Tokat Artova Çelikli Gölet Havzasında toprak bozulmasının yersel ve zamansal değişiminin izlenmesi
Monitoring of the spatial and temporal soil degradation changes in Çeli̇kli̇ Pond Basin
- Tez No: 420467
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İRFAN OĞUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Toprak bozulması, toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin toprağın üretim potansiyelini azaltacak şekilde değişmesi olayıdır. Toprak bozulmasının görüldüğü alanlarda arazilerin sürdürülebilirliği zorlaşmakta, toprakların erozyona duyarlılığının artması sonucu toprak kayıplarında artışlar olmaktadır. Bu çalışma Tokat-Artova ilçesi Çelikli Köyü sınırlarında 10.412 km2 alana sahip su toplama havzasında gerçekleştirilmiştir. Çalışma iki dönemi kapsamaktadır. İlk çalışma 2001 yılı ikinci çalışma ise 2012 yılında gerçekleştirilmiştir. Toprak bozulmasını belirlemek için havza topraklarında agregat stabilitesi, tekstür, kaymak bağlama eğilimi, hacim ağırlığı, sıkışma, iskelet yüzdesi, fosfor, potasyum, katyon değişim kapasitesi (KDK), organik madde, kireç içeriği ve pH değerleri incelenmiştir. Mera alanlarından dönemsel olarak alınan ot örnekleri ile kuru ot verimi, otlatma kapasitesi ve hayvan başına düşen mera alanları karşılaştırılmıştır. Noktasal verilerin alansal verilere dönüşümünde, Arcview yazılımın jeoistatistik analiz fonksiyonundan yararlanılmıştır. Aradan geçen on bir yıllık süreçte havza topraklarının kum, kil, silt içeriklerinde, iskelet yüzdesi, pH, KDK, organik madde, potasyum içeriklerinde istatistiksel olarak anlamlı bulunabilecek değişim belirlenmemiştir. Havza topraklarının fosfor içeriklerinde artış belirlenmiştir. Kaymak bağlama eğiliminde dönemsel olarak bir farklılık tespit edilememiş ve havza topraklarının kaymak bağlama eğilimleri çok düşük bulunmuştur. İkinci dönem çalışması sonucu havza alanının % 72.22'sinde toprakların agregat stabilitelerinin % 50'den az olduğu ve havzanın 0.992 km2'lik alanında sıkışma olduğu tespit edilmiştir. Mera alanlarının kuru ot verimleri ve otlatma kapasitesinin azaldığı bunun sonucunda da hayvan başına düşen mera alanlarının arttığı belirlenmiştir. Havza alanının USLE eşitliği yardımı ile toprak kaybı miktarları hesaplanarak karşılaştırılmıştır. Havzadan alınan toprak örneklerinin analizleri yapılarak USLE K faktörü belirlenmiştir. Havza topraklarının R faktör değeri için ilk çalışmada hesaplanan 54.68 ton-m ha-1 değeri kullanılmıştır. Havzada meydana gelen yağış ve yüzey akış sonucu oluşan toprak kaybı miktarları USLE yöntemi ile hesaplanmıştır. Havzada oluşan toprak kaybı miktarı 2001 yılı çalışması için ortalama 3.55 ton ha-1yıl-1, 2012 çalışması için toprak kaybı miktarı 5.68 ton ha-1yıl-1 olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Soil degradation refers to physical, chemical and biological changes in soil that adversely impact its production potential. It is difficult land sustainability where soil degradation is seen, as there is an increase in soil loss due to increased soil erodibility. This study has been conducted in catchment area of 10.412 km2 of Çelikli Village, which is part of Tokat–Artova district. The study duration covers 2 periods; first in 2001 and second in 2012. To determine soil degradation, values on aggregate stability, texture, soil crusting index, bulk density, penetration, coarse material, phosphorus, potassium, cation exchange capacity (CEC), organic material, contents of lime and pH values were collected. Grass samples were collected periodically to compare dry grass yield, grazing capacity and grassland allocation per animal. Arcview software's geostatistics analysis function had been used for point data to spatial data conversions. There has not been a meaningful statistical change detected during the 11 year period on the contents of sand, clay and silt, coarse material, pH, CEC, organic material and potassium values. It has been identified that the phosphorus values changed in the basin soil during this period. Soil crusting tendency does not differ between the periods and it had been found to be very low. As a result of second period analysis, it has seen that % 72.22 of basin has a value of soil aggregate stability lower than % 50 and has compression in 0.992 km2 of basin area. It has been seen that the grass yield and grazing capacity reduced, resulting in an increase in the grassland allocation per animal. Basin soil loss has been calculated and compared by using USLE equation. USLE K factor has been calculated by the analysis of sample soils collected from the basin. For the R factor of the basin soil, calculation from the first study 54.68 t-m ha-1 had been used. The soil loss amounts due to rain and run off had been calculated by USLE technique. Basin soil loss amounts for 2001 and 2012 are average 3.55 tha-1year-1 and 5.68 tha-1year-1 respectively.
Benzer Tezler
- Tokat-Artova ekolojik koşullarında bazı yemlik pancar (Beta vulgaris L. var. Rapacea Koch.) çeşitlerinin verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi
Determined of yield and yield components in some fodder beet (Beta vulgaris L. var. Rapacea Koch.) varieties under Artova-Tokat ecological conditions
ARZU AKKAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR KARADAĞ
- Tokat-Artova koşullarında bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi
Determination of yield and quality characteristics of some bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties in Tokat-Artova conditions
MEHMET ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ SAKİN
- Tokat-Artova Bebekderesi göleti dolgu materyallerinin mühendislik özelliklerinin incelenmesi
An Investigation on the engineering properttes of the materials for embankment of Tokat-Artova-Bebekderesi small earthdam
BAHATTİN ÖZTOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
İnşaat MühendisliğiGazi ÜniversitesiYapı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KILIÇ
- Artova-Tokat yöresinde yetişen makromantarlar üzerine taksonomik bir araştırma
A taxonomic investigation of macromycetes grown in the region of Tokat-Artova
MUHAMMET ALİ YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İBRAHİM TÜRKEKUL
- Farklı melez kombinasyonlarından oluşan patates (Solanum tuberosum L.) genotiplerinin tarla şartlarındaki performanslarına göre uygun klonların seleksiyonu
Combinations of different hybrid potato (Solanum tuberosum L.) genotypes selection of suitable clones according to their performance in field conditions
ŞEVKET ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN BEDRETTİN KARAN