Geri Dön

Agreement attraction in Turkish

Türkçede uyum benzeşmesi

  1. Tez No: 758203
  2. Yazar: UTKU TÜRK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ PAVEL LOGACEV
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Bu tezde Türkçede daha önce bulgulanmış uyum benzeşmesi ve bu bulguların (i) durum aynılaşması ve yerel belirsizlik, (ii) biçim temelli sezgisel stratejiler, (iii) tepki yanlılığı ve (iv) olası saygılı dil kullanımı okuması gibi olgularla etkileşimi incelenmektedir. Önceki çalışmalar göstermiştir ki konuşucular, tümce içinde yüklem ile aynı sayı çekimini paylaşan başka bir ad öbeği bulunduğu vakit, sayı uyumunu ihlal eden tümceleri sık sık kabul edilebilir bulmuşlar, diğer bir deyişle uyum benzeşmesi etkileri göstermişlerdir. Lago v.d. (2019) iyelik öbeği yapılarının kullanıldığı deneylerde anadili Türkçe olan konuşucuların sabit-hızlı dilbilgisel yanlılık değerlendirmelerinde uyum benzeşmesi gerçekleştirdiğini bulgulamıştır. Fakat, Türkçenin ve dilbilgisel yanlılık çalışmalarının doğasından gereği bazı alternatif hipotezler geliştirilebilir. Bu tez dört sabit-hızlı dilbilgisel yanlılık değerlendirme deneyi kullanarak bu olası hipotezleri, diğer bir deyişle parazit faktörleri, elemek ve etkileri netleştirmeyi amaçlamaktadır. Yaptığımız deneylerle (i) baş ögede durum aynılaşmasının Türkçedeki uyum benzeşmesinde rol oynamadığını (Deney 1, N=118), (ii) katılımcıların dilbilgisel yanlılık sorularını cevaplarken biçim-güdümlü-işleme-stratejisi kullanmadığını (Deney 2A, N=80, ve 2B, N=95), (iii) tepki yanlılığının dilbilgisidışılık yanılsamasına sebebiyet verdiğini ve dilbilgisellik yanılsamasını azalttığını (Deney 3, N=114), son olarak da (iv) olası bir saygılı dil kullanımı okumasının yüklemdeki fazla çoğul eki kullanımını yetkilendirmediğini (Deney 4, N=174) gösterdik. Birlikte ele alındığında, sonuçlarımız ipucu-odaklı geriye getirme izahatlerine meydan okumakta olup benzeşmenin hatalı kodlama dolayısıyla gerçekleştiğini varsayan izahatlerle açıklanabilmektedir.

Özet (Çeviri)

In this thesis, I investigate the existing agreement attraction effects in Turkish and how these effects interact with various phenomenon such as (i) case syncretism and local ambiguity, (ii) form heuristics, (iii) response bias, and (iv) honorific readings. Previous studies have shown that speakers occasionally find ungrammatical sentences violating number agreement acceptable when there is another noun sharing same number with the verb, in other words exhibited agreement attraction. Lago et al. (2019) found that genitive-possessive structures were able to induce agreement attraction effects within native Turkish speakers in a speeded acceptability experiment. However, due to the nature of the Turkish and acceptability studies, there are multiple alternative explanations for the existing effects. This thesis aims to weed out possible confounds and clarify the effects by conducting four speeded acceptability judgment experiments. We showed (i) that case-ambiguity on the head noun does not play a role in Turkish agreement attraction (Experiment 1, N=118), (ii) that participants do not use form-driven-processing-strategies to answer judgment questions (Experiments 2A, N=80, and 2B, N=95), (iii) that response bias induced ungrammaticality illusion and only decreased the magnitude of grammaticality illusion (Experiment 3, N=114), and (iv) that a possible honorific reading does not license superfluous plural marking at the verb (Experiment 4, N=174). Together, our results challenge cue-based retrieval accounts of agreement attraction and can be accommodated by accounts that assume attraction occurs due to erroneous encodings.

Benzer Tezler

  1. Franchise sözleşmesinin sona ermesi halinde tarafların hak ve yükümlülükleri

    Rights and obligations of the parties in case franchise agreement is terminated

    LEYLAN DEMİRAĞ AKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Hukukİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRÜ YILDIZ

  2. Farklı okul türüne geçiş yapan liseli ergenlerdeiçe yönelim davranış sorunları ile ergenlerinyeni çevreye uyumu, duygusal kontrolü vealgılanan yalnızlık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between thebehavior problems of indoor attraction in highschool adolescents switching to a differentschool type, and their adaptation to the newenvironment, emotional control, and perceivedloneness level

    GİZEM PEKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACER NERMİN ÇELEN

  3. Şirketler arası birleşme ve devralmaların incelenmesi ve Türkiye'deki durum

    Başlık çevirisi yok

    CEMİL ÜSTÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    BankacılıkMarmara Üniversitesi

    Bankacılık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ERİŞAH ARICAN

  4. Şirketlerde birleşme ve devir işlemleri

    Başlık çevirisi yok

    YUSUF CEMİL SATOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    Bankacılık ve Sigortacılık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA İME