Karbonhidrat sayımı yöntemi uygulanan Tip 1 diyabetli çocuk ve adölesanlarda diyete uyumdaki engeller ve metabolik etkileri
Barriers to dietary adherence and metabolic effects of adherence in carbohydrate counter children and adolescents with TYPE 1 diabetes
- Tez No: 399286
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL KIZILTAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Tip 1 diyabet, karbonhidrat sayımı, çocuk, adölesan, uyum, Type 1 diabetes, carbohydrate counting, children, adolescents, adherence
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Bu çalışma, Tip 1 diyabetik çocuk ve adölesanların beslenme durumunun saptanması, karbonhidrat sayımının öğretilmesi ya da bilgi ve becerilerinin arttırılması, yönteme uyumun belirlenmesi ve uyumun metabolik kontrole etkisinin belirlenmesi amaçlarıyla yapılmıştır. Araştırma, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı tarafından Tip 1 diyabet tanısı ile izlenen, yoğun insülin tedavisi alan, 2-18 yaş arası 53 (25 erkek, 28 kız) çocuk ve adölesan üzerinde Kasım 2013 - Ocak 2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmaya, karbonhidrat sayımı eğitimine yeni başlayan Tip 1 diyabetli bireyler ile daha önce karbonhidrat sayımı eğitimi almış ancak ön görüşme ile uyum problemi saptanmış bireyler dâhil edilmiştir. Çalışmaya katılan çocuklar ve ailelerine anket yapılarak demografik ve hastalığa ilişkin özellikler, beslenme alışkanlıkları, karbonhidrat sayımına ilişkin düşünce ve davranışları saptanmıştır. Hastaların 3 günlük besin tüketim kayıtları, fiziksel aktivite kayıtları, antropometrik ölçümleri ve biyokimyasal parametreler çalışmanın başında ve 6. ayın sonunda olmak üzere iki kez alınmıştır. Çalışmaya katılan hastanın/ailenin 6. ay sonundaki kontrolde karbonhidrat sayımına uyum ve becerilerini saptamak amacıyla, bir günlük sabit bir menü örneğinin karbonhidrat içeriğini hesaplamaları istenmiş ve farklı kan şekeri düzeylerine göre bu duruma nasıl müdahale edecekleri sorgulanmış ve sonuçlara göre hastalar uyumlu ve uyumsuz olarak gruplandırılmıştır. Tip 1 diyabetli 28 kız (%52.8) ve 25 erkek (%47.2) hasta araştırmaya alınmıştır. Hastaların yaşa göre vücut ağırlığı, yaşa göre boy uzunluğu ve yaşa göre BKİ z skoru ortalamalarının karbonhidrat sayımı öncesi ve sonrası benzer olduğu saptanmıştır (p>0.05). Hastaların serum Hemoglobin A1c medyan değeri karbonhidrat sayımı öncesi %7.9 iken, karbonhidrat sayımı sonrası %8.0 olup aradaki fark önemli bulunmamıştır (p>0.05). Hastaların serum LDL-kolesterol, HDL-kolesterol, total kolesterol ve trigliserid düzeyleri ortalamalarının çalışma sonunda başlangıca göre düşük olduğu saptanmıştır (p>0.05). Hastaların günlük enerji tüketim ortalamalarının 0-6 yaş grubunda karbonhidrat sayımı öncesi ve sonrası benzer olduğu (p>0.05), diğer yaş gruplarında ise karbonhidrat sayımı sonrası enerji tüketimlerinin düştüğü saptanmıştır (p0.05). Uyumlu ve uyumsuz hastaların serum lipid parametrelerinin benzer olduğu saptanmıştır (p>0.05). Sonuç olarak, adölesanlarda uyumun diğer yaş gruplarına göre düşük olduğu, anne eğitim düzeyi ve diyetisyenle görüşme sıklığının uyumu etkileyen faktörler olduğu saptanmıştır. Tip 1 diyabetli hasta ve ailelerin karbonhidrat sayımı eğitimi konusunda düzenli olarak izlenmesi ve desteklenmesi ile glisemik kontroldeki bozulma ve diyabete özgü komplikasyonların azaltılabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of the present study was to investigate the nutritional status, to teach or improve knowledge and skills for carbohydrate counting, to determine the compliance of this method and the effect of compliance to metabolic control of the children and adolescents with type 1 diabetes. The study was conducted at Pediatric Endocrinology Clinic of the Gülhane Military Medical Academy Department of Child Health and Diseases between 2013 and 2015 on 53 child and adolescent (25 males, 28 females) diagnosed with type 1 diabetes, aged between 2-18 years old and under intensive insulin treatment. Beginner carbohydrate counters and the ones with compliance problem were included in the study. A questionnaire was applied to patients and parents including demographic and disease characteristics, dietary habits and thoughts and behaviours about carbohydrate counting sections. 28 girls (52.8%) and 25 boys (47.2%) were included in the study. The mean weight for age, lenght for age and BMI for age z scores of the patients were similar before and after carbohydrate counting (p>0.05). The median serum HbA1c level of the patients was 7.9% and 8.0% before and after carbohydrate counting, respectively (p>0.05). The mean serum LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, total cholesterol and triglycerid levels were found to be low at the end of the study compared to baseline results (p>0.05). In the 0-6 age group, the mean daily energy intake were similar before and after carbohydrate counting (p>0.05), energy intake decreased at the end of the study in other age groups (p0.05). Serum lipid parameters of adherer and non-adherer patients were found similar (p>0.05). As a result, adherence to diet in adolescents was low compared to other age groups and education levels of mothers and frequency of dietitian control was found to affect adherence. Diabetes spesific complications and deterioation in glycemic control may decrease with regular monitoring and supporting type 1 diabetic patients and their families for carbohydrate counting.
Benzer Tezler
- Tip 1 diyabetli çocuk ve adolesanlarda karbonhidrat sayımı yönteminin metabolik kontrol ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship between carbohydrate counting method, metabolic control and quality of life in children with adolescents with type 1 diabetes
MERYEM BERFİN CENGİZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikAnkara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCAN YABANCI AYHAN
- Tip 1 diyabetes mellitus tanılı adölesan hastalarda psikolojik faktörlerin, sosyodemografik ve klinik özelliklerin glisemik kontrol ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between psychological factors, sociodemographic characteristics and clinical features with glycemic control in patient with type 1 diabetes mellitus
BİHTER ERGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA DENİZ PAPATYA ÇAKIR
- İnsülin pompası kullanan tip 1 diyabetli çocuklarda karbonhidrat sayımı uygulayan ve uygulamayan gruplar arası biyokimyasal parametrelerin karşılaştırılması
Comparison of biochemical parameters with and without carbonhydrate counting in type 1 diabetic children using insulin pump
BÜŞRA BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KEZBAN ESEN KARACA
- İntensif insülin tedavisi alan tip 1 diyabetik hastalarda karbonhidrat sayımı uygulamasının metabolik kontrol üzerine etkisinin araştırılması
A research on the effects of the application of carbohydrate counting on metabolik control of medicine type 1 diabetic patients cured with intensve insuline therapy
NEDİME SEVİ ÖNOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Beslenme ve DiyetetikAkdeniz Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN SARI
- Tip1 diabetes mellituslu hastalarda karbohidrat sayım yönteminin irdelenmesi
Investigation of carbohydrate counting technique in type1 diabetes mellitus patients
OSMAN SON
Tıpta Yan Dal Uzmanlık
Türkçe
2006
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEndokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN EFE