İki savaş arası İspanya-Osmanlı ilişkileri (1571-1588): Büyük kopuş
Spanish and Ottoman relations between two battles (1571-1588): Grand disengagement
- Tez No: 393379
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH GÜNDOĞDU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 429
Özet
1571'de Kıbrıs'ın Osmanlılar tarafından fethi Doğu Akdeniz'de Osmanlı üstünlüğünü kesinleştirirken, aynı yıl Osmanlı'nın ağır yenilgisiyle sonuçlanan İnebahtı muharebesiyle birlikte İspanya-Osmanlı mücadelesi zirveye çıkmıştır. Fakat süregelen bu rekabette, özellikle 1571'deki İnebahtı Muharebesi ve 1574'deki Osmanlı'nın Tunus seferi sonrasında birbirlerine karşılıklı üstünlük sağlama çabası sebebiyle güçlerini yersiz bicimde tüketen Osmanlı ve İspanya İmparatorlukları, içine düştükleri ekonomik krizden çıkabilmek ve iç meselelerini çözümlemek amacıyla uzun soluklu çatışmaya ara vermeleri gerektiğini idrak etmişlerdir. Bu doğrultuda ateşkes müzakerelerine başlayan iki imparatorlukta ilk adımı atan II. Felipe hükümranlığındaki İspanya olmuştur. II. Felipe'nin imparatorluğunun en önemli ekonomik coğrafyasını temsil eden Aşağı Ülkeler meselesi, İnebahtı muharebesi sonrasında Akdeniz'de Osmanlı ile süregelen mücadeleden çok daha ciddi bir soruna dönüşmüştür. Aşağı Ülkeler'de İspanya Kralı'nın mutlakıyetçi yönetimine karşı çıkan bir isyan hareketi, dünyanın bu en önemli ticari bölgesini İspanya İmparatorluğu'ndan koparmaya çalışmış ve bağımsız bir cumhuriyete doğru giden yolda ilk adımını da böylece atmıştır. Bir iç mesele gibi görünen Aşağı Ülkeler'deki isyan hareketi, İngiltere Kraliçesi Elizabeth tarafından desteklenerek İspanya için oldukça kanlı ve maddi anlamda külfetli bir mücadeleye dönüşmekle birlikte ayrıca uluslararası bir boyut kazanmıştır. Neticede İngiliz yardımının önüne geçmek isteyen II. Felipe, 1588'de İngiltere'ye karşı başarısız bir deniz seferi düzenleyerek İsyan hareketinin Felemenk Cumhuriyeti adı altında bağımsız bir cumhuriyete dönüşmesine engel olamamıştır. Diğer taraftan Şah Tahmasp'ın ölümüyle birlikte siyasi kriz yaşayan ve iç çekişmeler sebebiyle iç savaşa sürüklenen İran karşısında ezeli düşmanının zayıflığını fırsata çevirmek isteyen Osmanlı İmparatorluğu, 1578'de İran Seferi'ni başlatmıştır. Osmanlı'nın amacı İran'ı kontrol altına aldıktan sonra, Tuna nehrinden Çin sınırına kadar uzanan Sünni devletleri birbirine bağlayan büyük bir kıtalar ötesi köprü inşa etmek için Osmanlı-Özbek bağlantısı kurmak olmuştur. Fakat Osmanlı İmparatorluğu her ne kadar doğudaki sınırlarını en ileri noktaya taşımayı başarmış olmasına rağmen bu hedefinde başarıya ulaşamamıştır. Neticede mevcut savaşlar her iki imparatorluk için de beklenileni sağlamamış olması bakımından paralellik göstermektedir. 1571 ve 1588'deki deniz muharebelerinde yaşanan mağlubiyetler bu iki küresel imparatorluğun donanmalarının kırılganlığını göstermesi bakımından önemli olmuştur.“Büyük kopuş”olarak tanımladığımız iki savaş arası dönemi ifade eden bu 17 yıllık süreç, yeni ve eski dünya arasındaki sınırların ve bunların temsilcilerinin daha belirgin hale gelmesine yol açtığı kadar eski dünyanın temsilcileri olarak kalan İspanya ve Osmanlı imparatorluklarının eş zamanlı gerileme sürecine girişinin başlangıcını simgelemiştir. Çünkü bu tarihten sonra yeni dünya düzeninin temsilcileri olarak ortaya çıkan önce İngiltere, sonra Felemenk Cumhuriyeti, Avrupa'nın yeni başat güçleri sıfatıyla günümüz çağdaş dünyasının temellerini atmışlardır.
Özet (Çeviri)
While the conquest of Cyprus by Ottomans in 1571 was assuring the Ottoman supremacy in the Eastern Mediterranean, Spain-Ottoman struggle reached its peak in the same year with the battle of Lepanto which resulted in an overwhelming defeat of the Ottoman Empire. But in this ongoing rivalry, especially after the battle of Lepanto in 1571 and Ottoman expedition against Tunis in 1574, Ottoman and Spanish Empires which wasted their powers due to outflank each other realized that they should intermediate this long-lasting conflict in order to overcome the economic crisis they fell into and resolve their internal affairs. In this direction, in two empires which began to negotiate a ceasefire, Spain in the reign of Philip II took the first step. The problem of the Low Countries representing the most important economic geography of the Empire of Philip II became a much more serious problem than ongoing struggle with the Ottomans in the Mediterranean after the battle of Lepanto. A rebellion movement in Low Countries against the absolutist government of King of Spain tried to take apart the world's most important commercial area from the Spanish Empire and so took the first step on the road towards an independent republic. The rebellion movement in the Low Countries appeared as an internal problem was supported by England's Queen Elizabeth and it didn't only turned into an onerous struggle quite bloody and financially burdensome for Spain but also gained an international dimension. Eventually Felipe II who wanted to avoid English aid by organizing a failed naval expedition against England in 1588 couldn't act to prevent the conversion of the rebellion movement into an independent republic under the name of the Dutch Republic. On the other hand, Iran was experiencing a political crisis with the death of Shah Tahmasp and also being dragged into civil war due to internal strife. The Ottoman Empire that wanted to turn arch-enemy's weakness into an opportunity started the expedition against Iran in 1578. After taking control of Iran, the Ottoman's purpose had been to set up the Ottoman-Uzbek's connection to build a great transcontinental bridge that connects Sunni states extending from the Danube River to the Chinese border. But although the Ottoman Empire achieved to extend its eastern borders to the farthest point, it could not succeed in realizing this goal. As a result, the existing wars show parallelism for both empires with regards to failure to satisfy their expectations. The defeats experienced in the naval battles in 1571 and 1588 had been important to show the fragility of these two global empires' fleets. This 17-year cycle representing the period between two wars that we define as“grand disengagement”leaded the boundaries between the new and the old worlds and their representatives to become more apparent, and symbolized the beginning of the entry of remaining old-world representatives Spain and The Ottoman Empires into simultaneous regression process as well. Because firstly United Kingdom and later Dutch Republic emerging after that date as the representatives of the new world order, laid the foundations of today's modern world in their capacities as the new dominant powers in Europe.
Benzer Tezler
- The Evolution of Italian and Spanish foreign policies towards the mediterranean
İtalya ve İspanya'nın Akdeniz'e yönelik dış politikalarının gelişimi
ÖZGEHAN ŞENYUVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH TAYFUR
- İlk hava gücü teorileri ve İspanya İç Savaşı'nda hava gücünün kullanımı
Early air power theories and in the Spanish Civil War use of air power
ŞAHİN ARIBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihMilli Savunma ÜniversitesiHarp Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNÜ ÖZLÜ
- Alman tanklarının zırhlı birlikler ekolünü başlatması ve harp doktrininde değiştirdiği muharebe şekli (1939-1945)
The smart unit school initiated by the Alman tanks and the changed combat style in military doctrine (1939-1945)
ZEYNEP ERBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA GÖKTÜRK ÇETİNKAYA
- Türkiye'nin NATO'ya girişi ve sonrasının Türk iç ve dış politikasına yansımaları
Turkey's NATO membership and subsequentreflections on the Turkish domestic and foreign policy
ARİF ZENGİN