Geri Dön

The relationships between cyber bullying perpetration motives and personality traits: Testing uses and gratifications theory

Siber zorbalık yapma motivleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler: Kullanımlar ve doyumlar kuramını test etme

  1. Tez No: 399846
  2. Yazar: İBRAHİM TANRIKULU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR ERDUR BAKER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 267

Özet

Bu çalışmanın amacı, kişilik özellikleri (çevirimiçi disinhibisyon, ahlaki değerlerden soyutlanma, narsisizm ve saldırganlık) ve siber zorbalık yapma motivleri (eğlenme, öç alma, zarar verme ve üstünlük kurma) arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaca yönelik olarak Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı‟nı temel alan bir Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) oluşturulup test edilmiştir. Bu araştırmanın katılımcıları, siber zorba-mağdur olduklarını raporlayan, yaşları 17 ile 27 arasında değişen 598 devlet üniversitesi öğrencisidir. Katılımcıların % 61.3‟ü erkektir. Üniversite Öğrencileri için Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri, Siber Zorbalık Yapma Motivleri Ölçeği, Çevirimiçi Disinhibisyon Ölçeği, Ahlaki Değerlerden Soyutlanma Eğilimi Ölçeği, 16 maddeli Narsistik Kişilik Envanteri, 12 maddeli Saldırganlık Ölçeği ve demografik bilgi formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Test edilen model, Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı'nın siber zorbalık yapma davranışlarını kuramsal olarak açıklayabileceğini amprik olarak desteklemiştir. YEM analizi sonuçlarına göre, çevirimiçi disinhibisyon, eğlenme amacıyla siber zorbalık yapma davranışıyla ilişkili tek kişilik özelliğidir. Ahlaki değerlerden soyutlanmave saldırganlığın ise öç almak için siber zorbalık yapma davranışıyla ilişkili olduğu bulunmuştur. Ahlaki değerlerden soyutlanma ve saldırganlığın, zarar vermek için siber zorbalık yapma davranışıyla pozitif yönde ama çevirimiçi disinhibisyon kişiliközelliğiyle negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Ahlaki değerlerden soyutlanma ve narsisizm, üstünlük kurmak için siber zorbalık yapma davranışıyla ilişkili olduğu bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları ilgili alan yazın ışığında tartışılıp sonuçların kurama, araştırmaya, uygulamaya ve politika geliştirmeye yönelik katkıları açıklanmıştır. Ayrıca, ileride yapılacak çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

This study aimed to examine the interplay between personality traits (online disinhibition, moral disengagement, narcissism and aggression) and cyber bullying perpetration motives (entertainment, revenge, harm and dominance). A structural equation model which was built in accordance with the Uses and Gratifications Theory was tested. Cyber bully-victims (n= 598) were the participants who were university students (61.3% were males) attending state universities and ranging in age from 17 to 27. Data collection instruments were Revised Cyber Bullying Inventory for University Students, Cyber bullying Perpetration Motives Scale, Online Disinhibition Scale, Propensity to Morally Disengage Scale, 16-items Narcissistic Personality Inventory, 12- item Aggression Questionnaire besides a demographic information form. The tested model provided empirical support for the applicability of the Uses and Gratifications Theory as a theoretical framework in understanding cyber bullying perpetration. According to the results of the structural equation model test, online disinhibition was the single personality trait variable to be related to cyber bullying others for entertainment. Moral disengagement and aggression were the two variables associated with the revenge motive of cyber bullying perpetration. While moral disengagement and aggression were positively linked with cyber bullying others for harm, online disinhibition was negatively related to the harm motive of cyber bullying perpetration. Moral disengagement and narcissism were the two personality trait variables associated with the dominance motive of cyber bullying perpetration. Results were discussed in the light of the existing literature, and implications for theory, research, practice and policy were presented in addition to the recommendations for the future studies.

Benzer Tezler

  1. Siber zorbalık yapma siber mağdur olma ve denetim odağı arasındaki ilişkinin bazı kişisel değişkenler açısından incelenmesi

    Examining the relationships among cyberbullying perpetration cyberbullying victimization locus of control and some demographic variables

    FERHAT BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EYYÜP ÖZKAMALI

  2. Üniversite öğrencilerinde karanlık üçlü kişilik özellikleri, öfke ruminasyonu, intikam ve bencillik ile siber zorbalık arasındaki ilişkilerin incelenmesi

    The relationships between dark triad personality traits, anger rumination, revenge, selfishness and cyberbullying among university students

    MEHMET ŞİMŞEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimMersin Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEM ALİ GİZİR

  3. Ergenlik döneminde siber zorbalık ile ilişkili bilişsel, duygusal ve sosyal faktörlerin boylamsal olarak incelenmesi

    A longitudinal study of cognitive, emotional, and social factors related to cyberbullying in adolescence

    BURAK AKDENİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYSUN DOĞAN

  4. Çevrimiçi video oyunlarında görülen siber zorbalık davranışının duygu düzenleme güçlüğü, öfke/saldırganlık, şiddet, benlik saygısı, depresyon ve intihar ile ilişkisi

    The cyberbullying behaviors in online video games and their relationship with emotion dysregulation, anger/aggression, violence, self-esteem, depression, and suicide

    MERYEM DEDELER KENAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN

  5. The relationship between risky online activities, depressive symptoms, and insecure attachment style among young people: A test of the stress generation hypothesis

    Gençler arasında çevrimiçi riskli aktiviteler, depresif semptomlar ve güvensiz bağlanma stili arasındaki ilişkinin stres oluşturma hipotezi temelinde incelenmesi

    ECEM ERTEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    PsikolojiTED Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH KESER