Geri Dön

Ekmeklik buğdayın (T. aestivum L.) tane verimi ve bazı kalite özelliklerinde genotip x çevre etkileşimlerinin belirlenmesi

Determination of genotype x environment interactions on grain yield and some quality traits in bread wheat (T. aestivum L.)

PDF İndir

  1. Tez No: 420960
  2. Yazar: YÜKSEL KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEVLÜT AKÇURA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 356

Özet

Bu çalışma, 2 yıl süreyle (2012-2013 ve 2013-2014 yetiştirme sezonları) Orta Anadolu Bölgesi'nin 3 ilinde (Konya, Ankara ve Eskişehir) kurak şartlarda 20 ekmeklik buğday genotipi (5 standart çeşit + 15 ileri hat) kullanılarak yürütülmüştür. Denemede tane verimi (TV) ve 9 kalite özelliği (protein oranı (PO), glüten oranı (GO), hektolitre ağırlığı (HA), bin tane ağırlığı (BTA), Zeleny sedimantasyon değeri (ZSD), tane sertliği (TS), farinograf gelişim süresi (FGS), farinograf stabilite süresi (FSS) ve farinograf yumuşama derecesi (FYD)) incelenmiş olup genotip (G) ve çevre (Ç) ana etkileri ile genotip x çevre etkileşimlerinin (GÇE) önemlilik düzeyleri belirlenmiştir. Aynı zamanda genotiplerin stabilite düzeylerini ölçmek için 20 stabilite yöntemi (özellik ortalaması + 8 parametrik + 8 parametrik olmayan + 3 çok değişkenli) kullanılmıştır. İlave olarak, denemede incelenen tüm özellikler arasındaki ilişkiler, korelasyon analizi ile tespit edilmiştir. Denemede kullanılan 20 stabilite yönteminden sadece 10 tanesinin (özellik ortalaması + 4 parametrik yöntem (regresyon katsayısı ( ), regresyondan sapmalar kareler ortalaması ( ), varyasyon katsayısı ( ) ve üstünlük ölçütü ( )) + 4 parametrik olmayan yöntem (en üst sıra (TOP), sıra ortalaması (RM), sıranın standart sapması (SDR) ve sıra-toplam (RS)) + 2 çok değişkenli yöntem (Pattern Analizi ve GGE-Biplot)) dinamik stabil genotiplerin belirlenmesine uygun olduğu tespit edilmiştir. Denemede yer alan H2, H3, H4, H7 ve H9 kodlu hatlar, hem unda (fiziko-kimyasal) kalite özellikleri (PO, GO ve ZSD) ve hem de hamurun reolojik özellikleri (FGS, FSS ve FYD) yönüyle ön plana çıkmışlardır. Denemede yer alan Ç1 (Gerek-79), Ç4 (Müfitbey) ve Ç5 (Bayraktar-2000) kodlu standart çeşitler ise TV ve verim unsurları (BTA ve HA) yönüyle ön plana çıkmışlardır. Genel olarak değerlendirildiğinde, verim özellikleri (TV, BTA ve HA) ile fiziko-kimyasal kalitesi özellikleri (PO, GO ve ZSD) arasında negatif önemli korelasyonlar tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, 20 bread wheat genotypes (5 checks + 15 advanced lines) were tested under the rain-fed conditions of three provinces (Konya, Ankara and Eskişehir) from the Central Anatolian Region, during the two cropping seasons (2012- 2013 and 2013-2014). In the experiment, genotype and environment main effects and genotype x environment interactions were statistically significant for grain yield (GY) and 9 quality traits observed (protein content (PC), gluten content (GC), test weight (TW), thousand kernel weight (TKW), Zeleny sedimentation value (ZSV), grain hardness (GH), farinograph development time (FDT), stability time (FST) and degree of softening (FDS)). Meanwhile, 20 stability statistics (mean of trait of interest + 4 parametric + 4 non-parametric + 3 multi-variate methods) were used for determining stability levels of genotypes studied. In addition, correlation analysis was conducted to estimate relationships between traits observed. Out of 20 stability statistics evaluated, merely 10 (mean of trait of interest + 4 parametric (regression coefficient ( ), its deviation mean square ( ), coefficient of variation ( ) and superiority measure ( )) + 4 non-parametric (TOP, rank mean (RM), its standard deviation (SDR) and rank-sum (RS)) + 2 multi-variate (Pattern Analysis and GGE-Biplot)) were determined to be suitable for detecting dynamic stable genotypes. The advanced lines coded H2, H3, H4, H7 and H9 were the most promising ones due to the fact that they had both superior physicochemical quality traits (PC, GC and ZSV) and dough rheological properties (FDT, FST and FDS). The checks coded Ç1 (Gerek-79), Ç4 (Müfitbey) and Ç5 (Bayraktar-2000) were the highest yielders due to the fact that they had both superior GYs and yield components (TW and TKW). Finally, GY and yield components (TW and TKW) were negatively significantly correlated with physicochemical quality traits (PC, GC and ZSV).

Benzer Tezler

  1. Tez No

    822637

    Sulamalı ve yağışa dayalı koşullarda farklı sıra arası mesafelerinin buğday çeşitlerinin tane verimi ve kalite özelliklerine etkisi

    The effect of different row spacing on grain yield and quality traits of wheat cultivars in irrigated and rainfall conditions

    BURHAN ÖZSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGE DOĞANAY ERBAŞ KÖSE

  2. Tez No

    224150

    Buğdayda küllemeye (Erysiphe graminis dc f.sp. tritici marchal) dayanıklılık genlerinin ve bazı tarımsal özelliklerin kalıtımının belirlenmesi üzerine araştırmalar

    Researches on the determination of inherent of some agronomic traits on the resistance genes for powdery mildew (Erysiphe graminis dc f.sp. tritici marchal) in wheat

    MURAT KÜÇÜKAKÇA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    GenetikEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUZAFFER TOSUN

  3. Tez No

    651683

    Kuru ve sulu koşullarda buğday kılçığının tane doldurma süreci ve kalite özellikleri üzerine etkisi

    Effect of awn on grain formation and quality properties of wheat under rainfed and irrigated condition

    RECEP KARAKOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ZiraatEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZGÜR TATAR

  4. Tez No

    575472

    Edirne ekolojik koşullarında ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) farklı üst gübre uygulamalarının verim ve kalite üzerine etkisi

    Effect of different topdressing applications on yield and quality in bread wheat (Triticum aestivum L.) under Edirne ecological conditions

    HAKAN IRMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPAY BALKAN

  5. Tez No

    540747

    Buğdayın üç gelişme döneminde farklı albit dozu uygulamalarının verim ve verim öğelerine etkisinin belirlenmesi

    The determination of the effect of different albit doses on yield and yield components on three growth period ofwheat

    BÜŞRA İNAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatBursa Uludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN DOGAN

Geri Dön