Lezbiyen gey biseksüel trans (LGBT) bireyler ve hasta hakları
Lesbian, gay, bisexual, transgender (LGBT)individuals and patient rights
- Tez No: 406772
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET HAKAN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Adli Tıp, Forensic Medicine
- Anahtar Kelimeler: LGBT, trans, eşcinsel, hasta hakları, ayrımcılık, LGBT, transgender, homosexual, patient rights, discrimination
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Adli Tıp Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Giriş ve Amaç: İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinde, herkesin kendisinin ve ailesinin sağlık ve refahı için tıbbi bakım hakkı olduğu belirtilmiştir. Ülkemizde sağlık alanında ayrımcılığı yasaklayan somut bir düzenleme bulunmamakla birlikte Hasta Hakları Yönetmeliği'nin 5. maddesinde; Sağlık hizmetinin verilmesinde, hastaların, ırk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç ve ekonomik ve sosyal durumları ile sair farklılıklarının dikkate alınmayacağı belirtilmektedir. Ülkemizde ve dünyada lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) bireylerin cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde uğradıkları hak ihlalleri ve sağlık çalışanlarının bu hasta grubu hakkındaki bilgi ve tutum düzeyleri ile ilgili bilimsel yayınlar vardır. Bu çalışmamızdaki amaç; LGBT bireylerin sağlık kuruluşlarında yaşadıkları cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde gerçekleşen ayrımcılık ve hasta hakları ihlalleri ile cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde gerçekleşmeyen hasta hakları ihlallerini araştırmak, bu veriler çerçevesinde konuyla ilgili sağlık personelleri öncelikli olmak üzere tüm bireylerde farkındalık yaratmak, sağlık kuruluşlarında yaşanan ayrımcılık olgularının tekil vakalar olmadığının fark edilmesini sağlamak, sağlık alanında, cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde ayrımcılıkla mücadele ekseninde bir eylem ve politika geliştirilmesine öncülük edecek veriler sunmaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışma kesitsel araştırma olarak planlandı. Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği aracılığıyla ulaşılabilen LGBT bireylere Hasta Hakları Yönetmeliği'nden ve Türkiye'de Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Temelinde Ayrımcılığın İzlenmesi Raporu hazırlanırken kullanılan anket formlarından derlenerek hazırlanmış 42 soruluk anket formları elden uygulandı. Elde edilen veriler SPSS 18.0 programında analiz edildi. Bulgular: Çalışmada 63 LGBT bireye ulaşıldı. Bireylerin kişisel özellikleri incelendiğinde; yaş ortalamasının 24,93 ±6,09 olduğu görülmektedir. Bireylerin cinsel yönelimleri %69,8 (44) eşcinsel, %17,5 (11) biseksüel, cinsiyet kimliği %12,7 (8) transtır. Trans bireylerin sağlık kuruluşlarında negatif ayrımcılığa, biseksüel ve eşcinsel bireylere oranla anlamlı olarak fazla uğradığı (p=0,042) ve trans bireylerin eşcinsel ve biseksüel bireylere göre daha fazla uygunsuz koşullarda sağlık hizmeti aldıkları saptandı (p=0,037). Hasta Hakları Yönetmeliği'ni okuyanların hasta haklarıyla ilgili bilgi düzeylerinin yüksekliği okumayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0,03). Cinsel yönelim/cinsiyet kimliği nedeniyle sağlık kuruluşlarında ayrımcılığa uğradığını belirten 14 kişilik gruptan 11 kişinin (%78,56) doktorlar tarafından, 4 kişinin (%28,57) hemşireler tarafından negatif ayrımcılığa uğradığı saptandı. Tartışma ve Sonuç: LGBT bireylerin sağlık kuruluşlarında genel populasyonla yapıldığı kabul edilen çalışmalardaki bireylere göre daha fazla hak ihlaline uğradığı, trans bireylerin çoğu zaman uygunsuz koşullarda sağlık hizmeti aldıkları saptandı. Bu konuyla ilgili sağlık personelleri öncelikli olmak üzere tüm bireylerde farkındalık yaratılması amacıyla eğitimler planlanması, tıp eğitim müfredatına LGBT bireylere spesifik sağlık ihtiyaçları ve LGBT bireylere yaklaşım derslerinin konulması, sağlık alanında, cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde ayrımcılıkla mücadele ekseninde bir eylem ve politika geliştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: In the Universal Declaration of Human Rights it is determined that every invidual is entitled to medical care and that he/she has the right to provide health and wellfare for his/her family and himself/herself. In our country, there are no specific legislations prohibiting discrimination in healthcare based on sexual orientation and gender identity. In article 5 of the Patient Rights Directives it is determined that the patient's race, language, religion or creed, sex, political opinion, philosophical belief and other economic and social status differences should not be considered while giving health care. Scientific publications related to violation of rights against LGBT inviduals, based on their sexual orientation or gender identity and knowledge and attitudes of health workers about this patient group, do exist in our country and worldwide. This study aims to investigate violation of patient rights and discriminations that LGBT inviduals experienced based on their sexual orientation or gender identity and the violations of patient rights that are not related to sexual orientation or gender identity in health care services. Furthermore, it aims to raise awareness for all individuals, primarily for healthcare personnel about this issue within the framework of such data, to point out that the cases of discrimination in healthcare services are not occasional ones and to provide data that will lead to develop an action and policy campaign against discrimination based on sexual orientation and gender identity. Method: This research is planned as across sectional survey. The questionnaire, which has 42 questions is prepared by compiling the Patient Rights Directives and the questionnaire used in“Sexual Orientation and Gender Identity Discrimination Basic Monitoring Report in Turkey”. It applied by hand to LGBT individuals contacted through Black Pink Triangle Association in Izmir. The obtained data is analyzed by the SPSS 18.0 software. Results: In this study 63 LGBT individuals was reached. As the personal characteristics of the inviduals are scanned, 69,8 % (44) of the participants are homosexual, 17,5% (11) are bisexual while 12,7 % (8) are transsexual. The average age is 24,93 ±6,09. As a result of our study, it is determined that transgender are exposed to negative discrimination in health care services more statistically significant than the bisexual and gay individuals (p=0,042) and that transgender individuals receive health care in inappropriate conditions more statistically significant than the bisexual and gay individuals (p=0,037). Knowledge of the participants about the patients' rights is found statically significantly higher in participants who read the Patient Rights Directives than the participants, who didn't read the Patient Rights Directives (p=0,03). 14 participants reported that they experienced discrimination based on sexual orientation/gender identity in health care services. 11 (78,56%) of them reported the perpetrator of the discrimination as a doctor, 4 (28,57%) of them reported the perpetrator as nurses. Discussion and Conclusion: In this study, it was determined that in contrast to the general population, patients who are LGBT individuals are more exposed to rights violation in health care services and transgender individuals receive health care in inappropriate conditions. We think it is a must that the awareness for this issue should be raised in all inviduals, primarly in healthcare personnel. Spesific education programmes should be planned, the subjects such as“specific health needs of LGBT inviduals”and“modalities in LGBT patient management”should be added to the curriculums of med schools. And an action and policy campaign against discrimination based on sexual orientation or gender identity should be developed in all healthcare sections.
Benzer Tezler
- Ruh sağlığı çalışanlarında LGBT bireylere yönelik tutumlar: Cinsiyetçi eğilimler ve diğer ilişkili değişkenler
Mental health workers' attitudes toward LGBT individuals: Sexist tendencies and other related variables
ECE OKUTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR AKTAŞ
- LGBT bireylerde dini ve manevi eğilimler
Religious and spiritual inclinatios of LGBT individuals
EVRİM ANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ AYTEN
- LGBT bireylerin sosyal varoluş süreçleri
Social existence processes of LGBT individuals
EZGİ AKYOL ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF ULUOCAK
- Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) bireylerin kendini ayarlama ve mutluluk düzeylerinin algıladıkları sosyal desteğe göre incelenmesi
Study of the self-monitoring and happiness levels of lesbian, gay, bisexual, and transgender (LGBT) individuals in terms of perceived social support
İLKE EVRENSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA ŞAHİN YÜKSEL
- LGBT bireylerin yaşam doyumlarının yordayıcısı olarak kendini açma, iyimserlik, öz şefkat ve utancın rolü
The role of self disclosure, optimism, self compassion, and shame as the predictors of life satisfaction of LGBT
ÖZGE KALEMTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA GÜLOĞLU