulsivity and alexithymia among university students
BURCU BURÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL ONUR NOYAN