Dengbejlik geleneği ve Türkiye'deki Kürt tiyatrosuna etkileri
Dengbêjî tradition and its effects on Kurdish theatre in Turkey
- Tez No: 465706
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YAVUZ PEKMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Güzel Sanatlar, Halk Bilimi (Folklor), Sahne ve Görüntü Sanatları, Fine Arts, Folklore, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Tiyatro, Dengbêj, Anlatı geleneği, Kürt, İcra Süresi, Theatre, Narrative tradition, Kurd, Performance duration
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
Bu tez kapsamında, tek kişilik anlatı geleneği formu olan dengbêjlik geleneğinin Kürt tiyatrosuna etkisi örnek oyunlar üzerinden tartışmaya açılmaktadır. İlk bölümde; geleneğin günümüzdeki icrası; mekan, anlatı, anlatıcı, alımlayıcı unsurlarına ayrılarak incelenmektedir. Bu unsurların geçici ve kalıcılığı tartışmaya açılarak, geleneğin özü belirlenmektedir. Kürt tiyatrosunun Türkiye deneyiminin incelendiği ikinci bölümde; Kürtlerin dramatik oyun geleneği analiz edilmekte; bu oyunların özgünlüğü tartışılmaktadır. Kürt tiyatrosuna dair belirlenen önemli duraklar analiz edilirken; Kürt kimliğinin tiyatroda görünür olmasının dinamikleri incelenmektedir. Mekan, metin, oyuncu unsurları üzerinde durularak, Modern Kürt tiyatrosuna dair genel bir bakış sunulmaya çalışılmaktadır. Üçüncü bölümde; Kürt tiyatrosundaki“kaynağa dönme”tartışmalarında dengbêjlik geleneğinin ayrıcalık kazanmasının dinamikleri tartışılmaktadır. Geleneğin özü olarak belirlenen“icra süresi”nin incelenen oyunların“gösterim süresi”ne etkisinin olup olmadığı mekan, metin, oyuncu ve reji unsurları bağlamında analiz edilmektedir.
Özet (Çeviri)
This dissertation questions the influence of the tradition of the dengbêj, a traditional form of one person narration, on the Kurdish theatre through various selected plays. The first chapter investigates the performance of the tradition today by dividing it into its elements such as the space, narration, narrator and the receiver. These elements are discussed in terms of their transience and/or permanence to designate the essence of the tradition. The second chapter focuses on the experience of the Kurdish theatre in Turkey, analyses the dramatic play tradition of the Kurdish and discusses the originality of these plays. Significant points in Kurdish theatre are analysed while the dynamics of visibility of the Kurdish identity on the stage are explored. It aims at providing a general outlook on the modern Kurdish theatre by focusing on space, text and acting elements. Third chapter discusses the dynamics of the privileges dengbêj tradition obtains in“returning to the sources”discussions held in Kurdish theatre.“Performance duration”, designated as the essence of the tradition, is analysed for a possible influence over“performance duration”in selected plays through the elements of the space, text, acting and direction.
Benzer Tezler
- Dengbêjlik geleneği ve âşık edebiyatı ile karşılaştırılması
Dengbêj tradition and its comparison with minstrel literature
CANSER KARDAŞ
Doktora
Türkçe
2013
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİROL AZAR
- Diyarbakır ilindeki dengbêjlik geleneği ve dengbêjlerin müzikal pratikleri
The tradition of being a dengbêj and the musical practice of dengbêjs i̇n Diyarbakır provi̇nce
AHMET ADIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)İnönü ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA KARABURUN DOĞAN
- Diasporada bir Kürt Müzisyen Nizamettin Ariç
A Kurdish Musician in the diaspora Nizamettin Ariç
EBRU AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Müziği Ana Sanat Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
- Bir direniş hikayesi: Dengbêj ve Stranbêj olarak Eyşe Şan
A story of resistance: Dengbêj and Stranbêj Eyse San
ROJDA ZAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Bilgi ÜniversitesiKüresel İlişkiler Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZAN HAYDARİ PAKKAN
- The dengbêjî tradition among Kurdish - Kurmanj communities: Narrative and performance during late nineteenth and twentieth centuries
Kürt - Kurmanc toplumu arasında dengbêjî geleneği: Geç ondokuzuncu ve yirminci yüzyıllarda anlatı ve performans
SERHAT RESUL ÇAÇAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
TarihBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ÖZTÜRKMEN YILMAZ