Dengbejlik geleneği ve dönüşümler
Dengbej tradi̇ti̇on and transformati̇ons
- Tez No: 413755
- Danışmanlar: PROF. DR. M. MUHTAR KUTLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Dengbêjlik Geleneği, Sözlü Gelenek, Sözlü Kültür, Dengbêj Tradition, Oral Tradition, Oral Culture
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Sözlü gelenekler halkın ortak duygu ve düşünce dünyasını anlamak ve değerlendirmek açısından değerli bilgiler ortaya koymaktadır. Sözlü kültürün yazılı kültür karşısında giderek zayıfladığı modern dönemde tüm sözlü gelenekler gibi Dengbêjlik geleneği de çeşitli dönüşümlere uğramıştır. Bu dönüşümler çeşitli başlıklar altında ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde konu, amaç, önem, yöntem ve teknik açıklanmıştır. İkinci bölümde konuyla ilişkili kuramsal çerçeve ortaya konmuş ve dengbêjlik geleneğinin bu kuramsal çerçevedeki yeri belirlenmiştir. Üçüncü bölümde, bir sözlü gelenek olarak dengbêjlik geleneği genel hatlarıyla anlatılmış, tarihçesi ve temel özellikleri açıklanmıştır. Dördüncü bölümde sözlü geleneklerdeki eğitim anlayışı ve dengbêjlik geleneğinde eğitim süreçleri ve modelleri, alan çalışmasında edinilen bilgiler ışığında ortaya konmuştur. Beşinci bölümde geleneğin önemli işlevlerinden biri olarak tarih Anlatıcılığı konusu ele alınmış ve alan çalışmasında derlenen sözlü metinler üzerinden geleneğin yakın tarih anlatımı irdelenmiştir. Altıncı bölümde geleneğin hayat bulduğu klasik mekânlar ve günümüzde oluşmaya başlayan modern mekânlar ele alınmıştır. Yedinci bölümde dengbêjliğin tarihsel olarak içerisinde bulunduğu patronaj ilişkileri değerlendirmiş ve günümüzde gelinen durum anlatılmıştır. Sonuç ve değerlendirme bölümünde ise geleneğin devamı açısından alan çalışmasında edinilen düşünce, görüş ve öneriler ortaya konmuştur. Dengbêjlik geleneğinin devam etmesi konusunda yapılan çalışmalar eleştirel bir tutumla ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Oral traditions reveal worthy information to understand and evaluate common emotional and mental world of people. In modern period that oral culture weakened gradually compared to written culture, as all other other oral traditions, Dengbêj tradition has also transformed in different ways. These transformations discussed under various topics. In the first chapter of the study, question, purpose, importance, methodology and technique are stated. In the second chapter, theoretical framework and the position of dengbêj tradition in this framework are expressed. In the third one, general information, history and basic properties of dengbêj tradition are described. In the light of information gathered in field study, in chapter four, education system of the oral traditions, education process and models in dengbêj tradition are discussed. In chapter five, as an important function of the tradition, history narration is examined and near history narration of the tradition is explicated by using collected field study data. Chapter six describes places where tradition created classically and places tradition is being created nowadays. Historical patronage relationships of the dengbêj tradition and current situation is explained in chapter seven. In the chapter of conclusion and evaluation, ideas, opinions and suggestions on the survival of the tradition which are gathered during the field study are expressed. Studies on the continiuity of the tradition questioned in a critical perspective.
Benzer Tezler
- Dengbêjlik geleneği ve âşık edebiyatı ile karşılaştırılması
Dengbêj tradition and its comparison with minstrel literature
CANSER KARDAŞ
Doktora
Türkçe
2013
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİROL AZAR
- Dengbejlik geleneği ve Türkiye'deki Kürt tiyatrosuna etkileri
Dengbêjî tradition and its effects on Kurdish theatre in Turkey
DUYGU ÇELİK
Doktora
Türkçe
2017
Güzel Sanatlarİstanbul ÜniversitesiTiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAVUZ PEKMAN
- Dengbêjnên jin ên Radyoya Erînavê
Erivan Radyosu'nun kadın dengbêjleri
HABİBE POLATTAĞ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Mardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRULLAH ACAR
- Dengbêjlik geleneği ve toplumsal hafıza: Batman örneği
Dengbêjî tradition and social memory: Batman case
BAYRAM ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Mardin Artuklu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADNAN ÇETİN
- Dengbêjlik geleneği ve kültürel bağlamları; Diyarbakır örneği
The tradition of balance and its cultural contexts; The case of Diyarbakır
LEYLA ÜRGEN