Geri Dön

Aşık Çelebi'nin Ravza Tercümesi: İnceleme - metin - sözlük

A study on the Translation of Ravza by Aşık Çelebi̇ i̇ncluding the scruting, the text and the dictionary section

  1. Tez No: 412244
  2. Yazar: METİN GÜLER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÜMİT TOKATLI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Âşık Çelebi, Ravøatü'l-aòbÀr, Klasik Osmanlı Türkçesi, Dil ve Dudak Uyumu, 16. Yüzyıl Türkçesi, Dil İncelemesi, Âşık Çelebi, Ravżatü'l-aòbÀr, Classic Ottoman Turkish, back- front harmony and unrounded-rounded harmony, linguistic scrutiny
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 846

Özet

Aşık Çelebi'nin Ravża Tercümesi (İnceleme- Metin- Sözlük) adını taşıyan bu çalışma XVI. yüzyıl Türkçesinin nesir dilini ve bu dönemin dil özelliklerini (özellikle dil ve dudak uyumu) ortaya koymak için hazırlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için dönemin güçlü kalemlerinden şair, mütercim ve müellif Aşık Çelebi'nin Ravżatü'l-ahbar el-Müntehab min Rebìi'l-ebrar adlı tercümesi malzeme olarak seçilmiştir. Bu eserin seçilmesinde eserin dilinin devrin diğer eserlerine oranla sade olması, tercüme edildiği dönemde ve sonraki dönemlerde çok okunmasının büyük etkisi olmuştur. Dönemin dil özelliklerini en iyi şekilde yansıtan eser ayrıca, dudak uyumunun başladığı bir dönemde yazılmasından dolayı da ayrı bir öneme sahiptir. Çalışmanın Giriş bölümünde Aşık Çelebi'nin hayatı, eserleri ve üzerinde çalıştığımız metnin yazma nüshaları üzerinde durulmuştur. İnceleme bölümünde eserde belirgin şekilde görülen dil özellikleri incelenmiştir. Metin kısmında yazarın müellif hattının elimizde bulunmayışından dolayı en eski nüsha olan İstanbul Araştırmaları Enstitüsü nüshası (İM) esas alınmış ve iki nüshayla daha karşılaştırılmıştır. Metin yaygın transkripsiyon alfabesi kullanılarak Latin alfabesine aktarılmıştır. Sözlük bölümünde ise metinde geçen kelimelerin metindeki anlamlarını veren sözlükle yine metindeki özel isimleri tanıtan Özel Adlar bölümü bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study so called“The Turkish version of Ravza Translated by Aşık Çelebi including the scruting the translation and chapters was conducted with a view to explain the prose language of the XVIth century. Turkish as well as its linguistic characteristics, particularly back-front harmony and unrounded- rounded harmony. Employed to this end, was the translation work ”Ravżatü'l-ahbar el-Müntehab min Rebìi'l-ebrar by the poet, translater and the author Aşık Çelebi, one of the prominent literary men of the age. The relatively simple language of the work when compared other works of the period and rather than frequent reference to it both its own age and later periods played and important role in choosing this work. Reflecting well the linguistic features of the age, this work is also of importance as it was written in an age, when unrounded- rounded harmony. In the introduction chapter of the study, emphasis was made on the biography and works of Aşık Çelebi. Furthermore, manuscript issues of the text under question was given a special interest. When scrutinizing, out standing linguistic features work was also studied. Due to lack of the author's handwriting of the text, reference was made to the version held by İstanbul Araştırmaları Enstitüsü (İM) which is the earliest version. Later on this version was compared with two other issues. Transcription alphabet was used to transform the text into Latin alphabet. The dictionary chapter involves Special Names – Özel Adlar- section in addition to part which provides the meanings of certain words as they are used in the text.

Benzer Tezler

  1. 16. yüzyıl divanlarında hayal kavramı

    The term of imagination in divans the 16th century

    YELİZ BERTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALUK GÖKALP

  2. Edeb'in tercümanı, 'ilm'in gücü: Meşa'irü'ş-Şu'ara mukaddimesinde şiirin meşruiyeti

    The conveyor of adab, the power of 'ilm: the legitimacy of poetry in the mukaddime of Meşa'irü'ş-Şu'ara

    AHMET BARIŞ EKİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURAN TEZCAN

  3. Âşık Çelebi'nin Zeylü'ş-Şakâiki'n-nu'mâniyye adlı eseri

    Ashiq Chalabi̇'s study called Dhayl al-Shaqaiq al-Nu'maniyya

    MEHMET ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    BiyografiAtatürk Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ORHAN BAŞARAN

  4. Âşık Çelebi'nin Hadîs-i Erbaîn tercümesi (İnceleme-tenkitli metin)

    Âşik Çelebi's translation of Hadith-i Erbain (Research-reviewed text)

    BÜNYAMİN AKDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT ŞIĞVA

  5. Aşık Çelebi'nin 'Miracu'l-İyale ve Minhacu'l-Adale' adlı eserindeki siyaset düşüncesi

    Aşık Çelebi's political thought in his work 'Miracu'l-İyale ve Minhacu'l-Adale'

    AHMET ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN HACAK