Geri Dön

Tarihi ve toplumsal olayların Türk resmine yansıması (1914-1960)

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 41221
  2. Yazar: VEDAT ÖZSOY
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. HAKKI ACUN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Güzel Sanatlar, Education and Training, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1995
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 391

Özet

ÖZET Tarihi ve toplumsal olaylara ilgi duyarak resimlerine aktaran Türk ressamlarının eserleri bugüne kadar bilimsel olarak incelenmemiştir. Bu araştırma ile 1914-1960 yılları arasında yapılmış ve bahsekonu olayları yansıtan resimlerden 112 adeti kataloglara dönüştürülerek analiz edilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Türk resim sanatının tarihçesi ve 1914 öncesi resimlerde olayların yer alışına kısaca değinilmiş; ikinci bölümünde de Batılı sanatçılardan sınırlı olarak örnek verilmiştir. Tez, tarihi olayları, yaşanan toplumsal değişme ve gelişmeleri, sanatçıların eserlerine yansıdıktan ölçüde irdelemiştir. Kataloglarda oluşan bilgilere dayanılarak bir 'Değerlendinme Tablosu' hazırlanmış ve bu tablodan elde edilen verilere göre genel bir değerlendirme yapılmıştır. Buna göre sanatsal kimlikleri eleştirmenler ve yazarlar tarafından kabul edilmiş olan çoğunluğu Güzel Sanatlar Akademisi çıkışlı ve yurt dışında da eğitim almış ressamların olayları resimlerine yansıttıkları görülmüştür. Yine bu sanatçıların Avrupa'da yaygın olan sanat ekollerini kısmî bir gecikmeyle izledikleri ve resimlerinde genellikle“Gerçekçi”,“izlenimci”ve“Kübist-inşacı”üslûpları kullandıkları tesbit edilmiştir. Ayrıca sanatçıların sadece Türkiye'yi ilgilendiren olaylara ilgi duydukları ve bunları aktarırken milli konulara olan duyarlılıklarını özgün yorumlarıyla ifade ettikleri ortaya çıkmıştır. Tez ile bazı sanatçıların Batılı ressamlardan etkilenerek resimler yaptıkları belirlenmiş, ancak yabancı sanatçıları etkiledikleri konusunda bilgiye rastlanmamıştır. Tez ayrıca ciddi yayınlarda resimlerin yanlış adlandırıldığını ve tarihlendirildiğini tesbit etmiş, bunun doğurduğu sonuçları tartışmıştır. Resimler; 1. olayın aslına sadık kalınarak yapılanlar; 2. özgür yorum ön plânda tutularak olayı yansıtan ama gerçek akışıyla ilişkisi bulunmayanlar; 3. olayları semboller kullanarak veya imajinatif - teatral yaratmayla aktaranlar olarak üç kategori halinde toplanmıştır ve değerlendirme buna göre yapılmıştır. Çalışma sonuçta Türk ressamlarının milli, tarihi ve toplumsal olaylara duyarsız kalmadıklarını ve 'Güdümlü Sanat' anlayışının dışında bir duyuş ve inanışla resimlerini gerçekleştirdiklerini ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

ÖZET Tarihi ve toplumsal olaylara ilgi duyarak resimlerine aktaran Türk ressamlarının eserleri bugüne kadar bilimsel olarak incelenmemiştir. Bu araştırma ile 1914-1960 yılları arasında yapılmış ve bahsekonu olayları yansıtan resimlerden 112 adeti kataloglara dönüştürülerek analiz edilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde Türk resim sanatının tarihçesi ve 1914 öncesi resimlerde olayların yer alışına kısaca değinilmiş; ikinci bölümünde de Batılı sanatçılardan sınırlı olarak örnek verilmiştir. Tez, tarihi olayları, yaşanan toplumsal değişme ve gelişmeleri, sanatçıların eserlerine yansıdıktan ölçüde irdelemiştir. Kataloglarda oluşan bilgilere dayanılarak bir 'Değerlendirme Tablosu' hazırlanmış ve bu tablodan elde edilen verilere göre genel bir değerlendirme yapılmıştır. Buna göre sanatsal kimlikleri eleştirmenler ve yazarlar tarafından kabul edilmiş olan çoğunluğu Güzel Sanatlar Akademisi çıkışlı ve yurt dışında da eğitim almış ressamların olayları resimlerine yansıttıkları görülmüştür. Yine bu sanatçıların Avrupa'da yaygın olan sanat ekollerini kısmî bir gecikmeyle izledikleri ve resimlerinde genellikle“Gerçekçi”,“izlenimci”ve“Kübist-inşacı”üslûpları kullandıkları tesbit edilmiştir. Ayrıca sanatçıların sadece Türkiye'yi ilgilendiren olaylara ilgi duydukları ve bunları aktarırken milli konulara olan duyarlılıklarını özgün yorumlarıyla ifade ettikleri ortaya çıkmıştır. Tez ile bazı sanatçıların Batılı ressamlardan etkilenerek resimler yaptıkları belirlenmiş, ancak yabancı sanatçıları etkiledikleri konusunda bilgiye rastlanmamıştır. Tez ayrıca ciddi yayınlarda resimlerin yanlış adlandırıldığını ve tarihlendirildiğini tesbit etmiş, bunun doğurduğu sonuçları tartışmıştır. Resimler; 1. olayın aslına sadık kalınarak yapılanlar; 2. özgür yorum ön plânda tutularak olayı yansıtan ama gerçek akışıyla ilişkisi bulunmayanlar; 3. olayları semboller kullanarak veya imajinatif - teatral yaratmayla aktaranlar olarak üç kategori halinde toplanmıştır ve değerlendirme buna göre yapılmıştır. Çalışma sonuçta Türk ressamlarının milli, tarihi ve toplumsal olaylara duyarsız kalmadıklarını ve 'Güdümlü Sanat' anlayışının dışında bir duyuş ve inanışla resimlerini gerçekleştirdiklerini ortaya koymuştur.

Benzer Tezler

  1. Toplumsal olayların çağdaş Türk resim sanatına yansıması

    The Reflection of the social events to contemporary Turkish painting art

    MERYEM UZUNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Resim Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. AYDIN AYAN

  2. 1940-2000 yılları arasındaki toplumsal olayların Türk resmine yansıması

    The reflection of social events to Turkish paintings between 1940-2000 year's

    HAKAN ÖZAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Resim Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. MURAT METE AĞYAR

  3. Toplumsal değişme açısından Servet-i Fünun dönemi Türk romanı

    Social change and Turkish noval: Servet-i Fünun period

    MUSTAFA KEMAL ŞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    SosyolojiSakarya Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAMİ ŞENER

  4. Göç olgusunun çağdaş Türk resmine yansıması

    Reflection of immigration to contemporary Turkish

    PAKİZE DABAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Güzel SanatlarGazi Üniversitesi

    Resim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALAYBEY KAROĞLU

  5. Çağdaş Türk resminde kadın imgesi (1960-1980)

    Image of women in the contemporary Turkish painting (1960 - 1980)

    MÜBERRA ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Sanat TarihiGazi Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEYFİ BAŞKAN