Kadın dergilerinde (1869 - 1927) kadın modernleşmesi
Women's modernization in women's periodicals (1869 - 1927)
- Tez No: 412252
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKAY ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Sosyoloji, Journalism, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Kadın Dergileri, kadın modernleşmesi, kadın hareketi, kadın aydınlar, Women's Periodicals, women's modernization, women's movement, female intellectuals
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 288
Özet
Kadın Dergilerinde (1869-1927) Kadın Modernleşmesi isimli bu çalışmanın konusu,“kadın modernleşmesi”kavramını kadın aydınların yazıları üzerinden karşılaştırmalı olarak analiz etmektir. Bu kapsamda, Türkiye'de modernleşmenin hız kazandığı 1869 ile 1927 yılları arası dönemde,“Fatma Aliye, Emine Semiye, Halide Edip, Şükûfe Nihal, Ulviye Mevlan ve Nezihe Muhittin”adlı kadın gazeteci ve aydınların kadın dergilerindeki yazıları ele alınmıştır. Bu çalışma, modernleşen bir toplumda, yaşamlarıyla modernleşmenin simgesi olan kadın aydınların yazılarından yola çıkarak,“modern kadın tasavvurunu”, bizzat kadınların zihniyet dünyaları üzerinden anlamayı amaçlamaktadır. Çalışmada,“kadın modernleşmesi”kavramına, kadın dergilerindeki metinlerden yola çıkarak bir açıklama getirildiği için veriler nitel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Metinler analiz edilirken“kadın modernleşmesi”kavramı,“bireycilik, ilerlemecilik, akılcılık, eski kurum ve yapıların eleştirisi”gibi modernleştirici bazı temalardan hareketle oluşturulmuştur. Dolayısıyla modern kadın tasavvurunun içinde yer alan kadın aydınlanması, kadının özgürlüğü, kadınların ilerletilme düşüncesi, eski yapıların ve kadınlık algısının eleştirisi gibi“kadın modernleşmesi”nin temel kavramlarına ulaşılmıştır. İncelenen dönemde, Batılı milletlerin seviyesine ulaşma ideali yaygın bir kanı olmasına rağmen Osmanlı kadın aydınının zihnindeki modern kadın, Batılı kadın olmamıştır. Kadın aydınlar yazılarında, Osmanlı kadınlarını“iffet, namus, hürmet, merhamet, şefkat, vakar, fedakârlık, vatanseverlik”gibi niteliklere sahip olmaları nedeniyle Batılı kadınlardan üstün tutmuşlardır. Diğer taraftan, Osmanlı kadın aydınları geçmişten beri kadını cehalet ve atalet içinde bırakan“eski kadınlık algısını”da yazılarında eleştirmişlerdir. Kadın yazılarında, kadınlara eğitim, çalışma ve siyasi hayata katılma haklarının talep edilmesinin Batı'daki gibi bireysel bir talep olmadığı tam tersine toplumun ilerlemesinin bir koşulu olarak dile getirildiği görülmüştür. Bu bakımdan kadın bir milletin parlayan yıldızı olarak tahayyül edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The subject of the study named Women's Modernization in Women's Periodicals (1869-1927) is to make a comparative analysis on the concept of“Women's Modernization”over the writings of female intellectuals. In this context, the writings of some female journalists and intellectuals are studied including those by“Fatma Aliye, Emine Semiye, Halide Edip, Şükûfe Nihal, Ulviye Mevlan and Nezihe Muhittin”in women's periodicals between the years of 1869 and 1927 during which modernization was facilitated in Turkey. The study aims to make sense of“the understanding of modern women”, who were the symbol of modernization in a modernizing society along with their lives, based on the writings of female intellectuals in a constantly modernizing society thus embarking from the mentality of women themselves. The study applies quantitative analysis method as it tries to clarify the concept of“women's modernization”analyzing the texts in women's periodicals. In the text analysis, the concept of“women's modernization”is established based upon some modernization themes including“individuality, progressivism, rationalism, criticism of old institutions and structures etc.”. Therefore, the emerging concept of modernizing woman bore some basic-concepts of women's modernization including women's enlightenment, women's freedom, the idea of women's progression, criticism of old structures and women's perception. Although the ideal to attain the level of Western Societies was so commonplace in relevant period, the modern woman was not western woman in the mentality of Ottoman female intellectuals. Those female intellectuals always depicted Ottoman woman as equipped with some superior qualifications like“chastity, purity, reverence, mercy, compassion, solemnity, self-sacrifice, and patriotism”when compared to their Western counterparts. On the other hand, Ottoman female intellectuals also criticized“the old perception of femininity”which left women in ignorance and passivism since the old days. It is observed that the rights for women to get education, work and participate in political and social life are regarded as a pre-condition for the progression of society rather than an individual right in Western cultures. In this respect, woman is associated with a shining star within the society.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan İkinci Meşrutiyet'e kadın dergilerinde kadın sorunlarına bakış
An overview of women related issues in the women journals published from Tanzimat to Second Contitution Periods
RANA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN TÜMER ERDEM
- Eski harfli kadın dergilerinin Türk İslâm edebiyatına katkıları
The contributions of the woman's periodicals in the old script to Turkish Islamic literature
TUBA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sanat TarihiNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YILMAZ
- The Issue of education in Ottoman women's periodicals (1869-1895)
Osmanlı Kadın Dergileri'nde eğitim meselesi (1869-1895)
AYŞE BOZKURT
- II. Meşrutiyet Döneminde kadın dernekleri
Women organizations during the Second Constitutional Period
ŞİRİN EKER KARADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AŞKIN KOYUNCU
