Geri Dön

Mirza Muhammed Haydar'ın Cihan-name'si: Metin - inceleme - sözlük

Mirza Muhammad Haidar's Cihan-name: Text- i̇ndex- language features

  1. Tez No: 414480
  2. Yazar: LİRA MAYRAMBEK KIZI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FUNDA TOPRAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mirza Haydar, Cihan-name, Çağatay, Mirza Haidar, Zhihan name, Chagatai
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 336

Özet

Tarihçi, şair ve devlet adamı Muhammed Mirza Haydar (1499-1551) Orta Asya kültüründe ve tarihinde önemli bir yere sahiptir. Mirza Haydar, Farsça kaleme aldığı“Tarih-i Reşidî”adlı tarihî eseriyle bilinmektedir. Bunun dışında bugüne kadar pek bilinmeyen ve Çağatayca yazdığı Cihan-name (1529-1533) adlı manzum eseri de bulunmaktadır. Yüksek Lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmada,“Cihan-name”mesnevisi konu edilmiştir. Klasik Çağatay Döneminde yazılan eser saha uzmanları ve Türk dili araştırmacıları için büyük bir öneme sahiptir. Çalışma, Arap harfleriyle yazılmış olan metnin Latin harflerine transkiripsiyonunu, eserin dili ve yazım özelliklerini ve metinde geçen sözcüklerin alfabetik esaslı metne dayalı anlamlandırılmış söz varlığını ortaya koymayı amaçlamış, bu doğrultuda hazırlanmıştır. Klasik Çağatay Türkçesi dil özelliklerini taşıyan bu eser alana kazandırılmış ve Türkoloji araştırmalarının gelişimine katkı sağlamıştır.

Özet (Çeviri)

A historian, a poet, a statesmen- Mohammed Mirza Haidar (1499-1551) holds an important place in the history, literature and cultures of people of the Central Asia. Mirza Haidar is author of the classical historical composition“Tarih-i Rashidi”, written in the Persian language. However until now another work“Zhihan name”, written by Mirza Haidar in 1529-1533 in Chagatay language, has remained insufficiently known. This text which written in Classical Chagatai Period is most important for studies on the Turkish language. İn the work, the text written in Arabic letters was deciphred into Latin letters via transcription method. By means of the philological data gained from the deciphred text, the language of manuscript is studied; its orthographical, phonological and morphological structure is eluciated; and the vocabulary of the text is provided in alphabetical order. As a result of the research, this work which features Classical Chagatai Language, has provided a contribution to the development of Turcology studies.

Benzer Tezler

  1. Muhammed Sâdık Kâşgarî'nin Târîh-i Reşîdî tercümesi defter-i evvel (İnceleme - metin - dizin)

    The Tarikh-i Rashidi translation by Muhammed Sadiq Kashgari (Research-text-index)

    NURAY TAMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇETİN PEKACAR

  2. XVI-XVIII кылымдардагы фарсча жана түркчө тарыхый булактар боюнча кыргыздар менен борбордук азия элдеринин этникалык байланыштары

    XVI-XVIII.yüzyıllarda Farsça ve Türkçe tarihi kaynaklara göre Kırgızlar ile merkezi Asya halkları arasındaki etnik ilişkiler

    BAYZAK MAMATALİYEV

    Yüksek Lisans

    Kırgızca

    Kırgızca

    2018

    TarihKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ANVARBEK MOKEEV

  3. Romantizmin Urdu nesrine etkisi ve öncüleri

    The i̇nfluence of romanticism on Urdu prose and i̇ts pioneers

    DAVUT ŞAHBAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASUMAN BELEN ÖZCAN

  4. Mirza Muhammed Rafi Sauda'nın hayatı ve eserleri

    Mirza Mohammad Rafi Sauda's life and works

    ORHAN ALBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞEVKET BULU

  5. Mirzâ Muhammed Nakî (Kumrî) ve Kenzü'l-Mesâib'i (inceleme-metin-dizin)

    Mirzâ Muhammed Nakî (Kumrî) and named work Kenzü'l-Mesâib (review-text-index)

    MUZAFFER KARATAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıDicle Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET TANYILDIZ