Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumları ile algıladıkları mesleki etik ilkelerin incelenmesi
Analysis of the critical thinking attitudes and the principles of professional ethics perceived of prospective teachers
- Tez No: 398236
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BİRSEL AYBEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eleştirel düşünme, eleştirel düşünme tutumu, etik, mesleki etik, öğretmen adayı, Critical thinking, attitude towards critical thinking, ethics, professional ethics, prospective teacher
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumları ile algıladıkları mesleki etik ilkelerin bağımsız değişkenlere (cinsiyet, bölüm, sınıf düzeyi, sosyo-ekonomik düzey ve anne-baba eğitim durumu) göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek, aynı zamanda da öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumları ile algıladıkları mesleki etik ilkeleri arasındaki ilişkiyi saptamaktır. İlişkisel tarama modelindeki betimsel araştırmanın evrenini Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesinde okuyan öğretmen adayları oluşturmaktadır. Örneklemi ise random yoluyla seçilen 560 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen“Kişisel Bilgi Formu”, Özelçi (2012) tarafından geliştirilen“Eleştirel Düşünme Tutum Ölçeği”ve Manolova (2011) tarafından geliştirilen“Mesleki Etik İlkeler Ölçeği”olmak üzere üç farklı ölçme aracından yararlanılmıştır. Araştırmanın verileri SPSS 17.0 istatistik paket programı ile çözümlenmiştir. Verilerin analizinde Mann Whitney-U, Kruskal Wallis ve Pearson Moment Korelasyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre: 1. Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumları ile algıladıkları mesleki etik ilkeleri arasında pozitif yönde, düşük düzeyde, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. 2. Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumları: - Cinsiyete, sınıf düzeyine ve anne eğitim durumuna göre anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. - Öğrenim gördükleri bölüme göre, elde edilen toplam puan bağlamında“İngilizce Öğretmenliği”ve“Türkçe Öğretmenliği”bölümü lehine anlamlı olarak farklılaşmaktadır. - Sosyo-ekonomik düzeye göre, elde edilen toplam puan bağlamında anlamlı olarak farklılaşmamakla beraber Neden Aramaya Açıklık ve Çıkarımda Bulunma alt ölçeklerinden elde edilen puan bağlamında“Düşük”sosyo- ekonomik düzeyin“Orta”sosyo-ekonomik düzeyden anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. - Baba eğitim durumuna göre, yalnızca ölçekten elde edilen toplam puan ile Bilgi Toplamaya İsteklilik ve Kanıta Dayalı Karar Verme alt ölçeklerinden elde edilen puan bağlamında anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Baba eğitim durumu“Okuryazar değil”olanların en düşük eleştirel düşünme tutumuna sahip olduğu görülmüştür. Ölçekten elde edilen toplam puan bağlamında baba eğitim durumu“İlkokul”ve“Lise”olanların“lisans”olanlara göre anlamlı olarak farklılaştığına ulaşılmıştır. Yine Bilgi Toplamaya İsteklilik alt ölçeğinden elde edilen puanlar bağlamında baba eğitim durumu“Okuryazar”,“İlkokul”ve“Lise”olanların“Lisans”olanlara göre anlamlı olarak farklılaştığına ulaşılmıştır. 3. Öğretmen adaylarının algıladıkları mesleki etik ilkeler: - Cinsiyete göre, ölçekten elde edilen toplam puan ve alt ölçeklerden elde edilen puanlar bağlamında“kız”öğrenciler lehine anlamlı olarak farklılaşmaktadır. - Sınıf düzeyine, öğrenim gördükleri bölümlere ve anne eğitim durumlarına göre anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. - Sosyo-ekonomik düzeye göre, Okula Yönelik Mesleki Etik İlkeler alt ölçeği dışında anlamlı olarak farklılaşmamaktadır. Okula Yönelik Mesleki Etik İlkeler alt ölçeğinden elde edilen puana bakıldığında“Orta”sosyo- ekonomik düzeye sahip olanlar lehine anlamlı olarak farklılaşmaktadır. - Baba eğitim durumuna göre, ölçekten elde edilen toplam puan ve Topluma Yönelik, Mesleğe Yönelik, Meslektaşlara Yönelik ve Öğrencilere Yönelik Mesleki Etik İlkeler alt ölçeklerinden elde edilen puanlar bağlamında farklılaşmaktadır. Ölçekten elde edilen toplam puan ile Topluma Yönelik, Meslektaşlara Yönelik ve Öğrencilere Yönelik Mesleki Etik İlkeler alt ölçeklerinden elde edilen puanlar bağlamında baba eğitim durumu“Ortaokul”ve“Lise”olanların“Lisans”olanlardan anlamlı olarak farklılaştığına ulaşılmıştır. Mesleğe Yönelik Mesleki Etik İlkeler alt ölçeğinde ise baba eğitim durumu“”İlkokul“, ”Ortaokul“ ve ”Lise“ olanların ”Lisans" olanlardan anlamlı olarak farklılaştığına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this research is to identify any difference in prospective teachers' critical thinking attitudes and their perceived professional ethical principles with regards to independent variables (gender, department, class level, socio-economical level and parental education level), In addition to this goal this research also aims to assess the relation between their critical thinking attitudes and their perceived professional ethical principles of prospective teachers'. The descriptive research uses the relational screening model and its population consists from students who are studying in the Cukurova University Faculty of Education. The data have been gathered with three surveys:“Personal Data Form”developed by the researcher,“Critical Thinking Attitude Survey”developed by Özelçi (2012) and“Survey of Professional Ethical Principles”developed by Manolova (2011). This data have been analyzed by SPSS 17.0 statistical package software. The analysis consists from Mann Whitney-U, Kruskal Wallis and Pearson Moment correlational analysis techniques. The research had found out that: 1. There is a significant and positive relationship between critical thinking attitudes and perceived professional ethical principles of the prospective teachers. 2. Prospective teachers' critical thinking attitudes: - Do not differentiate significantly with regards to gender, class and mother's educational level. - Do differentiate significantly with regards to their department of study and the context of overall points, and does favor“English Teaching”and“Turkish Teaching”than other departments. - Don't differentiate significantly with regards to the overall points by the socio-economical level but had found“Low”socio-economical level differentiates significantly from“Middle”with regards to subfactors of“Openness to finding reasons”and“Making inferences”and favoring the latter. - Do differentiate significantly with regards to the educational level of the father when the points from the survey are taken into account with the points taken from the sub surveys of“Willingness to gather data”and“Deciding with evidence”. Those whose fathers have the educational level of“Not able to read or write”has the lowest attitude regarding critical thinking. The overall points created by the survey had shown that a significant difference was seen between whose fathers have the“Primary School”and“High School”educational level and“Graduate”educational level favoring the latter. 3. The perceived professional ethical principles of the prospective teachers: - Do differentiate significantly with regards to gender and favors“female”students with the context of points gathered in the overall survey and the sub survey points. - Don't differentiate significantly with class, department of study, and mother's educational level. - Don't differentiate significantly with the exception of Professional Ethical Principles regarding School sub survey. When the data is analysed from this sub survey, there is a significant difference favoring“Middle”socio-economical level. - Do differentiate significantly with the father's educational level with the context of overall survey and sub surveys of Professional Ethical Principles towards Society, Profession, Colleagues and Students. The data gathered by the overall survey and the sub surveys had shown a significant difference between those whose fathers have“Primary School”,“Middle School”and“High School”and“Graduate”favoring the latter.
Benzer Tezler
- Eleştirel düşünme tutumuna etki eden faktörler: Sınıf öğretmeni adayları üzerine bir çalışma
Factors affecting critical thinking attitude: A study on primary pre-service teachers
SERAP YILMAZ ÖZELÇİ
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAdnan Menderes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASUMAN SEDA SARACALOĞLU
- Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri ile demokratik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between Social Study teachers' tendencies and democratic attitudes
AHMET CİHAT YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YILMAZ
DR. YAKUP AYAYDIN
- Öğretmen adaylarının sahip olduğu eleştirel düşünme eğilimleri ve demokratik değerleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the critical thinking and democratic attitude of teacher candidates
GÜLŞAH SAĞLAM AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAFET AYDIN
- Turkish pre-service teachers critical thinking levels, attitudes and self-efficacy beliefs in teaching for critical thinking
Türkiye'de öğretmen adaylarının eleştirel düşünme düzeyleri, eleştirel düşünme öğretimine yönelik tutumları ve öz yeterlik seviyeleri
NİHAL AKDERE
Doktora
İngilizce
2012
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE AKAR
- Fen bilimleri öğretmenleri ve öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerilerinin ve STEM'e yönelik yeterlik ve tutumlarının belirlenmesi
Determination of science teachers' and preservice teachers' critical thinking skills and efficacy and attitudes towards STEM
SİBEL KEBELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVCAN CANDAN HELVACI