Processing genitive possessive long distance dependencies in Turkish
Türkçe ilgi - iyelik yapılarından oluşan ayrık ilişkilerin işlemlenmesi
- Tez No: 414518
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYRİYE MİNE NAKİPOĞLU DEMİRALP
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Bu tez çalışması Türkçe'de belirtili isim tamlamaları ve yüklemi adlaştırılmış yan tümcelerdeki ilgi-iyelik yapılarının oluşturduğu ayrık ilişkilerin işlemlenmesini ele almaktadır. Bu ayrık ilişkilerin işlemlenme güçlüğünü etkileyebilecek iki etken olan cümlelerde ilgi ekinin varlığı ve de ilgi ve iyelik ekleri arasındaki çizgisel uzaklığı test etmek için kendi hızıyla okuma yöntemi kullanılmıştır. Bu çerçevede deneylerde üç cümle işlemlenmesi modeli karşılaştırılmıştır. Bu modeller, yakınlık modelleri (Hawkins, 1990; 1994; Gibson, 2000), ters-yakınlık modelleri (Konieczny, 2000; Kamide & Mitchell,1999) ve içerik adreslenebilir bellek modelidir (McElree, 2006; Phillips, Wagers, & Lau, 2010). Bulgular belirtili isim tamlamalarının ve yüklemi adlaştırılmış yan tümcelerinin ilgi-iyelik ayrık ilişkilerinin işlemlenmesi konusunda paralellik göstermediğini ortaya çıkarmaktadır. İlgi ekinin cümlede yer alması her iki kategoriyi de aynı şekilde etkilerken ilgi ve iyelik ekleri arasındaki çizgisel uzaklık farklı sonuçlar doğurmaktadır. Belirtili isim tamlamalarında çizgisel uzaklık iyelik eki almış kelimenin işlemlenmesini anlamlı bir şekilde etkilemezken yüklemi adlaştırılmış yan tümcelerde çizgisel uzaklık yüklemin işlemlenmesini kolaylaştırmaktadır. Sonuç olarak bu çalışma her ayrık ilişkinin farklı dengeleri olabileceğini ve de mevcut bir cümle işlemleme modelinin bütün ayrık ilişkilerin işlenlenmesini açıklayamayacağını öne sürmektedir.
Özet (Çeviri)
This study addresses the processing of Genitive (GEN)-Possessive (POSS) long distance dependencies in Turkish in both Noun Phrases (NPs) and non-finite embedded clauses. The self-paced reading paradigm to investigate two factors that might play a role in determining the processing complexity of the dependency at issue: the overt presence of the GEN-marker in the sentence and the linear distance between the GEN-marked noun and the POSS-marked word, which can be a noun or a nominalized verb. To that end, we compare three models on sentence processing; namely locality accounts (Hawkins, 1990; 1994; Gibson, 2000), anti-locality accounts (Konieczny, 2000; Kamide & Mitchell,1999) and content-addressable retrieval (McElree, 2006; Phillips, Wagers, & Lau, 2010). The results indicate NPs and non-finite clauses do not exhibit a complete parallelism with respect to the processing of the GEN-POSS dependencies. While the overt presence of the GEN-marker leads to more processing load on the POSS-marked noun in both domains, the effect of the linear distance between the GEN-marker and the POSS-marker is not uniform. The linear distance does not affect the processing complexity in NPs whereas it eases the processing of the nominalized verb in nonfinite embedded clauses. To conclude, this study shows that each dependency relation might have its own dynamics and a particular processing model might not be able to account for all types of long distance dependencies.
Benzer Tezler
- Structural priming in Turkish genitive-possessive constructions
Türkçe ilgi-iyelik yapılarında yapısal hazırlama
GÖZDE BAHADIR
Doktora
İngilizce
2012
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ ZEYREK BOZŞAHİN
YRD. DOÇ. DR. ANNETTE HOHENBERGER
- Syntactic processing in second language acquisition of English
İngilizce'nin ikinci dil olarak ediniminde yapısal işleme
NAZİK DİNÇTOPAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
DilbilimBoğaziçi Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜREL
- Agreement attraction in Turkish
Türkçede uyum benzeşmesi
UTKU TÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
DilbilimBoğaziçi ÜniversitesiDilbilim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PAVEL LOGACEV
- Processing of continuous queries from moving object in mobile computing systems
Mobil iletişim ortamlarında hareketli kullanıcılardan gönderilen sürekli sorguların işlenmesi
HÜSEYİN GÖKMEN GÖK
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiBilgisayar Yazılımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ULUSOY
- Demir oksit cevherlerinin pigment hammaddesi olarak hazırlanması
Processing of iron oxide minerals as pigment raw material
FAZIL GÖKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM DEMİREL