Geri Dön

Dengbêj resoyê gopala

Dengbêj resoyê gopala'nin yaşam ve eserleri

PDF İndir

  1. Tez No: 422747
  2. Yazar: MAHMUT BEĞİK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYRULLAH ACAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bibliyografya, Bibliography
  6. Anahtar Kelimeler: Sözlü edebiyat, Kurt, dengbêj, Resoyê Gopala, Evdalê Zeynê, Verbal literature, Kurd, dengbêj, Resoyê Gopala, Evdalê Zeynê
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Kürtçe
  9. Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
  10. Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Toplum içinde çoğu zaman, toplumun üzerinde etkiler birakan olaylar meydana gelir. Eğer o toplum sözlü halk edebiyatını yaşıyorsa ve henüz tamamen yazılı edebiyata geçmemişse, bu olaylar bir şekilde bazı kimseler tarafından topluma sözlü olarak aktarılır. Bu olaylar bir nesilden diğer bir nesile nakledilirler. Kürt halkı içerisinde, genelde bu görev 'dengbêjler' tarafından yapılır. Dengbêjler bu olayları hikaye, destan veya türkü haline getirirler. Bölge halkı içerisinde veya bir bölgeden diğer bir bölgeye, baştan başa naklederler. Dengbêjlik, sözlü Kürt edebiyatında bugüne kadar devam etmektedir. Sadece türkülerinin bir kısmı, notalarıyla beraber yazılı edebiyata dönüştürülebilmiştir. Türküler, dengbêjler sayesinde kendi özlerini koruyabilmişlerdir. Kürtler içerisinde bir çok dengbêj, bugüne kadar bu sözlü edebiyatı taşıyabilmişlerdir.Bu sözlü kültürü koruyan ve ona büyük katkılar sağlayan dengbêjlerden bir tanesi de dengbêj Resoyê Gopala'dır.Dengbêj Reso70 yıldan fazla dengbêjlik yapmış ve Kürt dengbêliğine önemli katkılarda bulunmuştur. Bu araştımada,dengbêj Resoyê Gopala'nin yaşam ve eserleri üzerinde, detaylı bir araştırma yapılmıştır. Bu tez giriş ve 2 kısımdan oluşmaktadır. Giriş bölümünde, dünya genelinde sözlü edebiyat ve onun içerisinde 'dengbêjliğin' yeri üzerinde durulmuştur. Bunun yanında da komşu milletlerin ve Kurdistan topraklarında yaşıyan azınlıkların Kürt dengbêjliği üzerindeki etkisi veya Kürt dengbêjliğinin, bıraktığı etki ele alınmaktadır. Aynı bölümde, dünya ve Kürt araştırmacılarına göre, dengbêjliğin genel ölçüleri ve dengbêj Evdalê Zeynê'nin bir ekol olarak Kürt dengbêjliği içerisindeki yerine yer verilmiştir. Bunun da sebebi dengbêj Resoyê Gopala'nın Evdal'in bir takipçisi olmasındandır. Araştırmanın birinci bölümü, Reso'nun yaşami ve eserleri konu edinmektedir. Reso'nun aşireti, ailesi, zehirlenmesi bu bölümde yer almaktadır. Ayrıca Reso'nun ailesinden, araştırmacılardan, dengbêj ve arkadaşlarından, dengbêj Resoyê Gopala hakkındaki görüşlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, Reso'nun eserlerinden seçilmiş örnekler almaktadır. Bu örneklerde ele alınan türkülerin konusu, kahramanları, olay, yer ve örgüsü üzerinde durulmuştur. Resoyê Gopala, dengbêj Evdalê Zeynê'nin ekolunu takip eden bir dengbêj olması nedeniyle, ikisinin eserleri arasında karşılaştirmanın yapılabilmesi için örnek olarak iki eserine yer verilmiş ve eserler ekte sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Many times happenings occure which effect on the societies life. If the society contuniues its lifes under the circumstances of the verbal literature and the written literature hasn't established enough, there are some person who are doing that. These happenings are been transferred from a generation to the others by dengbêjs. They are transferring these by songs, epics and stories. They are transferring them from an area to another. The dengbêj culture is still contuniuing among the Kurds. Only some of these songs are been written to notes. Songs are been protected on their own bases. Many of the Kurdish denbejs have protected this verbal culture and transferred it to the present day. One of these dengbêjs which has served the dengbêj culture by protect the ancient is the dengbêj Resoyê Gopala. The dengbêj Reso has lived more than 70 years as dengbêj by composing many valuable works for the Kurdish culture. This my work is going to be a part of his life and works. The research is constituted of a beginning and two chapters. At the first the general explanation of the verbal literature and the role of the traditional singers (dengbêjs). Dengbêjs in the surrounding nations and minorities in Kurdistan, how they have effected on the kurdish dengbêjs is a topic of the first chapter. We have mentioned at this chapter the criterias of being a dengbêj according to the kurdish and other dengbêjs in the world and especially the position of the famous dengbêj Evdale Zeynike in the Kurdish literature wich's been researched. While Evdal is been seen as a hero of the Kurdish dengbêjs and has contuniued as a dengbêj as like as his followers did it. The first chapter is about Resoyê Gopala's life. His family and the way he's been poisoned are expressed at this chapter. Beside of that the expressions of his family members, friends and other researchers are been expressed their opinions and informations about Resoyê Gopala. The second chapter is, Resoyê Gopala's works and comments on these works. Some of his songs are selected and are commented. Especially the topics and characteristics of them have been commented by emphasizing time and place for his songs could been understand better where it's been finalising with Evdalê Zeynê's two songs included their lyrics which can be found at the end of this work.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    354926

    Dengbêjlik geleneği ve âşık edebiyatı ile karşılaştırılması

    Dengbêj tradition and its comparison with minstrel literature

    CANSER KARDAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Halk Bilimi (Folklor)Fırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BİROL AZAR

  2. Tez No

    356828

    Anlatıcı olarak Dengbej ve Dengbej anlatılarındaki kahramanın makûs talihi

    Başlık çevirisi yok

    SİNAN AKCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Sahne ve Görüntü SanatlarıKadir Has Üniversitesi

    Film ve Drama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇETİN KEMAL SARIKARTAL

    YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP SİREL GÜNSÜR YÜCEİL

  3. Tez No

    582269

    Voice as a space of memory and sonorous object in the dengbêj tradition

    Dengbêj geleneğinde hafıza mekanı ve sedalı bir nesne olarak ses

    DİLAN SALIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Halk Bilimi (Folklor)Boğaziçi Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. MELTEM AHISKA

  4. Tez No

    537436

    Dengbêj Salıhê qubînî jıyan û berhem

    Dengbêj Salihê qubînî yaşamı ve eserleri

    BEŞİR GÜÇLÜ

    Yüksek Lisans

    Kürtçe

    Kürtçe

    2019

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıMuş Alparslan Üniversitesi

    Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CANSER KARDAŞ

  5. Tez No

    541927

    Toplumsallık ve tarihselliğin taşıyıcı ana aktörü ve öğesi: Dengbêj kadınlar ve ağıt

    The carrier main actor and element of the sociality and the historicalness: Dengbêj women and lament

    NAZMİ AYAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Sosyolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Sosyoloji Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERYAL DELFİN GÜNDÜZ

Geri Dön