Türkçe sözlük'te özel ad kaynaklı sözler
The words origined from proper names in (TS)
- Tez No: 391645
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜNAY KARAAĞAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 53
Özet
Bu çalışmada, 145'i kişi adı, 99'u yer adı, 17'si marka adı ve 14'ü halk adı kaynaklı olmak üzere, toplam 275 söz, özel ad kaynaklı söz olarak incelenmiştir. Burada yer alan 275 sözden ve çeşitli alanlara ait 13 tanesi, Türkçe Sözlük'te hiç yer almamaktadır: (evangelik, galilean, kaliforniyum, klark, lego, montafon, oblamov, safizm, teflon, vaşington, kalaşnikof, selpak, volkmen).Çalışmamızda yer alan sözlerden ancak 6 tanesi Türkçede genelleşmiş sözlerdir (abdal, amerikan, astragan, bağdadi, behçet, selpak). Geriye kalan 269 tanesi ise, alındıkları dillerde özel addan genel ada dönüşmüşlerdir ve bunlar, teolojiden biyolojiye, kimyadan astronomiye kadar çeşitli bilim dallarına ait sözlerdir. Bu 269 sözün hemen hemen hepsi, bütün dünya dillerinde kullanılmaktadır. Bu çalışmanın bize öğrettiği bir başka önemli bilgi ise, bu 275 sözden 164'ünün Türkçe Sözlük'te özel ad kaynaklı olduklarının belirtilmemiş olmasıydı: abdal, ağustos, akademi, alpinizm, amonyak, amper, apaş, artezyen, astragan, atari, atlas, ayandon, bankalit, barem, bagdadi, begonvil, behçet, bermuda, bikini, blucin, boksit, bordo, boykot, brovning, buji, çarliston, daltonizm, damasko, deyyus, dimi, eflatun-platonik, ekose, evangelik, fayton, fermiyum, fırancala, firavun, galvaniz, galilean, giyotin, goblen, gravyer, hamburger, hindi, italik, itriyum, jakoben, japone, jorjet, kadmiyum, kaliforniyum, kamber, kantaron, kaşmir, kavat, kayseri, kestane, klark, kokimbit, kolofan(ı-ıı), kolonya, konyak, kravat, kuruş, kürit, küriyum, labrador, lahuraki, lanarkit, lasteks, lavsonit, lego, linç, linolyum, linotip, lipari, lütesyum, magnezyum, mahunya, makadam, malaga, mangan, manganez, manolya, manyetizma, maraton, maroken, mart, martin, maun, maydanoz, mayıs, mayonez, mazoşist(mazohist), mazurka, medüz, merinos, merkür, merserize, mıknatıs, mısır, mont, montafon, morfin, mozole, muslin, narkotik, narkoz, narsist, naylon, nemrut, neptün, nergis, nevton, nikotin, nobelyum; oblamov, om(ohm), onanizm, orkit, ozalit, panik, pantolon, parkinson, parmıcan, parşömen, parya, perlon, permiyen, platonik, polyester, polonyum, ponje, pulman, reglan, renyum, rimel, rokfor, roman, rutenyum, sabo, sadist, safizm, sandviç, sardalya, sardunya, saten, satsuma, satürn, sezaryen, sini, siren, siyenit, siyonist, süet, şal, şampanya, şarapnel, şetlant, şoven, teflon, temmuz, terbiyum, tergal, terilen, topaz, turkuaz, tül, tüvit, ütopya, vashington, vat.
Özet (Çeviri)
In this study 275 proper name origined words -145 person names, 99 place names, 17 brand name and 14 peoples' names- are analysed. From those 275 words 13 of them belonging to different fields takes place in Turkish Dictionary: (evangelik, galilean, kaliforniyum, klark, lego, montafon, oblamov, safizm, teflon, vaşington, kalaşnikof, selpak, volkmen). 6 of the words are generalized words in Turkish Language: (abdal, amerikan, astragan, bağdadi, behçet, selpak, volkmen). 269 of them generalised proper names in the language they are borrowed from. Those 269 words belong to varying fields like theology, biology, chemistry and astronomy. All of the 269 words are used almost in all languages all over the World.Another important fact revealed by this study is that 164 of those 275 words are not defined as derived from proper names in Türkçe Sözlük: abdal, ağustos, akademi, alpinizm, amonyak, amper, apaş, artezyen, astragan, atari, atlas, ayandon, bankalit, barem, bagdadi, begonvil, behçet, bermuda, bikini, blucin, boksit, bordo, boykot, brovning, buji, çarliston, daltonizm, damasko, deyyus, dimi, eflatun-platonik, ekose, evangelik, fayton, fermiyum, fırancala, firavun, galvaniz, galilean, giyotin, goblen, gravyer, hamburger, hindi, italik, itriyum, jakoben, japone, jorjet, kadmiyum, kaliforniyum, kamber, kantaron, kaşmir, kavat, kayseri, kestane, klark, kokimbit, kolofan(ı-ıı), kolonya, konyak, kravat, kuruş, kürit, küriyum, labrador, lahuraki, lanarkit, lasteks, lavsonit, lego, linç, linolyum, linotip, lipari, lütesyum, magnezyum, mahunya, makadam, malaga, mangan, manganez, manolya, manyetizma, maraton, maroken, mart, martin, maun, maydanoz, mayıs, mayonez, mazoşist(mazohist), mazurka, medüz, merinos, merkür, merserize, mıknatıs, mısır, mont, montafon, morfin, mozole, muslin, narkotik, narkoz, narsist, naylon, nemrut, neptün, nergis, nevton, nikotin, nobelyum; oblamov, om(ohm), onanizm, orkit, ozalit, panik, pantolon, parkinson, parmıcan, parşömen, parya, perlon, permiyen, platonik, polyester, polonyum, ponje, pulman, reglan, renyum, rimel, rokfor, roman, rutenyum, sabo, sadist, safizm, sandviç, sardalya, sardunya, saten, satsuma, satürn, sezaryen, sini, siren, siyenit, siyonist, süet, şal, şampanya, şarapnel, şetlant, şoven, teflon, temmuz, terbiyum, tergal, terilen, topaz, turkuaz, tül, tüvit, ütopya, vashington, vat.
Benzer Tezler
- Türkçe sözlük'te özel ad olarak etiketlenmiş sözlük birimleri üzerine tematik ve morfolojik inceleme (TDK-2019 örneği)
Thematic and morphological analysis on dictionary units labeled as proper names in the Turkish dictionary (TDK-2019 example)
AYLİN YOLDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimMersin ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ ERGENE
- Cohesion in Turkish a survey of cohesive devices in prose literature
Başlık çevirisi yok
FUAT ALTUNKAYA
- Ferruhnâme: İnceleme-metin-sözlük
Ferruhnâme: Language examination-text-dictionary
ÖZLEM AKBULAK
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. ZAFER ÖNLER
- Türkçe metinlerde duygu analizi
Sentiment analysis in Turkish texts
CUMALİ TÜRKMENOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ