KKTC Güzelyurt bölgesinde üretilen zeytinyağı ile olası ağır metal alımı arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik bir çalışma
Study intended to examine the possible heavy metal intake from olive oils produced in Guzelyurt area
- Tez No: 390281
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİT TANJU BESLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Bu çalışmada KKTC'nin Güzelyurt ilçesine bağlı bölgelerde üretilen zeytinyağlarında bulunan krom (Cr), demir (Fe), kobalt (Co), nikel (Ni), bakır (Cu), çinko (Zn), arsenik (As), kadmium (Cd) ve kurşun (Pb) konsantrasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca ortalama zeytinyağı tüketiminin saptanmasıyla zeytinyağı ile vücuda alınan ağır metal düzeylerinin belirlenmesi ve bunun sağlık üzerindeki olası etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma KKTC'nin Güzelyurt ilçesi ve buraya bağlı köylerde yaşayan 30-49 yaş arası 500 kişi ile yürütülmüştür. Besin tüketim sıklığı formu kullanılarak diyetle günlük ortalama enerji ve besin ögesi alımına ek olarak günlük ortalama zeytinyağı tüketim miktarı saptanmıştır. Zeytinyağında bulunan ağır metal miktarlarının analizi İndüktif Eşleşmiş Plazma-Kütle Spektrometresi (ICP-MS) cihazı kullanılarak yapılmıştır. Vücut ağırlığı ve vücut bileşimini ölçümü ise Tanita BC420 MA vücut bileşim cihazı ile değerlendirilmiştir. Zeytinyağı tüketimi ile vücuda alınan ağır metal düzeylerinin sağlık üzerindeki etkileri, ağır metallerin kabul edilebilir günlük alım miktarları (ADI) ile karşılaştırılması ve Sağlık Riski İndeksi'nin (HRI) hesaplanması sonucu değerlendirilmiştir. Çalışmaya %70.6'sı Güzelyurt ve %29.4'ü ise Lefke Belediye'sine bağlı bölgelerde yaşayan bireyler alınmıştır. Bireylerin %16.3'ünde hiperlipidemi, %12.5'inde hipertansiyon, %11.3'ünde sindirim sistemi hastalıkları, %9.9'unda ise tiroid hastalığı olduğu beyan edilmiştir. Erkek ve kadınların sırasıyla; %28.4 ve %45.4'ünün normal kilolu, %44.5 ve %34.4'ünün kilolu, ve %25.2 ve %16.3'ünün obez olduğu belirlenmiştir. Erkeklerin günlük ortalama enerji alımı 3330.70±908.63 kkal olup, alınan enerjinin %15.64±2.64'ü proteinlerden, %40.11±5.59'u yağlardan, %40.78±6.99'u ise karbonhidratlardan karşılandığı bulunmuştur. Kadınların ise günlük ortalama enerji alımı 2414.10±546.31 kkal olarak belirlenmiş olup, enerjinin %16.16±2.26'sının proteinlerden, %41.42'sinin yağlardan, %42.01±5.81'inin karbonhidratlardan karşılandığı saptanmıştır. Bunlara ek olarak, erkeklerin günlük ortalama 32.35±17.49g, kadınların ise 25.33±14.63g zeytinyağı tükettikleri belirlenmiştir. Alınan zeytinyağı örneklerinin 123.83±44.70 ng/ml 52Cr, 0.81±2.20 ng/ml 59Co, 30.18±9.77 ng/ml 60Ni, 0.87±1.46 ng/ml 75As, 1.53±2.02 ng/ml 111Cd, 27.72±28.77 ng/ml 208Pb, 875.06±806.85 ng/ml 57Fe, 7.85±13.54 ng/ml 65Cu ve 469.36±312.86 ng/ml 66Zn içerdikleri tespit edilmiştir. Erkekler ve kadınların sırasıyla zeytinyağı tüketimi ile ağır metal alımının ADI'ya katkısı Cr için %1.88±1.07, %1.90±1.15, Fe için %1.99±1.13, %2.01±1.21 olup, diğer ağır metaller için tüm bireylerde %1'in altındadır. Buna ek olarak tüm ağır metal için hesaplanan HRI sonuçlarının risk içermediği (
Özet (Çeviri)
This study was planned to examine the possible heavy metal intake from olive oils produced in Guzelyurt area, TRNC. It was aimed to assess the concentrations of chromium (Cr), iron (Fe), cobalt (Co), nickel (Ni), copper (Cu), zinc (Zn), arsenic (As), cadmium (Cd), and lead (Pb) in olive oil produced in this region. It was also aimed to evaluate the possible health effects of heavy metal uptake through olive oil intake by assessing the average olive oil consumption. The data was collected from 500 individuals aged 30-49, living in Guzelyurt area. A quantitative food frequency questionnaire was applied to determine mean energy and nutrient intake and to assess daily olive oil consumption. The heavy metal content of oil samples were analyzed by using Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry (ICP-MS). BC420 MA was used to measure total body weight and to analyze body composition. The possible health effects of heavy metal uptake by olive oil consumption were evaluated by comparing them with Acceptable Daily Intake levels (ADI) and calculating Health Risk Index (HRI). The 70.6% of study participants were from Guzleyurt and 29.4% were from the areas within Lefke Municipality. 16.3% hyperlipidemia, 12.5% hypertension, 11.3% gastrointestinal system disorders, and 9.9% thyroid disorders were reported by the participants. 28.4% and 45.4% of participants were classified as normal weight, 44.5% and 34.4% as over weight and 25.2% and 16.3% as obese, in men and women, respectively. The mean daily energy intake of men was 3330.70±908.63 kcal and the contribution rates of protein, fat and carbohydrates were determined to be 15.64±2.64%, 40.11±5.59% and 40.78±6.99%, respectively. The mean daily energy intake of women was 2414.10±546.3 kcal and the contribution rates of protein, fat and carbohydrates were determined to be 16.16±2.26%, 41.42% and 42.01±5.81%, respectively. The mean daily olive oil consumption of men was 32.35±17.49g and women was 25.33±14.63g. According to the olive oil analysis 123.83±44.70 ng/ml 52Cr, 0.81±2.20 ng/ml 59Co, 30.18±9.77 ng/ml 60Ni, 0.87±1.46 ng/ml 75As, 1.53±2.02 ng/ml 111Cd, 27.72±28.77 ng/ml 208Pb, 875.06±806.85 ng/ml 57Fe, 7.85±13.54 ng/ml 65Cu and 469.36±312.86 ng/ml 66Zn were detected in the samples. The heavy metal contribution to ADIs due to olive oil consumption for Cr was found to be 1.88±1.07% for men and 1.90±1.15% for women, Fe was found to be 1.99±1.13% for men and 2.01±1.21% for women and for other heavy metals it was less than 1% for all individuals. In addition, the calculated HRI values were
Benzer Tezler
- Bakteri (Bradyrhizobium japonicum) aşılamasının KKTC koşullarında soya (Glycine max L. ) bitkisinde nodülasyon ve dane verimine etkisi
The Effects of bacterial (Bradyrhizobium japonicum) inoculation on nodulation and yield in soybean (Glycine max L. ) at Turkish Republic of Northern Cyprus
SALİH BİREN
- KKTC'de kullanılan damla sulama sistemlerinde tıkanıklık düzeyi ve performans değerlendirmesi
Conflict level and performance evaluation of drip irrigation systems in KKTC
HALE GÜMÜŞSOY KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERVET TEKİN
- A New campus for Middle East Technical University in the Turkish Republic of Northern Cyprus: Educational program and campus design issues
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin yeni kampüsü: Eğitim sistemi ve tasarım ilkeleri
ENVER KOLAÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ÖZCAN ESMER
DOÇ. DR. BAYKAN GÜNAY
- Conceptual model development for Güzelyurt aquifer, North Cyprus
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Güzelyurt akiferi için kavramsal model geliştirilmesi
DEBEBE FANTA
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAHRAMAN ÜNLÜ
YRD. DOÇ. DR. BERTUĞ AKINTUĞ
- KKTC Güzelyurt-Girne-Karpaz bölgesi arazi kullanım haritasının hava fotoğrafları kullanılarak hazırlanması
Preparation of land cover map by using black-white aerial photographs in the Güzelyurt-Girne-Karpaz areas of the Turkish Rebuplic of Northern Cyprus
AYŞE AKGÜL