Turizm destinasyonlarında restoran biçimleşmeleri üzerine nitel bir araştırma: Kapadokya örneği
A qualitative study on restaurant configurations in tourism destinations: The case of Cappadocia
- Tez No: 399512
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BAHATTİN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Turizm, İşletme, Tourism, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Gastronomi, Yerel Yiyecek, Restoran, Restoran Biçimleşmeleri, Kapadokya, Nitel Araştırma, Gastronomy, Local Food, Restaurant, Restaurant Configurations, Cappadocia, Qualitative Research
- Yıl: 2015
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Araştırmada bir turizm destinasyonunda ne tür restoran biçimleşmelerinin ortaya çıkabileceğinin belirlenmesi ve destinasyonda farklı restoran biçimleşmelerinin ortaya çıkmasında turizmin nasıl bir rol oynadığının anlaşılması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın temel sorularını şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır. • Belirli bir turizm türünün egemen olduğu bir destinasyonda farklı restoran uygulamaları ortaya çıkabilir mi? • Bu uygulamalar farklı türlerdeki restoran biçimleşmelerinin oluşmasına yol açabilir mi? • Bu biçimleşmelerin ortaya çıkmasında turist davranışının rolü var mıdır? Varsa bu rol anlaşılabilir mi? • Bu biçimleşmeler belirli özellikleri itibariyle tanımlanabilir mi? Araştırmanın alanı Ürgüp, Uçhisar, Avanos, Göreme, Derinkuyu ve Kaymaklı bölgelerini içeren Kapadokya bölgesi olarak belirlenmiştir. Araştırma Haziran – Kasım 2014 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş ve nitel araştırma yaklaşımından yararlanılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın deseni iç içe geçmiş tek durum çalışması olarak belirlenmiştir. Nitel yaklaşım çerçevesinde veri toplama tekniği olarak doküman incelenmesi ile yarı yapılandırılmış görüşme; veri analiz yöntemi olarak da içerik analizinden faydalanılmıştır. Bu çerçevede araştırma yöntemi birbirini izleyen ve tamamlayan beş ana aşamadan oluşmaktadır. İlk dört aşama Türkiye genelinde gastronomi ve turizm ilişkisine dair dokümanların incelenmesi; Kapadokya bölgesinde gastronomi ve turizm ilişkisine dair dokümanların incelenmesi; Kapadokya bölgesine ait tanıtım materyalleri ile web sitelerinin incelenmesi ve bölgedeki paydaşlarla görüşmeler yapılması şeklinde sıralanmaktadır. Bu dört aşamada toplanan veriler her bir aşamayı takiben analize tabi tutulmuştur. Araştırmanın ana bulgularına temel teşkil eden verileri toplamak için yarı yapılandırılmış görüşmeler 21 – 26 Temmuz 2014 tarihleri arasında gönüllülük esasına dayalı olarak seçilen 12 turizm paydaşı ile gerçekleştirilmiştir. Görüşme yapılan paydaşlar profesyonel turist rehberleri, seyahat acentası yetkilileri, il kültür ve turizm müdürlüğü şube müdürü, öğretim üyeleri, aşçıbaşıları, dernek başkanları ve otel genel müdüründen oluşmaktadır. Araştırma bulguları restoran biçimleşmelerinin kavramsal yapısının dört adet ana kategori ile on dokuz adet alt kategoriden oluştuğunu göstermektedir. Turist profili ve seyahat davranışı ana kategorisinin milliyet çeşitliliği, seyahat motivasyonları, seyahat şekli, konaklama türü, harcama düzeyi ve satın alma davranışı alt kategorilerinden oluştuğu anlaşılmaktadır. Bölgede günlük turların düzenlenmesi, tur programlarının katı olması ve bölgede maliyet ve satış kaygısının baskın olması egemen turizm anlayışının alt kategorilerini oluşturmaktadır. Turistlerin enformasyon arayışı, yerel mutfağı deneyimleme ve gastronomik turizm ürünlerini tüketme şeklindeki davranışları da yerel gastronomi ile ilişkili turist davranışları ana kategorisinin alt kategorileridir. Son olarak restoranlar bağlamında hedef pazar seçimi, maliyet kaygısı, uyarlanma, otantik atmosfer, yerel sunum ve restoran biçimleşmeleri bölgedeki restoran uygulamaları ve biçimleşmeleri ana kategorisinin alt kategorileri olarak belirmiştir. Kapadokya bölgesinde restoran biçimleşmeleri otel restoranları, grup restoranları, butik restoranlar, etnik restoranlar ve kebap ve pide restoranları şeklinde ortaya çıkmaktadır. Otel restoranları bölgeye paket turla seyahat eden turistlerin yemek yediği, yıldızlı otellerin bünyesinde yer alan ve açık büfe servis sunan restoranlardır. Grup restoranları bölgede düzenlenen günlük turlara katılan turist gruplarının yemek yediği ve acentalarla anlaşmalı olan restoranlardır. Butik restoranlar bireysel olarak seyahat eden turistlerin yerel yemekleri tatmak için ziyaret ettiği ve bağımsız şekilde ya da bir butik otel bünyesinde hizmet veren restoranlardır. Etnik restoranlar bölgeye gelen turistlerin milliyetleri ve damak tatları çerçevesinde yiyecek sunan ve Uzakdoğudan ya da Hindistan'dan gelen turistler için hizmet veren Japon, Kore, Hint restoranı gibi restoranlardır. Pide ve kebap restoranları ise yerel halkın yemek yediği, menüsünde pide - kebap çeşitleri ya da dönerin ağırlıkta olduğu ve daha çok şehir merkezinde konumlanmış olan restoranlardır. Tüm bunların ışığında araştırmada bölgeyi ziyaret eden turistlerin profili ve davranışlarında milliyet ve seyahat şeklinin önemli belirleyiciler olması ve bunların diğer davranışsal değişkenleri etkilemesi; paket turla gelenlerin ağırlıkta olmasına da bağlı olarak bölgedeki egemen turizm anlayışının günlük turlar üzerine kurulmuş olması ve bu turlarda yemeğe çok az zaman ayrılması; milliyet ve seyahat şekli ile turizm anlayışı arasındaki etkileşim çerçevesinde turistlerin yerel gastronomi ile ilgili davranışlarının da farklılık gösterebilmesi ve bu bağlamda bireysel olarak seyahat edenlerin yerel gastronomiye daha çok ilgili olması; turistlerin yerel gastronomi ile ilgili davranışlarına göre bölgedeki restoranların hedef kitle seçimlerinin ve dolayısıyla maliyet konusundaki kaygılarının şiddetinin farklılık göstermesi; hedef kitle seçimi ve maliyet kaygısının restoran uygulamalarını etkilemesi ve bu uygulamaların da restoran biçimleşmelerini belirlemesi şeklindeki ilişkilerin ortaya çıktığı söylenebilir. Tez çalışmasının, nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde belirli bir turizm türünün egemen olduğu bir bölgedeki başlıca paydaşların görüşleri doğrultusunda restoran uygulamalarının ve bu uygulamaların yol açtığı farklı restoran biçimleşmelerinin ortaya çıkarılmış olması ve restoran biçimleşmelerinde turizm türü ve turist davranışlarının etkilerine ilişkin bulguların saptanması yoluyla ilgili alanyazına katkı verdiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to discover how distinct restaurant configurations emerge in a tourism destination with a particular attention to understanding the role of tourism and tourist behavior in this emergence. With this aim, the fundamental questions of the study are whether: • different restaurant practices emerge in a destination where dominance of a certain type of tourism exists. • these practices lead to emergence of distinct restaurant configurations. • tourist behavior plays a key role in emergence of restaurant configurations. If it does, is it possible to understand its role? • it is possible to define the configurations in reference to their specific attributes. Between June - November 2014 the research was conducted in Cappadocia Region which includes Ürgüp, Uçhisar, Avanos, Göreme, Derinkuyu and Kaymaklı territories. In this context research design was determined as a single case with embedded units. The study took a qualitative research approach in which semi-structured interviews and document analysis were employed as major data collection techniques whereas content analysis was the primary method of analyzing the qualitative data. In this context, the research was constituted by five main successive and complementary stages. The first four stages were as follows: the analysis of documents on the relationship between gastronomy and tourism in Turkey, the analysis of documents on the relationship between gastronomy and tourism in Cappadocia, analysis of the websites and the promotional materials pertaining to Cappadocia region, and interviews with tourism stakeholders in the region. As the fifth stage of the research model, the data were content analyzed following each stage of data collection. In an effort to form the basis of primary study findings, semi-structured interviews were conducted between 21th and 26th July 2014 with 12 tourism stakeholders based on voluntariness. The sample included professional tourist guides, travel agency officials, brand manager of culture and tourism directorate, faculty members, chefs, presidents of the professional associations, and hotel managers. The findings of the study indicated that conceptual structure of restaurant configurations consisted of four main categories and nineteen subcategories. It was understood that diversity of tourists' nationalities, travel motivations, modes of travel, type of accommodation, amount of expenditure and purchasing behavior were the subcategories of the main category of“tourist profile and travel behavior”. Organizing daily tours in the region, rigidity of tour programs, cost and sales considerations constituted the main category of“the dominant tourism mode”. The third main category was“tourist behavior towards local gastronomy”and its subcategories emerged as information search behaviors, sampling local cuisine, and consumption of local gastronomic tourism products. Finally, target market selection, cost considerations, adaptation, authentic atmosphere, local presentation, and restaurant configurations have been identified as the sub-categories of“practices and configurations of restaurants”. Five distinct restaurant configurations emerged in Cappadocia Region and those were hotel restaurants, group restaurants, boutique restaurants, ethnic restaurants, and kebab and pita restaurants. Hotel restaurants serve to package tour customers and their major attributes are open-buffet service and being located within the starred hotels. Group restaurants serve food for daily tour groups based on a special contract with travel agencies. Boutique restaurants are visited mainly by individual travelers with an intention to taste the local dishes, and serve food independently or within a boutique hotel. Ethnic restaurants rely on a specific national culture such as Japanese, Korean and Indian, and serve food that completely fits the tastes of the tourists coming from those cultures. Having a menu containing mostly pita, meat kebabs or doner kebab, and located mostly in the city center, pita and kebab restaurants are the places where mainly local people eat. The findings of the research lead to the following implications: tourists' nationalities and modes of travel are primary determinants of profiles and behaviors of tourists visiting the region, and those two variables also affect the other travel behaviors such as type of accommodation, amount of expenditure and purchasing behavior; daily tours are the most common tourism practice in the region, lunch time is kept very short and insufficient in those tours. In a context where tourists' nationality, modes of travel, and common tourism practice interact, tourist behaviors towards local gastronomy differ (for instance individual tourists are more interested in local gastronomy than package travelers). In relation to tourists' behaviors towards local gastronomy, the practices such as selection of target markets, intensity of cost considerations, adaptation versus local presentation, and authentic atmosphere differ among restaurants. As a result, different type of practices lead to emergence of distinct restaurant configurations including hotel and group restaurants where package travelers are the target markets, cost considerations are highly intense, adaptation to tourists' tastes is major orientation rather than local presentation, and a kind of staged authenticity is the main attribute of atmosphere; ethnic restaurants where Korean, Japanese or Indian tourists are targeted and an ethnic atmosphere which reflects those cultures is presented; boutique restaurants where the target market is individual travelers, the cost considerations are minimum, and local food is served by local people in a local atmosphere; pita and kebab restaurants where local people consume traditional pita and kebab dishes. Within the framework of qualitative research method, it is considered that this dissertation contributes to the related literature firstly by uncovering restaurant practices and distinct restaurant configurations caused by these practices referring to the opinions of stakeholders, and secondly by presenting the findings indicating the effects of tourism and tourist behaviors on emergence of distinct restaurant configurations.
Benzer Tezler
- Kruvaziyer turizmde destinasyon özelliklerinin önem-performans analizi: Kuşadası örneği
An importance –performance analysis of a destination's attributes in cruise tourism: The case of Kuşadası
GÖZDE OĞUZBALABAN
Doktora
Türkçe
2018
Turizmİstanbul ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL KIZILIRMAK
- Turizm ve gastromilliyetçilik; Nevşehir'de uluslararası restoranlar ve mekân ilişkisi
Tourism and gastronationalism; international restaurants and space relationship in Nevşehir
ESRA YÜCETAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
CoğrafyaNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET UYSAL
- İstanbul'u ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin büyük veri ile analizi: Tripadvisor.com örneği
Analysis of gastronomy experiences of foreign tourists visiting Istanbul with big data: The example of tripadvisor.com
MURAT EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıMersin ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN GÜLER
- Şarap turizmi destinasyonu somut çekicilik unsurlarının dematel yöntemiyle analizi: Trakya bağ rotası örneği
An analysis of wine tourism destination tangible attraction elements through dematel method: Example of the Thrace vineyard route
BAHAR BAYINDIR
Doktora
Türkçe
2022
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıAnadolu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLMİ RAFET YÜNCÜ
- Yerel restoranlarda sosyal ve fiziksel hizmet ortamının davranışsal niyetler üzerindeki etkisi: duygular ve yaşam tarzı uyumunun aracılık rolü
The effect of social and physical servicescape on behavioral intentions in local restaurants: the mediating role of emotions and lifestyle congruency
ECEM TEZGEL ÇOBAN
Doktora
Türkçe
2024
TurizmNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE AYDIN