Geri Dön

Lineer olmayan tamamen çözülebilir 2-boyutlu kısmi türevli diferansiyel denklemler

Nonlinear compeletely solvable 2 partial differential equations

  1. Tez No: 389638
  2. Yazar: SELMA ADANMIŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER OĞUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Matematik, Mathematics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Haliç Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uygulamalı Matematik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

Bu çalışmada son yıllarda gelişme gösteren lineer olmayan tamamen çözülebilir (1+1) boyutlu kısmi türevli diferansiyel denklemler incelenmiştir. Genel olarak bu denklemlerin çözülebilirliğini gösteren yöntemler ele alınmıştır. Bu çalışmada incelediğimiz yöntemler Lax formalizmi, AKNS formülasyonu, sıfır eğrilik şartı ve Bi-Hamilton yapıdır. Lax formalizminde biri öz değer diğeri zaman değişim denklemi şeklindeki iki lineer denklemin uyumluluk şartından ortaya çıkan lineer olmayan kısmi türevli diferansiyel denklemler tamamen çözülebilir denklemler olmaktadır. Aynı zaman da AKNS ve sıfır eğrilik şartı formülasyonları, Lax formalizmini temel alan formülasyonlardır. Bu çalışmada yukarıda değinilen yöntemler detaylı bir şekilde incelenmiş ve örnekler verilmiştir. Lax formülasyonuyla KdV, Burgers ve Boussinesq denklemlerinin, AKNS denklemleriyle KdV, mKdV, NLS ve SG denklemlerinin ve sıfır eğrilik şartıyla da KdV denkleminin tamamen çözülebilir olduğu gösterilmiştir. Ayrıca AKNS denklemlerinin sıfır eğrilik şartı formülasyonu kullanılarak da elde edilebildiği gösterilmiştir. Daha sonra Poisson parantezlerinin sonlu ve sonsuz boyutlu lineer vektör uzaylarındaki özellikleri incelenerek Bi-Hamilton formalizmi verilmiştir. Bi-Hamilton yapıya sahip olan lineer olmayan denklemlerden biri olan KdV denkleminin Bi-Hamilton yapısı detaylı olarak incelenmiş ve elde edilen Hamilton operatörlerinin anti-simetri özelliği ve Jacobi özdeşliğini sağladığı gösterilmiştir. Sonrasında KdV denklemi için bulunan Bi-Hamilton fonksiyonları ve operatörleri yardımıyla KdV hiyerarşisindeki diğer denklemler elde edilmiştir. Son olarak Boussinesq denkleminin Bi-Hamilton yapısı incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, showing the development in recent years, nonlinear compeletely solvable (1+1) partial differential equations were investigated. In general, methods that show integrability of these equations were discussed. The methods examined in this study are Lax's formalism, AKNS formulation, zero curvature condition and Bi-Hamilton structure. In Lax formalism, nonlinear partial differential equations, originating from compatibility condition of two linear equations, consisting of eigenvalue equation and time evolution equation, become completely solvable equations. At the same time, AKNS formulation and zero curvature condition base on Lax formalism. In this study, above mentioned methods were examined in details and exemplified. It was shown that KdV, Burgers and Boussinesq equations are comletely integrable by using Lax formulation, AKNS equations provide the integrability of KdV, mKdV, NLS and SG equations , and the integrability of KdV equation is also shown by using zero curvature condition. It was shown that AKNS equations can be derived by using zero curvature condition formulation, too. Afterwards, Bi-Hamilton formalism was given, examining features of Poisson parentheses in infinite dimensional and finite dimensional linear vector space. Bi-Hamilton structure of the nonlinear equations-KdV equation, is examined in detail and it is shown that Hamilton operators provide antisymmetry feature and satisfy Jacobi identity. Then, other equations in KdV hierarchy are obtained with the help of Bi-Hamilton functions and operators, found for KdV equation. Finally, Bi-Hamilton structure of Boussinesq equation is investigated.

Benzer Tezler

  1. Lokal ve lokal olmayan kısmi türevli diferansiyel denklemler

    Local and nonlocal partial differential equations

    ŞEBNEM ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MatematikHaliç Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER OĞUZ

  2. Passive control of wake from a circular cylinder with a splitter plate: viscous VIC simulation

    Dairesel silindirden iz akışının ayırıcı levha ile pasif kontrolu: viskoz VIC benzeşimi

    AYDIN MISIRLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1992

    Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ. DR. FEVZİ ÜNAL

  3. Production and characterization of chitosan-hydroxyapatite-fibrinogen 3D scaffolds by different techniques

    Kitosan-hidroksiapatit-fibrinojen esaslı 3D yapı iskelelerinin farklı yöntemle üretilmesi ve karakterizasyonu

    AYTEN KÜBRA TÜRKMEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Biyomühendislikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLTEKİN GÖLLER

  4. Bir ayrık yaklaşım yöntemi ile 1-boyutlu Benjamın-Bona-Mahony-Burgers denkleminin çözümü

    Solution of 1-dimensional Benjamin-Bona-Mahony-Burgers equationwith a discrete approximation method

    ELİF HAMARAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Matematikİnönü Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELÇUK KUTLUAY

    PROF. DR. NURİ MURAT YAĞMURLU

  5. Çok fazlı yükseltici tip dc-dc dönüştürücüler için dışbükey optimizasyon kullanılarak sabit dereceli gürbüz h∞ kontrolcü sentezi

    Robust fixed order h∞ controller synthesis using convex optimization for dc-dc multi phase boost converters

    RIDVAN KESKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM ALIŞKAN

    DR. ERSİN DAŞ