Geri Dön

İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşma düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki

The relationship between work alienation of elementary school teachers and their organizational justice perception

  1. Tez No: 397520
  2. Yazar: SACİDE KASAPOĞLU
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÇETİN ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: İşe yabancılaşma, örgütsel adalet, ilköğretim, öğretmen, okul müdürü, Work alieanation, organizational justice, elementary school, teacher, administrator
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin işe yabancılaşma düzeyleri ile örgütsel adalet algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve örgütsel adalet algılarının, işe yabancılaşma düzeylerini yordayıp yordamadığının belirlenmesidir. Araştırmanın evrenini, 2013-2014 eğitim öğretim yılında İstanbul ilindeki resmi ilköğretim okullarında görev yapan yaklaşık 73.000 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise 16 ilçede( Maltepe, Üsküdar, Pendik, Beşiktaş, Esenyurt, Beyoğlu, Arnavutköy, Ümraniye, Bağcılar, Bahçelievler, Başakşehir, Beylikdüzü, Fatih, Çatalca, Avcılar, Kağıthane), 24 okulda görev yapan, 403 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri anket kullanılarak toplanmıştır. Araştırma anketi üç bölümden oluşmaktadır. Anketin ilk bölümü araştırmacının hazırladığı demografik özelliklere yönelik sorulardan oluşmaktadır. İkinci bölümde, Elma (2003) tarafından oluşturulan“İşe Yabancılaşma Ölçeği”, üçüncü bölümde ise Niehoff ve Moorman tarafından geliştirilen, Türkçe'ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları Polat (2007) tarafından yapılan“Örgütsel Adalet Ölçeği”bulunmaktadır. Veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, yüzde, frekans, standart sapma gibi betimsel istatistikler kullanılmıştır. İşe yabancılaşmanın ve örgütsel adalet algısının normal dağılım gösteren boyutlarında cinsiyet, medeni durum ve görev değişkenlerine göre görüşlerin karşılaştırılmasında t-testi; normal dağılım göstermeyenlerde ise Mann Whitney-U testi uygulanmıştır. Yaş, eğitim durumu, kıdem ve çalışma süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılığın olup olmadığını incelemek amacıyla normal dağılım gösteren boyutlarda, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ; göstermeyenlerde ise Kruskal Wallis-H testi uygulanmıştır. İşe yabancılaşma ile örgütsel adalet algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayıları hesaplanmıştır. Örgütsel adalet algısının işe yabancılaşmayı yordama düzeyini belirlemek için anlam çıkarıcı istatistik tekniklerden çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenler işe yabancılaşmayı en yüksek“bazen”seviyesinde“okula yabancılaşma”boyutunda, en düşük ise“hiçbir zaman”seviyesinde“anlamsızlık”boyutunda yaşamaktadırlar.“Güçsüzlük”boyutunda; branş öğretmenleri, 36-45 yaş grubundaki öğretmenler ve 13-18 yıl kıdeme sahip öğretmenler daha fazla yabancılaşma yaşamaktadırlar.“Anlamsızlık”boyutunda; branş öğretmenleri ile 7-12 yıl kıdem sahibi öğretmenler diğerlerine göre daha fazla yabancılaşma yaşamaktadırlar. Araştırma sonuçlarında öğretmenlerin örgütsel adalet algılarının en fazla“yüksek”seviyede“etkileşimsel adalet”boyutunda olduğu, en az ise“orta”seviyede“işlemsel adalet”boyutunda olduğu görülmüştür.“Etkileşimsel adalet”boyutunda sınıf öğretmenleri daha fazla örgütsel adalet algısına sahiptir. Araştırma sonuçları ayrıca; işlemsel adalet algısının güçsüzlük biçimindeki işe yabancılaşmayı, etkileşimsel adalet algısının ise yalıtılmışlık biçimindeki işe yabancılaşmayı açıklamada önemli bir etkisinin olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

The purpose of this research is to analyze the correlation between work alienation of elementary school teachers and their perceptions on organizational justice according to some variables; additionally, this research tested whether perception on organizational justice predicts the level of work alienation or not. The target population of the research is approximately seventy thousand teachers who are working in public schools in İstanbul during the 2013-2014 academic year. Sampling of the research is done with four hundred and three teachers in twenty-four such schools. The data used in the research is gathered by using survey. Survey is composed of three parts. The first part of the survey includes the questions the researcher prepared to analyze the demographic information. The second part of the survey includes Elma's (2003)“Work Alienation Scale”, while the third part includes“Organizational Justice Scale”developed by Niehoff and Moorman whose translation into Turkish, validity, and reliability is done by Polat (2007). The data is analyzed with SPSS program. During the analysis of the data, descriptive statistics like arithmetic mean, percentage, frequency and standard deviation have been utilized. T- test is used in comparing variations of gender, marital status and subject area in the dimensions that show normal distribution of work alienation and organizational justice perception. Mann Whitney-U test is utilized in the dimensions where normal distribution is not shown. In the dimensions that show normal distribution, in order to analyze whether age, education level, seniority and employment period variations matter or not, univariate analysis of variance (ANOVA) is used while Kruskal Wallis-H test is used in the dimensions that do not show normal distribution. In order to examine the correlation between work alienation and organizational justice perception, Pearson Correlation analysis is applied. Additionally to identify whether organizational justice perception predicts alienation level, multi linear regression analysis, one of the explanatory statistical techniques, is used. According to the results of the research, teachers experience highest work alienation at“sometimes”level in the school alienation dimension, and lowest in“never”level at meaninglessness dimension. In the powerlessness dimension, subject teachers, teachers between the ages of 36-45 and teachers who have employment period of 13-18 years, experience more alienation. At the meaninglessness dimension subject teachers and teachers with 7-12 years of employment experience more alienation compared to others. Research results show that, organizational justice perceptions of teachers are most seen at the“high”level of the interactional justice dimension while least seen at“medium”level at the“procedural justice”dimension. At the“interactional justice”dimension, classroom teachers have more organizational justice perception. Additionally, research results demonstrate that the perception of procedural justice is an important factor in explaining work alienation in powerlessness form while interactional justice perception is an important factor in explaining work alienation in isolation form.

Benzer Tezler

  1. Okul müdürlerinin kullandıkları liderlik stilleri ve örgütsel adalet davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel yabancılaşmalarını yordama derecesi

    Leadershıp styles and organızatıonal justıce actıvıtıes of school dırectors assessıng organızatıonal organızatıon and organızatıonal studıes of teachers

    AHMET SELBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimMersin Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF İNANDI

  2. Ortaokul öğretmenlerinde örgütsel muhalefetin işe yabancılaşma üzerine etkisi: Ankara örneği

    The impact of organizational dissent on work alienation in middle school teachers: Ankara example

    ELİF EREN OK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEYZİ ULUĞ

  3. Okul müdürlerinin ahlaki (moral) davranışları ile öğretmenlerin örgütsel yabancılaşma düzeylerinin CHAID analizi ile incelenmesi

    Examining school principals' moral behaviors and teachers' organizational alienation levels with CHAID analysis

    MUHAMMED MEHMET MAZLUM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN BASRİ MEMDUHOĞLU

  4. Öğretmenlerin örgütsel muhalefet davranışları ve işe yabancılaşma düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenlere göre incelenmesi

    Investigation of the relationship between teachers' organizational opposition behavior and the level of working for some variables

    EMRE ARAYIT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İLHAN AKAR

  5. İlköğretim okulu öğretmenlerinin işe yabancılaşması -Bolu ili örneği-

    Teachers work alienation in elementary school

    İRFAN ÇALIŞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. NURİ AKGÜN