Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Cadı romanı etrafındaki edebi tartışmalar
Litreray discussions around the Hüseyi̇n Rahmi̇ Gürpinar's Cadı novel
- Tez No: 391227
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ALİ YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Hüseyin Rahmi Gürpınar, Cadı Çarpıyor, Şekâvet-i Edebiyye, edebi eleştiri, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Cadı Çarpıyor, Şekâvet-i Edebiyye, literary criticism
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Servet-i Fünun, Fecr-i Ati, Milli Edebiyat ve Cumhuriyet Edebiyatı dönemlerinde eser veren Hüseyin Rahmi Gürpınar, Türk edebiyatında egemen olan hiçbir akıma bağlanmamış ve“halk için sanat”ilkesini benimseyerek Ahmed Midhat Efendi'nin romancılık anlayışını devam ettirmiştir. Gürpınar, bu tutumundan dolayı bazen takdir görmüş bazen de eleştirilmiştir. Türk edebiyatının en üretken sanatçılarından olan yazar, daha çok romanlarıyla tanınmış ve romanları dolayısıyla da çeşitli edebi tartışmalara konu olmuştur. Cadı romanı etrafında cereyan eden tartışmalar yüzlerce sayfaya ulaşan geniş bir içeriğe sahip olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir. Bu çalışmada Cadı romanı dolayısıyla yazara ne tür eleştiriler yöneltildiği ve bu eleştirilere kendisi ve onu savunan sanatçılar tarafından nasıl cevap verildiği gösterilmeye çalışılacaktır. Bu çalışmaya konu olan edebi tartışmalar Cadı romanı üzerine başlamıştır. Bu edebi tartışmalar esnasında Gürpınar, onu eleştiren sanatçılar tarafından eserlerinde toplumun her kesimine hitap ettiği için“avam”romancısı olarak nitelendirilmiştir. Yazar, hakkındaki eleştirilere cevap vermek amacıyla iki eser kaleme almıştır. Bu çalışmanın asıl kısmını, Gürpınar'ın Cadı romanı hakkındaki eleştirilere cevap vermek amacıyla yazdığı Zamâne Münekkitlerine Cevap: Cadı Çarpıyor ve Şekâvet-i Edebiyye isimli eserlerinin incelenmesi ve Latin harflerine aktarılması oluşturmaktadır. Tartışmanın sadece Hüseyin Rahmi Gürpınar cephesini göstermek yetersiz olacağı için bu iki eserle birlikte konuyla ilgili yazılmış üç kitap, on bir makale, çeşitli sanatçıların görüşlerine yer veren bir anket ve Abdülhak Hamit Tarhan tarafından yazılan bir şiir de değerlendirilecektir. Gürpınar'ın lehinde ve aleyhinde yazılan bu makale ve kitaplardan yapılan alıntılarla tartışmanın nasıl bir seyir izlediği ve daha çok hangi meselelerin tartışıldığı gösterilmeye çalışılacaktır. Son olarak ise Hüseyin Rahmi Gürpınar'a karşı en ağır eleştirileri yapan Ali Naci Karacan'ın tartışmalar bittikten yirmi beş sene sonra İkdam gazetesinde yazardan özür dilemek maksadıyla yazdığı“Suya Sabuna Dokunmadan Bir Roman Münasebetiyle”adlı yazısına yer verilecektir.
Özet (Çeviri)
Hüseyin Rahmi Gürpınar who published literary works in the eras of Servet-i Fünun, Fecr-i Ati, Milli Edebiyat and Cumhuriyet Edebiyatı, never adhered to any movements dominating Turkish literature and continued to write his novels according to the principle of“art for community”like Ahmed Midhat Efendi. Gürpınar was both appreciated and criticized occasionally because of this perception. The author, one of the most productive writers of Turkish literature, was mostly known with his novels and came up for various literary discussions on account of these novels. Discussions that have taken place around Cadı novel have a special importance because it has a content that reaches hundreds of pages. In this work it is mainly aimed to show what kind of criticisms were made against the author because of Cadı and how he and his supporters answered to the criticisms. The literary discussions, main issue of this work, started about Cadı. In these discussions Gürpınar was characterized as“proletariat”novelist by the criticizing writers in consideration of addressing to all the community. The author wrote two works for the purpose of responding the criticisms about himself. The main part of this work consists of study and Latin translation of the works named Zamane Mürekkidlerine Cevap: Cadı Çarpıyor ve Şekâvet-i Edebiyye written by Gürpınar in an effort to answer the criticisms of Cadı. Since it is inadequate just to look at the discussions from Hüseyin Rahmi Gürpınar's point of view, it is also evaluated three books, eleven articles written about the topic, one survey consisting of different writers opinions and a poem written by Abdülhak Hamit Tarhan. It is tried to show how the discussions continued and what kind of issues were discussed mostly with the assistance of quotations taken from the books and articles written for and against Gürpınar. Finally, it is mentioned an article of Ali Naci Karacan who made the heaviest criticism against Hüseyin Rahmi Gürpınar, called“Suya Sabuna Dokunmadan Bir Roman Münasebetiyle”, published in İkdam newspaper and written for the purpose of apologizing 25 years later from the discussions were over.
Benzer Tezler
- Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanlarında kadın-erkek ilişkisi
Man and woman relations in Hüseyin Rahmi Gürpinar's novels
PELİN DİMDİK
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİ SAĞLAM
- Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç romanı ve Peyami Safa'nın Dokuzuncu Hariciye Koğuşu romanının Türkçe A1-A2 seviyesine uyarlanması
On the adaptation of the novels 'Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç' (Marriage under the comet) and 'Dokuzuncu Hariciye Koğuşu' (Surgical ward nine) to the A1-A2 levels
DİLEK EBRU MAZLUM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HACER GÜLŞEN
- Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Şık 1896, Tesadüf 1900, Şıpsevdi 1900, Metres 1900 adlı eserlerinde halk edebiyatı unsurları.
Başlık çevirisi yok
SEMRA ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE SEYİDOĞLU
- Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın 'Şıpsevdi' romanının tematik açıdan incelenmesi
A thematical analysis of Şıpsevdi, written by Hüseyin Rahmi Gürpınar
KÜBRA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıBeykent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER GÖÇGÜN
- Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanlarındaki zarflar ve kullanışları
Adverbs in Hüseyin Rahmi Gürpınar's novels and the methods of their use
MURAT ULUDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKÇATAŞ