Otizmli çocukların ebeveynlerinin evlilik uyumlarının, başa çıkma stratejilerinin ve sosyal destek algılarının incelenmesi
A study on the marital adjustment, coping strategies and perceived social support in parents of children with autism
- Tez No: 395282
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞÜHEDA ÖZBEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Otizm, Evlilik Uyumu, Sosyal Destek, Başa Çıkma, Autism, Marital Adjustment, Social Support, Coping
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu araştırmanın amacı, otizmli çocukların ebeveynlerinin, evlilik uyumları,başa çıkma stratejileri ve sosyal destek algılarının incelenmesidir. Araştırmanın örneklemi İstanbul ilindeki Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı'nda devam eden, çeşitli şehirlerdeki üniversite ve devlet hastaneleri çocuk psikiyatrisi kliniklerinden DSM-IV-TR tanı ölçütlerine göre yaygın gelişimsel bozukluk tanısını almış, 2-19 yaş aralığında çocuğu olan 56 anne ve 54 baba olmak üzere toplam 110 ebeveynden oluşturulmuştur. Veri toplama araçları olarak otizmli çocukların ebeveynlerine Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Çift Uyum Ölçeği, Başa Çıkma Yolları Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Verilerin analizi sonucunda, otizmli çocukların ebeveynlerinin, evlilik uyumları, başa çıkma stratejileri ve sosyal destek algılarının çeşitli demografik değişkenler açısından farklılaştığı bulunmuştur. Otizmli çocukların ebeveynlerinin cinsiyetleri ile evlilik uyumları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Ancak, annelerin babalara oranla problem çözme odaklı başa çıkma ve aileden algıladıkları sosyal destek düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Yaşlarına ve gelir düzeylerine göre evlilik uyumları ve algıladıkları sosyal destek arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Yaş ile başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki incelendiğinde, 20 ile 30 yaş arasında olan ebeveynlerin diğerlerine oranla duygusal odaklı başa çıkma düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Gelir düzeyi ile başa çıkma stratejileri arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. 1000-3000 TL arası geliri olan ebeveynlerin diğerlerine oranla problem çözme odaklı başa çıkma düzeyleri daha yüksektir. Otizmli olan çocuklarının yaşlarına göre ebeveynlerin algıladıkları sosyal destek ve başa çıkma stratejileri arasında anlamlı düzeyde farklılık bulunmamıştır. Otizmli çocuğunu 12 yaş ve üzerinde olan ebeveynlerin diğer bireylere oranla çift fikir birliği düzeylerinin daha düşük olduğu saptanmıştır. Otizmli olan çocuklarının cinsiyetlerine göre evlilik uyumları ve başa çıkma stratejileri anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Otizmli çocuğun cinsiyeti ile algılanan sosyal destek arasında anlamlı fark bulunmaktadır. Otizmli çocuğu kız olan bireylerin diğer bireylere oranla özel insandan algılanan sosyal destek düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Otizmli çocukların ebeveynlerinin otizmli çocuğunun dışında ailede başka engelli bir bireyin olup olmaması ile evlilik uyumu ve başa çıkma stratejileri arasında ilişki bulunmamıştır. Ailesinde başka engelli yakını olan ebeveynlerin diğer bireylere oranla sosyal destek arayarak başa çıkma düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Otizmli çocukların ebeveynlerinin aileden algıladıkları sosyal destek ile evlilik uyumu arasında anlamlı ilişki olduğu ve evlilik uyumun arttığı gözlenmiştir. Problem çözme odaklı başa çıkma stratejileri kullanan ebeveynlerin evlilik uyumları ve algıladıkları sosyal destek puanlarının arttığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the relation between marital adjustment, social support and ways of coping of the parents of children with autism. The sample of the study consists of 110 parents (56 mothers, 54 fathers) of the children between 2 and 19 years old with autism whose education continue in Tohum Autism Foundation. These children were diagnosed at various University Hospitals of child psychiatry clinics, according to DSM-IV-TR diagnostic criterias. Dyadic Adjustment Scale, Ways of Coping Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and Personal Information Form were applied to parents of children with autism. As a result of analysis of the data, marital adjustment, social support and ways of coping, differentiated among the demographic variables. There's no statisctic significant difference between gender and marital adjustment of parents of children with autism. There is statistic significant difference between gender and coping strategies. Mothers use higher problem focused coping strategies than fathers. There is statistic significant difference between gender and perceived social support; mothers perceive higher level of social support from family than fathers. There's not a significant difference in marital adjustment and perceived social support of married people according to income level and age. When the relationship between age and coping strategies of parents are compared, parents between 20 and 30 years old are more likely to use emotion focused coping strategies. There is a significant difference between coping strategies and income level. Parents having income level between 1000-3000 TL use more problem focused strategies than other groups. There isn't significant difference between perceived social support and coping strategies according to the age of the autistic child. When the relationship between age of parents and coping strategies are investigated, parents between the age of 20 and 30 use more emotion focused coping strategies. Parents whose children are 12 years old and over, have less dyadic consensus than other parents. There is no statistic significant difference between marital adjustment and coping strategies according to autistic child's gender. There is statistic significant difference between child's gender and perceived social support. Parents who have autistic daughters perceive higher levels of social support from a special person. There no statistic significant difference between another disabled person in the family and marital adjustment or coping strategies. But there is a significant difference between another disabled person in the family and seeking social support. In this study, relations between marital adjustment, coping strategies and perceived social support were investigated. Considering that there is a significant difference between perceived social support and marital adjustment of parents, perceived social support from families increases dyadic adjustment. There is statistic significant difference between problem focused coping and marital adjustment. In addition, parents who use problem focused coping strategies, perceive higher levels of social support. Results are generally coincides with the results in the literature.
Benzer Tezler
- Normal gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynler ile otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin evlilik uyumu ve anksiyete düzeylerinin incelenmesi
A study of marital adjusment and anxiety levels of parents with children showing normal development and parents with a child with autism
ÖMER FARUK AR
- Otizmli çocukların ebeveynlerinin evlilik uyumları sosyal destek algıları ve anksiyete düzeylerinin değerlendirilmesi
The evaluation of marital adjustment, perceived social support and anxiety levels of parents of children with autism
NURAN AVCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiDicle ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAHSİN ÇELEPKOLU
YRD. DOÇ. DR. AHMET YILMAZ
- Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuğa sahip aileler için geliştirilen aile eğitim programının çocukların eğitiminde aile katılımının etkisi
The effects of parent education program on parent's participation in the education of children with autism
MEHROSSÂDAT VOSOUGH MATIN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN SARI
- Rehabilitasyon merkezlerinde eğitim alan otizm tanısı almış olan çocuklara sahip ebeveynlerin yaşam doyumunun, aile işlevlerinin ve öğrenilmiş güçlülüğünün incelenmesi
An investigation on the life satisfaction, family functions and learned helplessness of parents whose children have been diagnosed with autism and receiving education in rehabilitation centers
GÜLAY EZGİ ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT
- Otizmli çocuğa sahip ebeveynlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Examination of parents with a child with autism in terms of various variables
MİYASE İLDENİZ KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUBA GÜLTEKİN