Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi'nin Netîcetü'l - Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l - Bikriyye adlı eseri: İnceleme - metin - dizin
Netîcetü'-l Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l - Bikriyye named work of Gevrekzâde Hâfiz Hasan Efendi: Review - text - i̇ndex
- Tez No: 421554
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi, Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye, kadın ve çocuk hastalıkları, tıp terimleri, Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi, Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye, women and child diseases, medicine terms
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1077
Özet
Bu çalışmada, geleneksel Osmanlı tıbbının son temsilcisi Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi tarafından XVIII. yüzyılda kaleme alınmış olan“Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye”adlı tıbbi eser incelenmiştir. İncelemede eserin İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar 7092 numaralı nüshası esas alınmıştır. Diğer iki nüsha, destek nüsha olarak kullanılmıştır. Çalışmamız giriş, inceleme, metin, dizin ve sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde önce XVIII. yüzyıl Osmanlı tıbbı ve bu döneme ait tıp yazmaları ele alınmıştır. Ardından Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi ve“Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye”hakkında bilgi verilmiştir. İnceleme bölümünde eserin imla ve ses bilgisi ile ilgili özellikleri ortaya konulmuştur. Metin bölümünde, eserin çeviri yazı (transkripsiyon) işaretleriyle Latin alfabesine aktarımı yapılmıştır. Dizin bölümünde metinde geçen sözcüklerin alfabetik sıralaması yapılmış, sonuç bölümünde ise elde edilen veriler değerlendirilmiştir. Çalışma hazırlanırken yararlanılan kaynaklar kaynakça bölümünde gösterilmiştir. Bu eserin incelenmesiyle XVIII. yüzyılda tıp ilminin durumu ve dilimizin tıp terimlerini ifade edebilme kapasitesi tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca bu çalışmanın daha sonra yapılacak olan çalışmalara terminoloji bakımından katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study,“Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye”named medicine work which was written by the last representative of traditional Ottoman medicine Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi in XVIII. century was analysed . In research, the work was based on the 7092 numbered copy of Turkish manuscripts in the library of İstanbul University. Other two copies were used as support copies. The study consists of introduction, review, text, index and conclusion chapters . In the introduction, chapter information was given about XVIII. century Ottoman medicine and medicine manuscripts belonging to this period. Moreover, information was also given about Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi and“Netîcetü'l-Fikriyye fî Tedbîri Velâdeti'l-Bikriyye”. In the review chapter, the features related to spelling and phonetics were revealed.,The transcription of the work was transfered to the Latin alphabet by writting marks in the text chapter. The alphabetical ranking of the last words in the text were presented in the index part. In the conclusion chapter, the data obtained were evaluated. References used in the preparation of the study were added to the bibliography. By the review of the work, the statement of medicine science and the capacity to express the medical terms of our language in XVIII. century were studied to be detected. Moreover, this study will contribute the researches to be done later in terms of the terminology.
Benzer Tezler
- Hekimbaşı Gevrekzâde Hafız Hasan Efendi'nin hayatı ve Risale-i Nikrîsiyye adlı eserinin değerlendirmesi ve transkripsiyonu
The life and the life of Hekimp Gevrekzâde Hâfiz Hasan Efendi evaluation and transcription of the work titled Risâle-i Nikrisiyye
GÜLİSTAN SİNCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEHMİNAZ TOKMAK
- XVIII. yüzyılda Osmanlılarda vebâ: Örnek bir çalışma olarak Gevrekzâde Hâfız Hasan Efendi'nin 'Micennetü't-tâ'ûn Ve'l-Vebâ' ' isimli çalışması
Plague in Ottomans in the 18th century: As case study, the work of Gevrek-zâde Hâfiz Hasan's entitled 'Micennetü't-tâ'ûn Ve'l-Vebâ''
ERTUĞRUL TAN
- Makâle-i Re'îsü'l-Eshıyâ Hâtem-i Tay ve Anter (Gevrek-Zâde Hâfız Hasan) [çeviri yazılı metin]
Makâle-i̇ Re'îsü'l-Eshiyâ Hâtem-i̇ Tay ve Anter (Gevrek-Zâde Hâfiz Hasan) [transcripted text]
NURGÜL BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL İBRAHİM HAKSEVER
- Geçmişten günümüze tedavide kullanılan Türk müziği makamları ve özellikleri
Turkish music mades and features used in treatment from past to present
ZÜBEYDE ALADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP DURSUN
- Osmanlı Devleti'nde yeni tıp ve bilginin demokratikleşmesi
New medicine and democratization of knowledge in the Ottoman Empire
ABDÜSSAMET YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Tarihİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN KARATAŞ