Kırgız kültüründe keçe sanatı ve keçe yapanların eğitim durumları
The educational status of those who felt the art and culture of Kyrgyz felt
- Tez No: 408644
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. H. SERPİL ORTAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: El Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Arastırmaya konu olan tepme keçeler; yünün nem, ısı, basınç ve hareketetkisinde birbirine çözünmeyecek sekilde kenetlenmesinden elde edilen yüzeylerdir.Tepme keçeciligin hammaddesi koyunlardan elde edilen yün lifidir.Kırgızistan keçecilik için ihtiyaç duyulan hammadde yönünden hazır bir ortamasahip olmasına ragmen bu sanat dalı; yogun emek ve zaman istemesi; verilen emeginve zamanın karsılıgında üretim miktarının fazla olmaması; ürünlerin elde edilengelirin yeterli düzeyde bulunmaması ve en önemlisi sınırlı kullanım gibi nedenlerlegiderek azalmaktadır.Bu arastırma; Orta Asya ülkelerinden biri olan Kırgızistan'ın baskentiBiskek'te bulunan ?Kıyal? isletmeciliginde üretilen keçe sanatının tarihini, kullanımyerlerini, kullanılan araç ve gereçlerini, renk ve bezeme özelliklerini, teknigini vekeçe yapan bireylerin egitim durumlarını incelemek üzere planlanmıs veyürütülmüstür.Arastırmanın amacını; geçmisten günümüze tepme keçe sanatının Kırgızkültürü içerisindeki yerinin ve öneminin belirtilmesi; tepme keçe ürünlerinin eldeedilmesinde kullanılan araç ve gereçler ile uygulanan teknik ve kullanım alanlarınınincelenmesi; ürünlerde bulunan ve yöresel özellik tasıyan renk, motif ve desenlerinbelgelenmesi; tepme keçe üreten bireylerin egitim durumlarını tespit etmektir.Arastırmanın evrenini Kırgızistan'da tepme keçeciligin yogun olarakyapıldıgı ?Kıyal? isletmeciligi, örneklemini keçe yapan bireyler ve bu bireylerinyaptıgı 35 adet ürün olusturmustur.Tepme keçe atölyesinde üretilen ürünlerde kullanılan motif isimlerinin vekompozisyon özelliklerinin belgelenmesi amacıyla, incelenen her bir ürüne iliskinfotograflar çekilmis ve bu ürünlerin çizimleri küçültülerek yapılmıstır.Tepme keçe sanatı Orta Asya'da baslı basına çok önemli ve degerli bir elsanatıdır. Özellikle göçebe hayatı tasıyan Kırgızlar tarafından bu is en güzel, enyararlı bir biçimde, tarihin çok eski çaglarından günümüze kadar devam ettirilmistir.ivTepme keçe üretimi; ön islemler, keçelestirme ve bitirme islemleri olmaküzere üç temel asamada tamamlanmaktadır.Tepme keçe ürünleri desenli veya desensiz üretilmektedir. Arastırmakapsamına alının atölyede desenli tepme keçe ürünlerinin bezemeleri üretimasamasında yada teknige göre sonradan gerçeklestirilmektedir. Bezemelerde dogalrenge sahip veya sentetik boyalarla renklendirilmis yün elyafından yada ince keçeyüzeylerinden, kumas veya renkli ipliklerden yararlanılmaktadır.Bazı tepme keçe ürünleri ise desensiz üretilmekte ve daha sonra aplike,mozaik, isleme vb, tekniklerle bezenmektedir. Atölyede üretilen tepme keçeürünlerinin kullanım yerlerine göre yaygı, ev keçesi, at keçesi, çoban keçesi, kundak,patik, terlik, yelek, kapı perdesi, pano, pano-perde, lamba gibi farklı ihtiyaçlarıkarsılayan çesitleri vardır.Tepme keçe ürünlerin dikdörtgen, kare, daire ve degisik sekilli olmak üzereçesitli formlarda üretilmektedir. Bu ürünlerin boyutlarının kullanım amacına baglıolarak degisiklik gösterdigi tespit edilmistir.Tepme keçe ürünlerine uygulanan bezeme gruplarının da degisiklik gösterdigianlasılmıstır. Ürünlerde geometrik bezemeler yogun olmak üzere yaprak, çiçek, dalgibi bitkisel ve koç boynuzu, karga tırnagı, kus gibi figürlü bezeme türlerikullanıldıgını ortaya koymaktadır.Atölyede üretilen farklı tekniklerle bezenmis tepme keçe ürünleri, buürünlerde kullanılan renk, motif ve desenleri belgeleyen çizimleri ve arastırmacıtarafından günümüz ihtiyaçlarına yönelik olarak gelistirilen tepme keçe sanatına yenibir boyut kazandırmayı amaçlayan, yaratıcı özelligi bulunan 35 adet çesitli ürünörnekleri sunulmustur
Özet (Çeviri)
Which are the subject felt recoil; wool moisture, heat, pressure and motionçözünmeyecek cohered to each other from way under the influence of surfaces.Keçeciligin rebound from raw sheep wool fiber.Kyrgyzstan felt ready in terms of raw materials needed for the environmentIn spite of this branch of art, labor intensive and time to ask, given laborNo more than the amount of time in exchange for and production of its goods fromthe absence of an adequate level of income, and most importantly, for reasons such as limited usegradually decreasing.This research, which is one of the Central Asian countries of Kyrgyzstan's capitalIn Bishkek,“Kiyal”felt the art produced in the history of operations, useplaces, tools and equipment, color and decorative features, technology, andto examine the status of the individuals who felt education was planned andconducted.The purpose of the study; from the past, the art of the present Kyrgyz felt recoiland the importance of culture in the specified location; recoil felt from productstools and equipment used to apply the technique and use ofInvestigation and local features in products carrying the colors, motifs and patternsdocumentation, felt recoil is to determine the status of education that produces individuals.Keçeciligin dense population of the study as a rebound in Kyrgyzstanthe“Kiyal”operations, the sample of individuals and those individuals who feltyaptıgı product formed with 35.Felt recoil and the names of motifs used in products produced in workshopcomposition in order to document the characteristics of the examined for each productphotographed and reduced in these products is constructed drawings.The art of felt recoil is very important and valuable in itself, a hand in Central Asiaart. In particular, this is by the Kyrgyz nomadic life, carrying the most beautiful, mosta useful way, in the old ages have continued to this day.ivProduction of recoil felt, pre-processing, Milling, and finishing operations to bethree basic stages to be completed.Recoil felt products are produced in patterned or plain. Researchreceived, the scope of the workshop felt recoil patterned decoration products manufacturingWe make use according to teknige or provided later. Natural decorationscolors, or synthetic fibers and dyes wool or fine feltsurfaces, fabrics or colored yarns are used.Some recoil felt products are produced and then appliqué the plain,mosaic, processing, etc., bezenmektedir techniques. In the workshop felt recoil producedBeam products according to place of use, house pads, horse pads, shepherd's seal, mount,booties, slippers, vests, door curtain, panel, panel-screen, different needs, such as a lampThere are varieties that meets.Felt recoil products, rectangular, square, circle, and different shaped, includingproduced in various forms. Sizes depend on the purpose of use of these productsvaried significantly, have been identified.Recoil felt ornament applied to groups of products also variesunderstood. Intensive products, including sheets of geometrical designs, flowers, vinessuch as herbal and ram's horn, raven claw, bird species such as the figural decorationsets were used.Workshop will kick-adorned felt products produced by different techniques, thisproducts used in the color, motifs and patterns and drawings documenting the researcherdeveloped for the needs of today's art of felt recoil by the newwhich aims to bring a new dimension, the 35 pieces feature a variety of creative productExamples are presented
Benzer Tezler
- Kırgız keçe sanatı (Van ili Erciş ilçesi Ulupamir köyü örneği )
Kyrgyz felt art (Sample of Ulupamir village in Ercis district of Van)
SEVDA YÜZÜGÜLDÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÜMBÜLBANU HAMİDOVA
- Yozgat Yenifakılı ilçesinde yaşayan Kırgız Türklerinde çadır kültürü ve el sanatları
Cultural characteristics of Kyrgyz Turks living in Yozgat Yenifakılı district and their interaction with their region
MEHTAP CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TurizmKarabük ÜniversitesiKültürel Miras ve Miras Alan Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAŞKIN DENİZ
- Кыргыз элинде баланы тарбиялоодо үй-бүлөнүн таасири («манас» эпосунун мисалында)
Kırgız kültüründe ailenin ailenin çocuk eğitimine etkisi: Manas Destanı örneği
ZEYNEP MAMITOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2011
Eğitim ve ÖğretimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZARKUL İŞEKEEV
- Kırgız şiirinde dinî ve tasavvufî unsurlar
Religious and mystical elements in Kyrgyz poetry
IMANBEK AZIZILLA UULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA ÇELİK
- Kırgız kültüründe ninni söyleme geleneğinin araştırılması
Кыргыз маданиятында бешик ырларынын изилдениши
ALİ İHSAN ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DR. ULANBEK ALİMOV