Kültür politikası ve yazın çevirisi. N.V. Gogol, Ölü Canlar yapıtı
Cultural politics and literary translation. N.V. Gogol, Dead Souls
- Tez No: 422281
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BETÜL PARLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Rusça, yazın çevirisi, Gogol, Ölü Canlar, himaye, Yeniden Çeviri Savı, Literary translation, Gogol, Dead Souls, Russian, patronage, Retranslation Hypothesis
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Geçmiş yüzyılın son çeyreğinden bu yana, bir sosyo-kültürel manipülasyon aracı olarak yazın çevirisi çeviribilim alanında çokça tartışılan bir konu haline gelmiştir. Cumhuriyetin kuruluşundan başlayarak yazın çevirisi köklü bir yeniden yapılandırma projesinin başlıca ayaklarından biri olmuştur. Rusçadan yapılan çevirilere ise özellikle 1960'lı-1980'li yıllar döneminde siyasi bir temsil görevi yüklenmiştir. Rus Klasikleri adıyla bilinen yapıtlar kimi zaman sol yazın olarak değerlendirilmiş, kimi zaman yeniden klasik konumlarına dönmüştür. Ölü Canlar, 100 Temel Eser listesinde yer alan bir yapıt olarak klasik niteliğinin yanı sıra ders materyali niteliğini edinmiştir. Bu çalışma, romanın 1950-2010 yılları arasında yayımlanan altı çevirisini mercek altına alarak tarihsel, söylemsel ve metinsel verilerin desteğiyle kültürel ortamının çeviri normlarına yansıyıp yansımadığı, yansıdıysa nasıl yansıdığı sorusuna yanıt bulmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla José Lambert – Hendrik van Gorp'un betimleyici modelinden ve André Lefevere'in himaye (patronaj) kavramından yararlanılmıştır. Antoine Berman'ın“Yeniden Çeviri Savı”metinsel incelemeyle sınanmıştır. Elde edilen bulgular çalışmanın sonuç bölümünde yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Since the last quarter of the past century, literary translation as a tool of a socio-cultural manipulation has become a subject of intense debates in the field of translation studies. For young Turkish Republic literary translation was one of the main pillars of a radical social restructuring project. Later, in the 1960s-1980s, translations of Russian Classics obtained certain political representation: as leftist literature or as classics depending on the prevalent political atmosphere of the country. Nowadays Dead Souls by Nikolay Gogol, one of the novels in the 100 Essential Readings List, has gained a new quality as a course material. This study examines six translations of the novel published between 1950 and 2010. Using the historical, discursive and textual data, I aim to establish how the cultural politics affected the translational norms. The“Descriptive Model”by José Lambert - Hendrik van Gorp is used for the corpus analysis. The patronage concept by André Lefevere maintains the frame for the discursive data interpretation. Antoine Berman's Retranslation Hypothesis is tested in the light of the textual data.
Benzer Tezler
- John William Draper'ın History of the Conflict between Religion and Science adlı eserinin Osmanlı Türkçesine çevirisi üzerine betimleyici bir çalışma
A descriptive study on the Ottoman Turkish translation of John William Draper's History of the Conflict between Religion and Science
OSMAN ÇEVİKTAY
Doktora
Türkçe
2023
Batı Dilleri ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE BANU KARADAĞ
- Cumhuriyet Döneminde aydın bir öğretmen: Adnan Cemgil-hayatı ve fikirleri
A intellectual teacher in Republican Period: Adnan Cemgil-his life and i̇deas
EREN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET AYSAL
- Yaşlılarda istismarı belirlemeye yönelik ölçek geliştirme çalışması
Scale development study to determine elderly abuse
KEMAL MUSTAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZE DİLEK GÜLDAL
- Multiculturalism, division and planning: Lessons for urban integration and the case of Nicosia
Çok kültürlülük, bölünme ve planlama: Kentsel bütünleşme için dersler ve Lefkoşa örneği
GİZEM CANER
Doktora
İngilizce
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULİN BÖLEN
- Kültürel çeşitliliğin medyada temsili; TRT örneği
Culturel varities in media; for instance TRT
EVİN KATURMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
İletişim BilimleriMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ŞAHİNKAYA