Geri Dön

Türkçe'deki nazal (/M, N/) seslerin akustik özelliklerinin incelenmesi

An acoustic analysis of nasal sounds (/M, N/) in Turkish

  1. Tez No: 406859
  2. Yazar: CEMİL YILMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HANDAN YAVUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bu çalışmanın amacı Türkçe'deki nazal (geniz) sesleri olan /m/ ve /n/ seslerinin bazı akustik özelliklerini incelemektir. Anadilleri Türkçe olan altı katılımcıya içinde nazal seslerin olduğu kelimeler okutulmuş ve ses kayıtları alınmıştır. /m/ ve /n/ için sesin süresi, formant (nazal rezonans) bölgeleri ve nazal sesten ünlüye geçişteki formant başlangıç bölgeleri incelenecek akustik parametreler olarak belirlenmiştir. Bu akustik parametreler, farklı sözcük-hece konumlarında ve farklı ünlü ortamlarında karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bulgulara göre, ortalama süre değerleri /m/ sesi için 78 ms ve /n/ sesi için 63 ms'dir. Ortalama nazal rezonans değerleri /m/ için sırasıyla 243 Hz, 1051 Hz ve 2197 Hz, /n/ için sırasıyla 248 Hz, 1113 Hz ve 2255 Hz'dir. Formant başlangıç değerleri /m/ için sırasıyla 357 Hz, 1262 Hz ve 2587 Hz'dir. Aynı değerler /n/ sesi için sırasıyla 361 Hz, 1501 Hz ve 2782 Hz'dir. /m/ ve /n/ seslerinin süreleri, sözcük-hece konumuna göre farklılık göstermekte olup tüm sözcük-hece konumlarında /m/ sesinin süresi /n/ sesinin süresinden fazladır. /m/ ve /n/ seslerinin birinci ve üçüncü nazal rezonansları sınırlı ortamlarda farklılık gösterirken ikinci nazal rezonansları sözcük-başı-hece-başı ile sözcük-sonu-hece-sonu ortamlarında ve art ünlü bağlamlarında anlamlı bir farklılık göstermektedir. /m/ ve /n/ seslerinin birinci formant başlangıç değeri (F1) sınırlı ortamlarda farklılık göstermiştir. /m/ ve /n/ seslerinin F2 değerleri ise tüm sözcük-hece konumlarında ve tüm ünlü ortamlarında farklılık göstermiştir. /m/ ve /n/ seslerinin F3 değerleri tüm sözcük-hece konumlarının yanı sıra ön-ünlüler ile /ʌ/ ünlü ortamında farklılık göstermiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to examine the acoustic properties of nasal sounds in Turkish. Words containing nasal sounds read by six monolingual Turkish speakers were analyzed. For each token, the duration of the nasal, nasal resonance frequencies, and the frequencies of the formant transition onsets were measured. The findings showed that the mean durations were 78 ms for /m/ and 63 ms for /n/. Nasal resonance frequencies for /m/ were 243 Hz, 1051 Hz and 2197 Hz, respectively. For /n/, nasal resonance values were 248 Hz, 1113 Hz and 2255 Hz, respectively. The formant transition onsets for /m/ were 357 Hz, 1262 Hz and 2587 Hz, respectively, for /n/ were 361 Hz, 1501 Hz and 2782 Hz. The results also showed that the position within a word has an effect on the duration of the nasal sound; the duration of /m/ was significantly higher than that of /n/ in all of the positions within a word. First and third nasal resonances were significantly lower for /m/ than for /n/ in certain contexts. Second nasal resonance values, on the other hand, were significantly lower for /m/ and /n/ at word-initial syllable-initial and word-final syllable-final positions as well as in back vowel contexts. F2 transition was significantly lower for /m/ than /n/ in all of the positions within a word and in all of the vowel contexts. Similarly, F3 transition was significantly lower for /m/ than for /n/ in all of the positions within a word and in front-vowel contexts.

Benzer Tezler

  1. Eski Türkçedeki geniz seslerinin tarihî ve modern Türk dillerindeki gelişimi

    The development of nasal sounds in old Turkic in historical and modern Turkic languages

    GİZEM ULUSCU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN AYDEMİR

  2. 2,4,6-tris[amino-hekza(hekziltiyo)ftalosiyanin]-s-triazin sentezi ve özelliklerinin incelenmesi

    Synthesis and characterization of 2,4,6-tris[amino-hexa(hexylthio)phthalocyanine]-s-triazine

    NAZAN OZAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Kimyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. ÖZER BEKAROĞLU

  3. İstanbul yöresinde tüketilen tavuklarda deri (integumentum commune) ve deri kökenli oluşumların morfolojik özellikleri

    Başlık çevirisi yok

    RIFAT MUTUŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Veteriner Hekimliğiİstanbul Üniversitesi

    Morfoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TAYYİP ÇALIŞLAR

  4. Gemi direnç ve sevk performanslarının GEOSIM yöntemi, deneysel ve hesaplamalı akışkan dinamiği ile analizi

    Analysis of ship drag and propulsion performances with GEOSIM method, experimental and computational fluid dynamics

    CİHAD DELEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞAKİR BAL