Bir yönlendirme aracı olarak çeviri: Serteller ve çeviri çocuk edebiyatı
Translation as a tool of manipulation: Sertels and translated children's literature
- Tez No: 397502
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE BANU KARADAĞ, YRD. DOÇ. DR. ESHABİL BOZKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Bu tezde Sabiha ve Zekeriya Sertel'in 1926-1928 yılları arasında“Resimli Ay Matbaası”ve“Sevimli Ay Matbaası”nda yayımladıkları çeviri çocuk edebiyatı eserleri ve çocuk eğitimiyle ilgili çeviri kitaplar erek metin odaklı bir okumayla incelenmiştir. Türk yayıncılık ve gazetecilik tarihinin önde gelen isimleri arasında görülen Sertellerin Türk edebiyat ve kültür dizgesini nasıl yönlendirdiklerini ve Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte ivme kazanan toplumsal dönüşüme nasıl bir katkıda bulunduklarını ortaya koymak amaçlanmaktadır. Söz konusu tarihlerde yayımlanmış olan çeviriler Seyfettin Özege'nin hazırladığı Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu'ndan tespit edilerek listelenmiştir.“On Kuruşa Bir Kitap”serisinde yer alan beş çocuk kitabı, çocuklar ve anneler için hazırlanmış olan“Himaye-i Etfal Cemiyeti Çocuk Külliyatı”ve dört ciltten oluşan Çocuk Ansiklopedisi bu tezin inceleme nesnesini oluşturmaktadır. Serteller, yayınevi sahibi olmalarının yanı sıra, bu eserlerin birçoğunun çevirmenliği ve editörlüğünü de üstlenmiştir. Çeviriyi“ideoloji”,“yönlendirme”ve“patronaj”unsurlarını içeren bir eylem olarak kabul eden, Gideon Toury, André Lefevere ve Theo Hermans gibi çeviribilimcilerin temsilcisi olduğu“Manipülasyon Okulu”nun [“Manipulation School”] çeviriye yaklaşımı bu tezin çıkış noktasını oluşturmaktadır. Tezin bütüncesi, Zohar Shavit'in çocuk edebiyatının çoğuldizgedeki konumunu ele alan çalışmaları ışığında incelenmiştir. Toury'nin“Betimleyici Çeviribilim”[“Descriptive Translation Studies”] dâhilinde ortaya koyduğu“çeviri normları”ise metodolojik bir araç olarak kullanılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda Sertellerin çeviri eserler aracılığıyla toplumu genel olarak“Batılılaşma”ve“muasır medeniyet”bağlamında yönlendirmeyi amaçladığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, yayınevi sahibi ve çevirmen olarak karşımıza çıkan Sertellerin bu“yönlendirici”gücünün çeviri(bilim) bağlamında bir“toplum mühendisliği”eylemi olarak değerlendirilebileceğini söylemek mümkümdür.
Özet (Çeviri)
This dissertation examines Sabiha and Zekeriya Sertel's translations of children's literature and books on children's education, published between 1926-1928 by“Resimli Ay Publishing Company”and“Sevimli Ay Publishing Company”, with a target text-oriented approach. It is aimed to reveal how Sertels, being among the prominent figures of the Turkish publishing and journalism history, manipulated Turkish literary and cultural system and contributed to the social transformation that gained movement with foundation of the Turkish Republic. Based on Eski Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Kataloğu [Catalogue of Turkish Books Printed in Ottoman Turkish Alphabet] compiled by Seyfettin Özege, translated children's books that were published during the mentioned period are selected and listed. Corpus of this study consists of“Himaye-i Etfal Cemiyeti Çocuk Külliyatı”, a series that was published for children and mothers; five children's books in“On Kuruşa Bir Kitap”series; and Çocuk Ansiklopedisi, a four-volume encyclopaedia for children. In addition to owning a publishing house, Sertels also translated and edited many of these books.“Manipulation School”, represented by translation scholars such as Gideon Toury, André Lefevere and Theo Hermans, sees translation as an activity that involves ideology, manipulation and patronage factors; and its approach to translation is the starting point of this dissertation. Corpus of this dissertation is examined in the light of Zohar Shavit's works on the position of children's literature within the polysystem. Toury's“translation norms”, which he introduced within the“Descriptive Translation Studies”, are used as a methodological tool. As a result of this examination, it is determined that Sertels aimed at manipulating the society within the context of“Westernisation”and“contemporary civilization”by using translated works as a tool. In conclusion, being patrons of a publishing house and translators, Sertels'“manipulative”power could be considered as an act of“social engineering”within the context of translation (studies).
Benzer Tezler
- Çeviri dersinde yapılaşma (uygulama sorunları-yöntem önerileri)
Strukturierung im übersetzungsunterricht (probleme der praxis-vorschlage zur methodik)
A. TURGAY KURULTAY
Doktora
Türkçe
1989
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
PROF.DR. ŞARA SAYIN
- Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno
Başlık çevirisi yok
HALE GÖKNAR
Doktora
İspanyolca
1989
DilbilimAnkara Üniversitesiİspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN
- Modernleşme çağında Çin'de çeviri edimi: Kurgusal metinler ve dil politikaları (1895-1927)
Translation in China during the modernization age: Fiction and language policies (1895-1927)
AYLİN YILMAZ ŞAŞMAZ
Doktora
Türkçe
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GİRAY FİDAN
- Kültürlerarası iletişimde çeviri metinlerle imaj oluşturma
With translated texts in intercultural communicationimage b uilding
EROL HATİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İletişim BilimleriMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERHAT ULAĞLI
- İlköğretim Türkçe dersi (6-7-8. sınıflar) öğretim programında yer alan temel becerilerin kazandırılmasında çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi(21. yüzyıl örneklemi)
The effect of works in children literature on the realization of basic skills studied in primary school Turkish language courses (6th-7th-8th grades) of the ministry of national education (The sample of 21st century)
MÜZEYYEN ALTUNBAY
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GIYASETTİN AYTAŞ