Kültürel miras yönetiminde karar destek sistemlerinin kullanımına yönelik bir model önerisi
A decision support model proposal for use in cultural heritage management
- Tez No: 418930
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OSMAN NURİ DÜLGERLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Kültürel miras karar verme süreci çok yönlü olması sebebiyle birçok problemi barındıran bir süreçtir. Bu problemlerin aşılmasında, bugüne kadar uzmanlar, karar vermede neden-sonuç arasında bağlantı kuran, bireysel tecrübelere ve fizibilite çalışmalarına dayanan geleneksel yöntemler kullanmışlardır. Bu yöntemler ise karmaşık problemlerin anlaşılmasında ve çözülmesinde yetersiz kalmaktadır. Bu yetersizlikle süreçte alınan yanlış kararlar kültürel mirasın değerlerinin yok olmasına neden olmaktadır. Benzer şekilde ülkemizde kültürel miras ile ilgili kararlar da yerel ve ulusal ölçekte genel olarak geleneksel yöntemlerle alınmakta, sonucunda problemli uygulamalar ortaya çıkmaktadır. Uzmanlar ve kurumlar arası iletişim kopukluğu, bilginin fazla oluşu, bilgiye erişim, proje değerlendirmede yöntem eksikliği gibi nedenler sorunlu kararların alınmasına neden olmaktadır. Son yıllarda bilgi ve bilişim teknolojileri alanındaki gelişmeler kültürel miras alanında belgeleme, analiz, veri yönetimi, veri paylaşımı alanlarında avantajlar sağlayarak, karmaşık problemlerin çözülmesinde ve karar vermede destek olmaktadır. Karar destek sistemleri kültürel miras karar verme sürecinde değerlendirme araçları olarak kullanılmakta, mirasa ait gerekli teknik bilgileri, mevcut teknolojiler sayesinde farklı paydaşlara ortak bir zeminde sunarak karar vermeyi kolaylaştırmaktadırlar. Bu tez çalışması ile bilgi bilişim teknolojileri kullanılarak kültürel miras değerleri merkezli“Değer Tabanlı Kültürel Miras Karar Destek Modeli”önerisi geliştirilmiştir. Koruma uzmanlarından seçilen yapılar ve bu yapılara ait müdahaleleri mirasın değerlerini göz önünde bulundurarak iki aşamalı değerlendirme istenmiştir. Değerlendirmenin ilk aşaması yapının mevcut haliyle, ikinci aşaması yapıya ait müdahaleler göz önünde bulundurularak yapılan değerlendirmeden oluşmaktadır. Değerlendirmeler AHP (Analytic Hierarchy Process) ve Bulanık Mantık (Fuzzy Logic) yöntemleri kullanılarak yapılmıştır. Bu model ile miras değerleri ile müdahale kararları arasında ilişki kurmak, değerlerin alınan müdahale kararlarından nasıl etkilendiğini belirlemek amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Decision making for cultural heritage has included many problems during decision process due to its multi-dimensional context. In general, traditional techniques depending on personal experience, feasibility studies and cause-effect techniques have been commonly used to overcome these problems by conservation experts. However these methods are insufficient to understand and to solve complex problems. On the other hand, wrong decisions in decision making process leads to the destruction of cultural heritage values. Similarly, also in our country, cultural heritage decisions have been made with personal experience and as result, problematic applications have been appeared. Lack of communication among experts and institutions, lack of information access and share, lack of a certain evaluation method for cultural heritage projects lead to make inappropriate decisions. In recent years, developments in information and communication technologies (ICT) have become advantageous in the field of cultural heritage documentation, analysis, data management and data sharing. They also support decision-making process since they can be used as decision-support or information systems. They facilitate decision-making process by providing all the technical data and information of cultural heritage with existing technologies in a common database to different stakeholders. With this study, cultural heritage values centered“Value-Based Cultural Heritage Decision Support Model”has been proposed and developed. Conservation experts were asked to evaluate two different heritage buildings. The evaluation system consists of two steps. In the first step the expert were asked to evaluate cultural heritage values with its existing situation. In the second step they were asked to make an evaluation considering the intervention decided for cultural heritage. AHP (Analytic Hierarchy Process) and Fuzzy Logic were used as methodology for these evaluations. It's aimed to have a relationship between cultural heritage values and interventions to be able to define how they change by the intervention decisions.
Benzer Tezler
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Live with nature to live in nature: A public participatory mapping of place values of Atatürk Urban Forest
Doğada yaşamak için doğa ile yaşa: Atatürk Kent Ormanı yer değerlerinin kamu katılımlı haritalanması
KOSAR AZARMIKHOSROSHAHI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KISAR KORAMAZ
- Kentsel Miras Alanlarında Akıllı Sistemler Destekli Sürekli İzleme Modeli, Tarihi Yazd Kenti Örneği
Continuous monitoring model supported by smart systems in urban heritage areas: the case of historic city of Yazd
MASUD HATAMI
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- HBIM destekli dijital arşiv modeli
HBIM supported digital archive model
MERVE ANAÇ
Doktora
Türkçe
2022
MimarlıkHasan Kalyoncu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE GÖRÜN ARUN
- İklim Değişikliği Etkisiyle Artan Sellerde Risk Yönetimi İçin Bir Model Önerisi ve Edirne Örneği Üzerinden İncelenmesi
A Model Proposal for Risk Management in Increased Floods due to Climate Change Impact and Its Analysis through the Example of Edirne
BANU GÖKMEN ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP GÜL ÜNAL