Zazakî de derheqê awanî û antişî yê karî ser yew cigêrayîş
Zazaca'da fiil yapı ve çekimi üzerine bir inceleme
- Tez No: 396947
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA KIRKIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Fiil, yapı, haber kipi, dilek kipi, Verb, structure, the operative mood, the subjunctive mood
- Yıl: 2015
- Dil: Zazaca
- Üniversite: Bingöl Üniversitesi
- Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Bu çalışmada Zazacada fiillerin yapısal olarak incelenmesi ile zamanlarda ve kiplerde çekime girdikleri zaman uğradıkları değişiminaraştırılması amaçlanmaktadır. Öncelikle fiil ile ilgili bilgi verilmiş olup ardından fiil konusunun ayrılmaz parçası olan mastar eki hakkında açıklamalara yer verilmiştir. Çalışmada konuşma dilinde yaygın bir şekilde kullanılan fiiller tercih edilmiştir. Zazacada fiiller yapı bakımından; basit, bileşik ve türemiş olmak üzere üç bölümde incelenmiştir. Fiilllerin zamanlara göre çekimi ile ilgili kısımda ise haber ve dilek kiplerinde fiiller üzerinde durulmuştur. Çalışmamızda; fiillerde çatı alanı ile ilgili oldukları için geçişli-geçişsiz ve etken-edilgen durumları üzerinde durulmamıştır. Giriş kısmında dilin önemi, dilin nasıl ortaya çıktığı ile ilgili görüşler, toplumsal yaşamda dil konularına değinilmiş ve Zazaca üzerine yapılan çalışmalara yer verilmiştir. Bu çalışmalar hakkında kronolojik bilgi verilmiştir. Çalışma giriş kısmı dışında üç bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde fiil ve ilgili konularla ilgili tanımlar verilip üç başlık altında yapısal incelemeye yer verilmiştir. İkinci bölümde zamanlar ele alınıp tanımlar yapıldıktan sonra fiil çekimleri tablolar halinde verilmiştir. Yanı sıra cümle içinde kullanım örnekleri verilmiştir. Üçüncü kısımda ise kip hakkında tanım verilip fiil örnekleri verilmiştir. Sonuç kısmında ise ulaşılan verilere yer verilip öneriler sıralanmıştır.
Özet (Çeviri)
In the study it is purposed to research the verbs structurally and the transition that they have been when they go conjugation in tenses and moods in Zazaki. First of all information about verb has been given and then explanations about infinitive which is an integral part of the subject of verb have been placed. In the study, the verbs which are used widely in spoken language are prefered. In Zazaki, verbs are structurally analysed in three sections as simple, derivative and compound. In the part that is related to conjugation in tenses, it is emphasized on verbs in subjunctive and indicative mood. In our study, it is not emphasized on the situation of transitive/intransitive and active/passive since they are related to verbs voices. In the part of introduction, it is referred to the importance of language, views about how language has come up and language subjects in social life and studies which have been done in Zazaki are included. Chronological informations about these studies were given. Except for introduction part the study consists of three parts. In the firt part verb and definitions about related subjects are given and under three titles structual examinations are palced. In the second part tenses are handled and definitions have been done and then conjugations have been given with charts. Besides using examples have been given in sentences. Then in the third part definitions about mood have been given and verb examples have been given. As a conclusion, datas which have been reached, have been given and offers have been lined.
Benzer Tezler
- Gramerê Zazakî de derheqê negatîfîye yew cıgêrayîş
Zazaca gramerde olumsuzluk hakkında bir inceleme
ÖZLEM KILIÇ
Yüksek Lisans
Zazaca
2015
DilbilimBingöl ÜniversitesiZaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KIRKIZ
- Bi tarîxê nusîyayena xo ya tewr kehene çekuyê Kirmanckî (Zazakî) (1798-1903)
İlk yazılış tarihleriyle Kırmancca (Zazaca) sözcükler (1798-1903)
VEYSEL YILDIZHAN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2017
DilbilimMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. MEHMET TAYFUN
- Zazakî de standartîzekerdişê termê huqûqî
Zazaca'da hukuk terimlerinin standartlaştırılması
MEHMET EMİN GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
Kürtçe
2024
HukukMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KIRKAN
- Zazakî de zerfî û goreyê raweyan şuxulnayîşê zerfan
Zazacada zarflar ve zarfların kiplere göre kullanımı
ŞAHAP LAÇİN
Yüksek Lisans
Zazaca
2018
DilbilimBingöl ÜniversitesiZaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÇİFTCİ
- Zazakî de kategorîzekerdişê edatan û metnanê zazakî ra nimûneyî
Zazacada edatların kategorize edilişi ve zazaca metinlerden edat örnekleri
MEHMET EMİN KAÇAN
Yüksek Lisans
Kürtçe
2018
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. İBRAHİM BİNGÖL