Dikkat eksikliği/ hiperaktivite bozukluğu, öğrenme bozukluğu ve otistik spektrum bozukluğu tanılı çocukların yaş ve cinsiyet açısından eşlenmiş sağlıklı kardeşlerinde sözel olmayan iletişim becerileri, empati düzeyleri, çevresel belirteçleri ile ilişkilerinin araştırılması: kontrollü bir araştırma
Evaluation of nonverbal communication skills, empathy levels and their relationships with peripheral markers in age and gender matched healty siblings of children in attention deficit hyperactivity disorder, learning disability and autism spectrum disorder: a controlled study
- Tez No: 435659
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ EVREN TUFAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
ÖZET: Amaç: Son yıllarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olgularında empati, sözel olmayan iletişim ve emosyon tanıma becerileri ve Öğrenme Bozukluğu (ÖB, Özgül öğrenme güçlüğü, ÖÖG) tanılı çocukların yaşayabilecekleri sosyal iletişim ve etkileşim sorunları araştırmalarda ilgi çekmektedir. Otistik Spektrum Bozukluğu( OSB) ise tanım gereği sözel olmayan iletişim becerilerinde sorunlarla karakterizedir. Klinik psikofizyoloji metodlarindan elektrodermal aktivite (EDA) ise otonomik, emosyonel ve bilişsel işlemleme ile yakından ilişkili olan ve sempatik sinir sistemi aktivitesinin duyarlı bir belirteci olarak yaygın olarak kullanılır. DEHB, OSB ve ÖÖG tanılı çocuklarda EDA üzerine yürütülmüş olan araştırmalar son zamanlarda giderek daha çok ilgi çekmeye başlamıştır. Erişkin ve çocuk örneklemlerle yürütülmüş olan araştırmalar emosyonel uyaranlara verilen EDA yanıtlarının empati ve sözel olmayan iletişim becerileri ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir. DEHB, ÖÖG ve OSB tanılı çocuklar ve akrabalarında toplumsal iletişim ve etkileşim zorluklarının saptanması nedeniyle DEHB ve OSB'nun altta yatan örtük bir genotipi paylaşabileceği, bu bozukluklardaki fenotipin ise genetik yapının farklı görünümleri olabileceği düşünülmektedir. Araştırmamızda DEHB, ÖÖG ve OSB tanılı çocukların sağlıklı kardeşlerinde sözel olmayan iletişim becerileri ve empati düzeylerinin ölçülmesi ve empati düzeyleri ile elektrodermal aktivite değişimlerinin ve elektrodermal aktivite değişiminin anksiyete duyarlılığı ile ilişkisinin saptanması amaçlanmıştır Yöntem: Daha önce araştırma merkezine başvuran DSM- IV' e göre DEHB, ÖÖG ve OSB tanılarını almış çocuk hastaların geriye dönük dosya taraması yapılmıştır. Yapılan taramalar sonucunda kliniğine başvuran ve DEHB, ÖÖG ve OSB tanılarından herhangi birisini karşılayan hastaların uygun yaş- sınıf aralığında (8-12 yaş, İO3-4-5) kardeşi bulunan ve dışlama ölçütlerini dışında kalan hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. Tanı alan ve sağlıklı kardeş olan çocuklara K-SADS uygulanmıştır. Sonuçta çalışmaya DEHB grubu için 20, ÖÖG grubu için 23, OSB grubu için 6 çocuk, kontrol grubu için 24 olmak üzere toplamda 73 çocuk yer almıştır. Sağlıklı kardeşlerin sözel olmayan iletişim becerileri Sözel Olmayan İpuçlarını Algılama Becerileri Testi (SÖİAB testi) ile değerlendirilip, bu sırada Elektrodermal Aktivite (EDA) kayıt edilmiştir. Empatiyi değerlendirmek için çocuklara Gözlerden Zihin Okuma Testi ve KA-Sİ Empati ölçeği (KA-Sİ EEÖ-Çocuk formu) kullanılmıştır. Toplumsal iletişim ve etkileşim becerilerini özelliklerini değerlendirmek için Otizm Spektrum Anketi (OSA) ve Sosyal cevaplılık ölçeği (SCÖ) kullanılmıştır. Bulgular: KA-Sİ EEÖ- Çocuk Formu bilişsel Empati alt ölçeği için DEHB ve ÖÖG grupları kontrol grubundaki çocuklara göre anlamlı olarak daha düşük puan aldıkları görülmüştür. Sosyal Cevaplılık Ölçeği puanları gruplarda DEHB > ÖÖG> Kontrol > OSB biçiminde sıralandığı görülmektedir. Bilişsel empati testi olan Gözlerden Zihin Okuma Testi- Çocuk Versiyonu değerlendirmesinde kontrol grubunun en iyi performansı gösterdiği saptanmıştır. Babaların ve annelerin kendileri için doldurmuş oldukları Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3 değerlendirmesinde her iki ebeveyn için ADİ-3 -toplam puan ve alt testleri puan ortancalarının tanı grupları arasında anlamlı fark göstermediği saptanmıştır. SOİAB testinde DEHB ve ÖÖG tanılı bireylerin sağlıklı kardeşleri doğru cevaplandırmada kontrol grubuna göre daha kötü performans göstermiştir. SOİAB testi içerisinde yer alan resim, video, ses ve hikaye uyaranlarına yanıt latansları (saniye) için ortancaları bakımından grupların anlamlı fark göstermedikleri görülmüştür. SOİAB testi uygulaması emosyonel uyaranlara yanıt olarak gerçekleşen elektrodermal aktivite değişimi korelasyon göstermemiştir. Sonuç: Bu araştırmada DEHB ve ÖÖG tanılı bireylerin sağlıklı kardeşlerinin bilişsel empati testlerinde kontrollere göre daha kötü performans gösterdiği görülmüştür. SOİAB testinde DEHB ve ÖÖG grubundaki sağlıklı kardeşlerin sözel olmayan iletişim becerilerinde doğru yanıtlamada sorun yaşadığı, uyaranlara yanıt latansının farklı olmadığı, emosyonel uyaranlara yanıt olarak gerçekleşen elektrodermal aktivite değişimininde anlamlı farklılık olmadığı saptanmıştır. Bu araştırmanın tek merkezli bir çalışma olmasının sonuçları olumsuz etkilediği düşünülmekte olup çok merkezli çalışmalarda desteklenmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT: Aim: In recent years, empathy, non- verbal communication and emotion recognition skills in patients with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) and problems related to social communication and interactive relation, which children prediagnosed with Learning disability (LD) might experience, became the focus of interest in the studies. Autism spectrum disorder (ASD), according to its definition, is characterized by the problems of non-verbal communication skills. The electrodermal activity (EDA) - one of the clinical psychophysiology methods -, is widely used as a sensitive indicator of the sympathetic nervous system, which is closely related with the autonomic, emotional and cognitive process. In recent years, studies focused on children with ADHD, ASD and LD using EDA started to attract attention. Studies conducted with adults and children showed that EDA responses to emotional stimuli might be correlated with the empathy and non-verbal communication skills. Considering the social communication and interaction disorders encountered in children diagnosed with ADHD, LD, ASD and in their relatives, it is believed that ADHD and ASD might have a common underlying implicit genotype and that the phenotype in these disorders might have a different presentation of the genetic structure. The objective of our study was to measure the non-verbal communication skills and empathy levels in the healthy siblings of the children diagnosed with ADHD, LD and ASD; to determine the electrodermal activity changes with empathy levels and the correlation of the electrodermal activity changes with the anxiety sensitivity. Method: The records of the children, who had applied previously to the research center and were diagnosed with ADHD, LD, ASD were retrospectively scanned. After the scanning, patients, who applied to the clinic and had one of the diagnosis of ADHD, LD or ASD; were at an acceptable age and education level (8-12 years of age; Primary School 3rd-4th and 5th class), had brothers/sisters and had none of the exclusion criteria, were included in the study. Overall 73 children consisting of 20 children with ADHD, 23 with LD, 6 with ASD and 24 children as the control group were enrolled into the study. K-SADS was carried out for the diagnosed children with healthy siblings. The non-verbal communication skills (NVCS) of the healthy siblings were evaluated with the 'Sensing Skills Test of Nonverbal Clues (SOIAB test)' and the electrodermal activity (EDA) were recorded concomitantly. For the evaluation of the empathy, The“Reading the mind in the eyes”Test and the form of the KA-SI empathic tendency scale for children were used. For the evaluation of the social communication and interactive relation, Autism Spectrum Quotient (AQ) and The Social Responsiveness Scale (SRS) were performed. Results: Regarding the subscale of cognitive empathy in the KA-SI Empathic Tendency Scale – Children Form, the children in the ADHD and LD groups had significantly lower scores compared to the children in the control group. The Social Responsiveness Scale scores were ADHD>LD>Control>ASD. Considering the“Reading the mind in the eyes”Test – children version, which is a cognitive empathy test, the best performance was encountered in the control group. The Anxiety Sensitivity Index-3 was filled by the parents for themselves. The evaluation of this index revealed that there was no significant difference between the disease groups regarding the mean overall and subtest scores of the ASI-3 for both of parents. In the SOIAB test, the healthy siblings of the individuals diagnosed with ADHD and LD displayed a worse performance than the control group in respect of the correct answers. We observed that there was not any significant difference between the groups considering the mean values of latencies (in seconds) in response to the stimuli of pictures, videos, voices and novels found in SOIAB test. SOIAB test did not display any correlation to the electrodermal activity change, which occurred as a response to the emotional stimuli. Conclusion: In this study, it was observed that the healthy brothers/sisters of the individuals diagnosed with ADHD and LD showed a worse performance compared to the control group in the cognitive empathy tests. In the SOIAB test, it was also determined that the healthy siblings in ADHD and LD groups had difficulties in giving corrects answers for the non-verbal communication skills. However, there was no significant difference between these groups in respect of response latencies to the stimuli and in the electrodermal activity change occurring as a response to the emotional stimuli. We believe that the single-center design of this study had a negative impact on the results and confirming multi-center studies are needed.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme bozukluğu tanılı çocuğa sahip ebeveynlerin geniş otizm fenotipi düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of broad autism phenotype levels in parents of children with autism spectrum disorder, with attention deficit hyperactivity disorder and with specific learning disorder
SALİH ÜNLÜTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN BİLGİÇ
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların otizm spektrum bozukluğu olmayan kardeşlerinde yürütücü işlevlerin değerlendirilmesi
Evaluation of executive functions in unaffected siblings of children with autism spectrum disorder
ERAY FADILOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE PERDAHLI FİŞ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme bozukluğu tanısı alan çocuk ve ergenlerde empati becerilerinin, akran zorbalığının ve sosyal desteğin değerlendirilmesi
Evaluation of empathy skills, peer bullying andsocial support in children and adolescents withdiagnosis of attention deficiency hyperactivitydisorder and specific learning disorder
CANSU UĞURTAY DAYAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriTrakya ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA BOZATLI
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme bozukluğu tanıları olan çocuklarda P300 ve spektral çözünürlüğün değerlendirilmesi
Evaluation of P300 and spectral resolution in children with attention deficit hyperactivity disorder and specific learning disorder
MERYEM SEÇEN YAZICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMED TAYYİB KADAK
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve özgül öğrenme güçlüğü olan bireyler ve sağlıklı kontroller arasında bilişsel performans ve okuma analizinin göz izleme ile karşılaştırılması
Cognitive performance differences between patients with attention deficit hyperactivity disorder and specific learning disorders and healthy controls and comparison of reading performances with eye tracking
MEHMET ALİ DONBALOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAtatürk ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESEN YILDIRIM DEMİRDÖĞEN