Geri Dön

Kısasü'l-Enbiyâ'da sebepsellik şekilleri

Causality forms in Kısasü'l-Enbiya

  1. Tez No: 398199
  2. Yazar: AZİZ TOLGA KOÇ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. FERRUH AĞCA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 134

Özet

Sebepsellik İlkesi, felsefi bakımdan kısaca varlığı zaman içinde birbirine bağlayan şeydir. Dilbilgisel manasıyla ise, cümledeki veya cümleler arası sebep-sonuç ilişkilerinin yapı analizi ve bu cümlelerin çeşitli yönleriyle ele alınışıdır. Bu çalışmada Harezm Türkçesi döneminin nesir örneği olan Kısasü'l-Enbiyâ üzerinden sebepsellik şekilleri ele alınmıştır. Metinde, sebep bildirme işlevi olan öğelere ait örnekler tanıklanmış ve bu örneklerin Türkiye Türkçesine aktarımı yapılarak sebep bildirme nedenleri açıklanmıştır. Ayrıca bu öğelerin tarihsel Türk dilindeki görünümlerine ve örneklerine de yer verilmiştir. Sonuç olarak elde edilen veriler ışığında, birçok farklı sebepsellik yapısını bünyesinde barındıran Kısasü'l-Enbiyâ'da çekim edatlarıyla, bağlaçlarla, isim çekim ekleriyle, zarf-fiil ekleriyle, soru yoluyla ve diğer sözcüklerle ifade edilen sebepsellik şekillerine ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

Philosophically, the causality principle is briefly what connect the existence to each other in time. Its grammatical meaning is the structural analysis of cause and effect relations in phrase or between phrases and being discussed of these phrases with various aspects. In this study, the causality principles are discussed on the basis of Kısasu'l-Enbiya which is a prose example of the Khwarezm Turkish period. In the text, the examples, belong to elements which have statement reason, are seen and the reasons of statement function are explained by transfering these examples to Turkey Turkish. In addition, the aspects and the examples of these elements in historical Turkish language are included. Consequentially, in the light of the results obtained, in the Kısasu'l- Enbiya which include various different causality structures, via particle, conjunction, inflexional suffix, verbal adverb, question and the causality styles are reached which are stated with other words.

Benzer Tezler

  1. Kısasü'l-Enbiya'da çok anlamlılık

    Polysemy in Kısasü'l-Enbiya

    ASLI ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Türk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SERPİL SOYDAN

  2. Kısasü'l- Enbiyā'da deyimler

    Idioms in the Kısasü'l-Enbiya

    AYŞE KÜBRA ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇE YÜKSELEN PELER

  3. Kısasü'l-Enbiya'da ikilemeler

    Reduplications in Kısasü'l Enbiya

    FATMA NUR TALU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıMersin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ

  4. ?Kısasü'l-Enbiyâ? da birleşik fiiller

    Compound verbs in Kısasü?l-Enbiyâ

    ERDEM BİLAL DAĞISTANLIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK

  5. Rabgûzî'nin Kısasü'l-Enbiyâ adlı eserinde fiilimsiler

    Verbals in the Rabguzi's Kısasü'l-Enbiyâ named work

    SÜHEYLA TUNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MAHMUT SARIKAYA