Örgüt kültürünün denetim elemanlarının etik algıları üzerindeki etkisinin incelenmesi ve bir uygulama
The impact of organizational culture on the ethical perceptions of audit staff and a study case
- Tez No: 405627
- Danışmanlar: PROF. DR. NURETTİN PARILTI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Bu çalışmayla birlikte çeşitli kurumların sahip olunan örgüt kültürü yapısının tespit edilmesi ve mevcut örgüt kültürü yapısının bu kurumlarda görev yapan denetim elemanlarının etik algılarını etkileyip etkilemediği ve etkiliyorsa ne derecede ve ne şekilde etkilediği hususlarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, örgüt kültürünün denetim elemanlarının etik algılarına etkisini incelemek üzere; örgüt kültürü ve örgüt kültür modellerini, etik, etik kuramlar ve etik algı kavramlarını ve de denetim ve ülkemizdeki denetim yapıları hakkında üç bölümlük teorik bir çalışma hazırlanmış ve dördüncü bölümde ise teorik çalışmalarda değinilen hususlar arasında ilişkinin varlığını analiz eden veya aralarındaki bağı açıklamaya çalışan bir uygulama gerçekleştirilmiştir. Çalışmamızda, idari yapısı, personel sayısı, yönetim şekli ve anlayışı gibi birbirinden farklı özelliklere sahip bulunan Bakanlık, Genel Müdürlük, Üniversite ve Belediyelerin, İç Denetim Birimlerinde görevli denetim elemanları örneklem grubu olarak seçilmiştir. Denetim elemanlarının demografik özellikleri ile örgüt kültürü eğilimleri arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmış ve Cameron ve Quinn'in geliştirdiği, Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeği kriterlerini içeren, yapılandırılmış anket tekniği uygulanmıştır. Dört kategoride yer alan Klan, Adhokrasi, Hiyerarşi ve Pazar kültürünü açıklayan ifadelerin değerlendirilmesi sonucu ağırlıklı olan kültür özelliğini belirlemeye çalışılmıştır. Bunun yanı sıra denetim elemanlarının demografik özellikleri ile algıladıkları etik kuram arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmış, Yazıcı ve Yazıcı (2009, 2010) tarafından Forsyth (1980, 1991) etik durum ölçeğinin geliştirilmesiyle oluşturulan Etik Yaklaşım Ölçeğinden faydalanmıştır. Ankette katılımcıların değerlendirilmesi sonrasında algılan Kant Etiği, Erdem Etiği, Faydacı Etik ve Göreceli Etik kuramlarından hangisinin daha çok etkili olduğunun bilinmesi amaçlanmıştır. Neticede de örgüt kültürü modelleri olan Klan, Adhokrasi, Hiyerarşi ve Pazar kültürünün algılanan etik tipleri olan Kant Etiği, Erdem Etiği, Faydacı Etik ve Göreceli Etik kuramlarıyla ilişkileri olup olmadığına dair yapılan istatistiki analizde Klan, Adhokrasi, Hiyerarşi ve Pazar kültürünün Kant Etiği, Erdem Etiği, Faydacı Etik ve Göreceli Etik ile ilişkili oldukları ve kültür modellerinin etik kuramlar üzerlerinde etkili oldukları görülmüştür. Yapılan analiz neticesinde Bakanlık, Genel Müdürlük, Üniversite ve Belediyelerin, İç Denetim Birimlerinde hiyerarşi ve klan kültürünün yoğun olarak görüldüğü bunun ise birimlerin denetim birimi olmasından dolayı kurallara dayalı ve takım çalışmasının daha verimli olacağına inanılmasından kaynaklandığı söylenebilir. Diğer yandan faydacı etik anlayış ile kant etiği anlayışının diğer etik türlerine göre daha fazla benimsendiği görülmüştür. Bu hususta denetim elemanları her eylemin kendilerine fayda sağlamasının yanı sıra toplumsal faydayı da artırmasını istediği ve bireylerin çıkar gözetmeksizin iyiyi istemenin bilinci içerisinde ve evrensel ahlak yasasını tesis edecek şekilde davranış göstermesi gerektiğini savunan ahlaki anlayışı desteklemeleri, yapılan işin sorumluluğunun yüksek ve etkileşimde bulunduğu çevrenin diğer çalışanlara göre daha geniş olmasının bir neticesi olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to define the chracter of organizational culture of various organizations, to determine if the existing organizational culture are influencing the ethical perceptions of the audit personel, woring for those organizations and finally to find out the scope and the waysof this influence, in case of its existence. In this framework, a theoretical study,consisting of three sections, namely organizational culture and model of organizaional culture; ethics, ethical theories, concepts of thicl perceptions; and audit as well as auditing bodies in Turkey, has been performed in order to look into impact of organization culture on the ethical perceptions of audit staff, infourth section, the relationship and the corelation between the poins, mentioned in the first three sections, have been analized. The subjects of the study consist of audit staffs who have been working at internal control unit, municipalities, Universities, General Directorate and Ministries which have various features each other such as administrative structure, staff number, government and administrative mentality. This study also determines the relationship between organisational culture tendency and demographic features of audit staffs. The questionnaire including the principles of Organizational Culture Evaluation Scale developed by Cameron and Quinn is conducted on a total of 119 participants. After Klan, Adhocracy, Hierarchy and Marketing cultures in four categories are evaluated, the most popular culture is determined. In addition, ethic approach scale developed by Forsyth (1980, 1991) and then adapted in Turkish by Yazıcı and Yazıcı (2009, 2010) is also applied to determine the relationship between demographic features and ethic mentality of audit staffs. It is aimed which approaches from Kant, Moral, Utilists and Relative ethics is/are more effective on the subjects. In analyses of the data, it was found that there has been relationship between Klan, Adhocracy, Hierarchy and Marketing cultures from organizational culture models and Kant, Moral, Utilists and Relative ethics, and culture models have been effective on ethic approaches. The results also reveal that there have been heavy Klan and Hierarchy cultures in Internal Control Units, Municipalities, Universities, General Directorate and Ministries, and this result is arisen from the beliefs of the fact that rules and team working would be more productive because these units have been audit units. Moreover, the study shows that Kant and Pragmatist ethics have been adopted more rather than other ethic types. Furthermore, the findings also demonstrate that gaining audit staffs' favour from each event, increasing social benefit, desiring good without looking after one's benefit, supporting the sense of moral within international moral result from having more responsibilities in working and having a great working circle rather than other staffs.
Benzer Tezler
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
- Örgüt kültürü ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişki:Sakarya Üniversitesi örneği
The interaction between organizational culture and organizational silence: A survey on instructors of Sakarya University
KAYHAN RUÇLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN YAMAN
- Yönetim teorileri ışığında Pendik Belediyesi'nde yöneten ve yönetilen davranışları
Başlık çevirisi yok
DİLEK ASLANER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ ARSLANTÜRK
- Örgüt kültürü ve iç denetim etkileşimi: BİST'e yönelik bir araştırma
The interaction between organizational culture and internal auditing: A research on BIST
ÖZLEM KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İşletmeEskişehir Osmangazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA MÜNEVVER YILANCI