Farklı yaş gruplarındaki basketbol sporcularının kullandığı iki farklı ağız-diş koruyucusu tipinin kullanım rahatlığı ve fizyolojik etkilerinin incelenmesi
Wearability and variable physiological effects of two TYPE mouthguards on the performance of basketball players in different age groups
- Tez No: 396563
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRİYE SÖNMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Diş Hekimliği, Dentistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Pedodonti Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Ağız-yüz yaralanmaları özellikle kontak sporlara bağlı ortaya çıkan bir halk sağlığı problemidir. Bu spor dallarına mensup oyuncuların yaralanmalarının önüne geçilmesi amacıyla tasarlanan ağız-diş koruyucular dişleri ve çevre dokuları koruyan ağız içine yerleştirilen, travmatik kuvvetleri emen ve dağıtan esnek apareylerdir. Buna rağmen günümüzde birçok spor dalında halen ağız-diş koruyucularının kullanımını teşvik edilmemektedir. Basketbol da bu spor dallarından birisidir. Bu çalışma ile basketbol oyuncularının ağız-yüz yaralanması geçmişlerinin araştırılması, ağız-diş koruyucular ve bunların basketbol antremanları ve maçları sırasında kullanımları hakkındaki bilgi seviyesinin öğrenilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca ısıt-ısırt tip ağız diş koruyucu ile iki farklı kalınlıkta şekillendirilen kişiye özel ağız-diş koruyucularının kullanılabilirliğinin ve çeşitli fizyolojik parametreler üzerindeki değişimlere olan etkisi belirlenmiştir. Bu amaçla çalışma kapsamına alınan 60 amatör ve yarı profesyonel basketbol oyuncusunun ağız-yüz yaralanması geçmişlerini ve ağız-diş koruyucular hakkındaki bilgi seviyelerinin belirlenmesi amacıyla bir anket formu dağıtılmış ve doldurmaları istenmiştir. Ardından oyuncu sayıları eşit olacak şekilde rastgele üç gruba ayrılmıştır; 1. gruba ısıt-ısırt tip ağız-diş koruyucu, 2. gruba 3 mm kalınlığında kişiye özel ağız-diş koruyucu, 3. gruba 5 mm kalınlığında kişiye özel ağız-diş koruyucu yapılarak oyunculara dağıtılmıştır. Oyuncuların bu ağız-diş koruyucuları 3 ay boyunca hem antreman hem de maçlarda kullanmaları istenmiştir. Ağız-diş koruyucularının oyuncular üzerindeki genel kabul edilebilirliği rahatlık, uyum, stabilite, konuşma güçlüğüne sebep olma, mide bulantısına sebep olma, nefes alma güçlüğüne sebep olma, yorgunluğa sebep olma, ağız kuruluğuna sebep olma, susuzluk hissine sebep olma, su içme kolaylığı, ısırmaya dayanıklılık, takıp çıkarma kolaylığı parametreleri açısından 1. hafta, 1. ay ve 3. ay sonu olmak üzere üç farklı ölçüm zamanında Görsel Analog Skala yardımıyla ölçülmüştür. Çalışma 48 basketbol oyuncusu ile tamamlanmıştır. Elde edilen sonuçlar SPSS istataiksel paket programı (SSPN Inc. Chicago, IL, USA) kullanılarak değerlendirilmiştir. İstatiksel değişkenlerin kullanılmasında Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Buna göre 48 basketbol oyuncusunun 8'inin (% 17) daha önce basketbola bağlı olarak orofasial yaralanma geçirdiği belirlenmiştir. 19 (% 40) sporcu avülse olan bir dişin replante edilebileceğini belirtmiştir. Basketbol oyuncularının 46'sı (% 96) ağız-diş koruyucularını özellikle sporcuların kullanması gerektiğini bildiğini belirtmesine rağmen, daha önce ADK kullanan oyuncuların sayısı 10'dur (% 21). Fizyolojik parametreler açısından 1. ölçüm zamanında“stabilite”açısından istatiksel olarak anlamlı olacak derecede ısıt&ısırt koruyucu grubundan en kötü değerler elde edilmiştir (p < α = 0.05). 2. ölçüm zamanında ısıt-ısırt koruyucu grubunda“rahatlık”ve“yorgunluğa sebep olma”değerleri istatiksel olarak anlamlı olacak derecede 5 mm koruyucu grubundan kötüdür (p < α = 0.05). 2. ölçüm zamanında ısıt&ısırt koruyucu grubundan elde edilen“Rahatlık”ve“Isırmaya Karşı Şekil Değişikliği”parametreleri açısından elde edilen değerler istatiksel olarak anlamlı olarak derecede 3 mm ve 5 mm koruyucu grubundan kötüdür (p < α = 0.05). 2. ölçüm zamanında ısıt-ısırt koruyucu grubunda“Konuşma Güçlüğüne Sebep Olma”parametresi açısından elde edilen değerler hem 3 mm hem de 5 mm koruyucu grubundan istatiksel olarak anlamlı olacak derecede kötüdür (p < α = 0.05). 3 ölçüm zamanında ısıt&ısırt koruyucu grubundan“Rahatlık”parametresi açısından elde edilen değer istatiksel olarak anlamlı olacak derecede kötüdür (p < α = 0.05). 3. ölçüm zamanında ısıt&ısırt koruyucu grubunda“Nefes Alma Güçlüğüne Sebep Olma”,“Konuşma Güçlüğüne Sebep Olma”parametreleri açısından elde edilen değerler istatiksel olarak anlamlı olacak derecede 5 mm koruyucu grubuna göre kötüdür (p < α = 0.05). 3 ölçüm zamanında“Su İçme Zorluğuna Neden Olma”parametresi açısından ısıt&ısırt grubunda elde edilen değer istatiksel olarak anlamlı olacak derecede 3 mm ve 5 mm koruyucu grubuna göre kötüdür (p < α = 0.05). Sonuç olarak her üç çeşit ağız-diş koruyucusunun da kullanılabilirlik ve kabul edilebilirlik değerleri oldukça iyi bulunmuştur. Genel kabul edilebilirlik değerleri diğer iki gruba göre daha kötü olmasına rağmen ısıt&ısırt ağız-diş koruyucusu grubundan elde edilen değerler tahmin edilenden daha iyi bulunmuştur. Bu durumu bu tip koruyucuların bir diş hekimi tarafından uyumlandırılmasına bağlamaktayız. Kalınlık arttıkça ağız-diş koruyucuların daha fazla rahatsızlık yarattığı bilinmesine rağmen 5 mm koruyucu grubunun genel kabul edilebilirlik değerleri diğer iki gruba göre daha iyi bulunmuştur. Çalışma sonuçlarımızın daha geniş zaman ve çalışma grupları ile hem subjektif hem de kantitatif ölçüm metotları kullanılarak onaylanması tavsiye edilmektedir.
Özet (Çeviri)
Orofacial injuries occur mainly due to contact sports are a public health problem. The mouthguard is a resilient appliance placed in the mouth to prevent and reduce sport-related injuries. It protects to the teeth and surrounding structures against traumatic injuries by absorbing and redistributing the impacts to the underlying tissues. Despite that its protective functions, many sports still do not encourage the use of mouthguard. Basketball is also one of those sports. The objective of the present study was to describe the history of orofacial injuries and survey the athletes' awareness concerning the use of mouthguards during basketball practice and competition. Furthermore, It was aimed to evaluate wearibility and variable physiological effects of boil-bite and two different thickness custom made mouthguards on the performance of basketball players. Prepeared questionnaires to learn orofacial trauma history and level of knowledge about mouthguards were distrubuted to 60 amateur and semi-professional basketball player. Only men basketball players were studied, because in Turkey, there are only a small number of women basketball players. After that, three equal groups were formed, randomly. In Group one; boil-bite mouthguard adapted and fitted by a dentist, In group two; 3 mm thick custom made mouthguard was used, In group three 5 mm thick custom made mouthguard was used. The survey was completed correctly by 48 subjects. Using Visual Analog Scale questionnaire; comfort, fitting, stability, tiredness, oral dryness, nausea, speaking, breathing, drinking, ease to wear-remove and inclination to chew were evaluated. The evaluations were repeated three times as at the end of 1 week, 1 month and 3 months period. The collected data were analyzed using version 20.0 of the Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) (SSPN Inc. Chicago, IL, USA) The Kruskal Wallis H test was used for the questionnaire variables. Of the total sample, 17 % (n= 8) sustained orofacial trauma while playing basketball. Merely, 19 of 48 intervieved persons ( 40 %) knew that an avulsed tooth could be replanted. Only 21 % (n=10) athletes reported that have weared a mouthguard during basketball practice, although 96 % (n= 46) thought it was necessary to do so. In term of physiological parameters, at 1. session time, worst“ stability”values were obtained from the boil-bite mouthguard group (p < α = 0.05). At 2. session time; in the group of boil-bite,“comfortness and causing tiredness”values were worse than the 5 mm thick mouthguard group as to be statistically significant (p < α = 0.05). The worst“comfortness, Causing Speech Impairment and İnclination to Chew”values were obtained from the boil-bite group than both 3 and 5 mm thick custom-made mouthguard groups (p < α = 0.05). At 3. session time; The worst“Comfortness and Causing Drinking Difficulty”values were obtained from the boil-bite group than both 3 and 5 mm thick custom-made mouthguard groups (p < α = 0.05). In the group of boil-bite mouthguard,“Causing Breathing Difficulty and Causing Speech Impairment”values were worse than the 5 mm thick mouthguard group as to be statistically significant (p < α = 0.05). As a results of this study, acceptance and wearability of all mouthguards are positive among the basketball players. Although, averall acceptability values worse than the other two groups, boil-bite mouthguards group were better than expected. It suggests that the boil-bite mouthguard depends on formed by a dentist gives better results. It's known that if the thickness increased, it results indicated less wearer comfort and acceptance. Although this situation, Surprisingly, general acceptability values of 5 mm mouthguard group were better than the other two groups. The results of our study are recommended to confirm with larger period and basketball players by using both quantitative and subjective measurement methods.
Benzer Tezler
- Farklı spor baranşlarındaki kız ve erkek çocuklarda sporun hematolojik, biyokimyasal ve bazı solunum parametrelerine etkisi
The Effects of different sport types on girls and boys haematologically and biochemically and some respiratory parameters
ABDULLAH BİNGÖLBALI
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
SporFırat ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDÜLKERİM KASIM BALTACI
- Farklı branşlarda düzenli spor yapan adölesan dönem öncesi 6-10 yaş grubu çocuklarda fiziksel uygunluk parametrelerinin karşılaştırılması
Comparison of physical fitness parameters preadolescence children aged 6-10 years exercising regularly in different branches
KÜRŞAD ŞAHİN
- Farklı spor dallarının vücut yağ yüzdesi üzerine etkisi
The effect of different sport branches on body fat percentage
SAVAŞ AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SporDicle ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VATAN KAVAK
- Basketbol oyuncularında farklı kas gruplarına uygulanan kinezyo bantlamanın performans üzerine etkisi
The effects of kinesiotaping applied to different muscle groups on functional performance in basketball players
SERKAN UZLAŞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiSpor Fizyoterapistliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ERDEN
- Sporcu çocuk ve ergenlerde farklı spor dallarının kalp üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesi ve 2d strain-strain rate ekokardiyografinin bu süreçteki değeri
The effect of sports on the hearts of junior and adolescent athletes and the value of 2d strain-strain rate echocardigraphy in this process
FATİH KÖKSAL BİNNETOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
KardiyolojiKocaeli ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR BABAOĞLU