Ahmet Midhat Efendi'de iki Paris iki dünya
Ahmet Mi̇dhat Efendi̇'s two Paris: Two receptions of Western civilization
- Tez No: 408852
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ÖZDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla Osmanlılar daha sonra Batılılaşma olarak adlandırılacak bir kültür ve medeniyet değişimi sürecine girmişlerdi. Ancak, bu dönemin devlet adamları ve aydınları yabancı kültüre teslim olmaksızın bir değişim gerçekleştirmek istiyorlardı. Bu yüzden, Osmanlı (Doğu) medeniyetiyle Batı medeniyeti arasında kendilerinin uygun bulacağı bir telif yolunu arıyorlardı. Bu düşüncede olan aydınlardan en önde geleni Ahmet Midhat Efendi'dir.Türk düşünce hayatında Tanzimat'tan itibaren Batılılaşmayla ilgili görüşlerin ne olduğu birçok araştırmaya konu olmuştur, öte yandan bu görüşlerin nereden kaynaklandığı da merak konusudur. Bu çerçevede, Osmanlı aydınlarının Batılılaşmayla ilgili görüşlerine temel oluşturan bir Batı medeniyeti alımlamasından söz etmek mümkündür. Bu tezin amacı da, Ahmet Midhat Efendi'nin Batı medeniyetini nasıl alımladığını, Hans-Robert Jauss'un alımlama kuramından yararlanarak araştırmaktadır. Bu araştırma, bu alımlamada herhangi bir değişiklik olup olmadığı sorusuna yol açtığından, yazarın Avrupa'ya hiç gitmeden yazdığı Paris'te Bir Türk adlı romanıyla Avrupa seyahatindeki izlenimlerini anlattığı Avrupa'da Bir Cevelan adlı kitaplarına dayanılarak yapılmıştır.Ahmet Midhat Efendi, medeniyeti maddi ve manevi olmak üzere ikiye ayırıyor, Batılılaşma sorununa da bu ayrım temelinde yaklaşıyordu. Paris'te Bir Türk'te, bu maddi-manevi ayrımı keskinleştirildiği gibi, manevi yön üzerine de daha çok vurgu yapılmıştır. Zira, Ahmet Midhat, Avrupa'yı görmeden önce bu medeniyeti, maddi alanda ileri ama manevi yönden büyük bir çöküntü içinde, buna karşılık Osmanlı'yı sahip olduğu manevi zenginlik sayesinde Batı'dan üstün olarak tasavvur etmiştir.Ahmet Midhat'ın - Avrupa'yı gördükten sonra da, maddi-manevi ayrımını yapmaya devam etmekle birlikte - Avrupa'ya gitmeden önce ve gittikten sonraki Batı medeniyeti alımlaması arasında bazı farklar olduğu dikkati çeker: Birincisi, yazarın Avrupa izlenimlerinde Batı'nın maddi yönü, manevi yönünün önüne geçmesidir. İkinci olarak, gerçek Avrupa'yla karşılaşma aşamasında yazarın maddi ve manevi diye ayırdıkları arasındaki sınırın tayin edilmesi zorlaşmıştır. Üçüncüsü ise, Ahmet Midhat'ın, teknolojiyi Batı medeniyetinin diğer bütün maddi ilerlemelerinden ayırarak hepsinden üstün bulmasıdır.
Özet (Çeviri)
Following the declaration of Tanzimat Fermanı, the Ottomans had embarked on the process of a change of culture and civilization that would later be called as Westernization. However, the statesmen and intellectuals of that period wanted to realize the change without surrendering to the foreign culture. Therefore, they were looking for an appropriate way of reconciling the Ottoman (Eastern) and Western civilizations. Ahmet Midhat Efendi is the most prominent of the intellectuals having this point of view.Views on Westernization in the Turkish intellectual environment beginning from the Tanzimat period has been the subject of matter of numerous studies, yet the origins of those views on Westernization is also a matter of interest. In this framework, it is possible to maintain that the way the Western civilization was received by the Ottoman intellectuals underlied their views on Westernization. Hence, the aim of this thesis is to explore how Ahmet Midhat Efendi received the Western civilization, using Hans-Robert Jauss? reception theory. This research has been done based on Ahmet Midhat?s novel Paris?te Bir Türk, which he wrote without ever being to Europe, and his work Avrupa?da Bir Cevelan, which contains his impressions and observations in Europe, since they lead to the question whether there has been a change or not in his reception of the Western civilization.Ahmet Midhat Efendi distinguished the material side of civilization from its moral, and this distinction formed the basis of his approach to the question of Westernization. In Paris?te Bir Türk, this material-moral distinction is sharp, and the moral side is much more emphasized, since, before going to Europe, Ahmet Midhat Efendi had imagined the Western civilization as being developed in the material field yet in a moral decay and in contrast, the Ottomans as being superior to the West thanks to their moral richness.Although Ahmet Midhat keeps making the same distinction even after being to Europe, some differences between his reception of the Western civilization before going to Europe and after having been there can be noticed. First of all, the material side of the West overbalances its moral side in his observations of Europe. Second, it becomes difficult to distinguish the border between what he called as material and moral at the stage of confronting with Europe. Third, Ahmet Midhat distinguishes technology from other material progresses of the Western civilization and finds it superior to all other.
Benzer Tezler
- İttihâd-ı İslam ideolojisinin Türk edebiyatına yansıması (1839-1908)
The reflection of the ideology of panislamizm to Turkish literature (1839-1908)
MEHMET ALİ GÜNDOĞDU
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET GÜR
- Türk edebiyatında polisiye roman ve Ahmet Ümit'in polisiye roman kurguları
Detective novel in Turkish literature and Ahmet Ümit's detective novel fictions
HABİBE GEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. CAFER GARİPER
- East meets west: Pierre Loti's Aziyade and Ahmet Midhat Efendi's a Turk in paris
Doğu batı buluşması: Pierre Loti'nın aziyade romanı ve Ahmet Midhat Efendi'nin Paris'te bir Türk adlı romanı üzerine bir inceleme
SENA BAKİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Fransız Dili ve EdebiyatıYeditepe Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CHARLES DANIEL SABATOS
- Ahmet Mithat Efendi'nin Letâîf-i Rivâyât adlı eserinin 'edebiyat-coğrafya merkezli' incelenmesi
The research of Ahmet Mithat Efendi's work Letaifi Rivayet from a geographical centered perspective.
NEŞE BİLGİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. EMEL KEFELİ
- Ahmet Mithat Efendi'nin romanlarında çocuğa görelik ilkesi ve erdemler
The principle of child relativity and virtues in Ahmet Mithat Efendi's novels
ÖMER TİMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT EPÇAÇAN