Bir siyasetçi ve lider olarak Seyyid Abdülkadir
Sayyid Abdul Qadir, as a politician and a leader
- Tez No: 422935
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERCAN KARAKOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyografi, Tarih, Biography, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Bu yüksek lisans tez çalışmasında, Osmanlı Devleti bürokrasisinde ve Kürtler tarafından kurulan çeşitli cemiyetlerde önemli vazifeler ifa eden Seyyid Abdülkadir'in hayatı ele alınmıştır. Seyyid Abdülkadir, ünlü Kürt siyasi liderlerinden biri olmasına ve son dönem Osmanlı devlet kademesinde kritik görevler yapmasına rağmen şimdiye kadar hakkında herhangi bir eserin yazılmamış olması, bu çalışmayı gerekli kılmıştır. Tez kapsamında, Seyyid Abdülkadir'in hayatının yanı sıra, 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devleti'nde yaşayan Kürtlerin siyasal, sosyal ve ideolojik değişim ve dönüşümleri incelenmiştir. Seyyid Abdülkadir, yaşadığı dönemde Kürtlerin dinî, siyasi ve askerî liderliğini yapmış olan Şeyh Ubeydullah Nehri'nin oğludur. Babasının bu özelliğinden dolayı kendisi de bölgede önemli bir nüfuza sahipti. Seyyid Abdülkadir, II. Abdülhamit döneminde Jön Türk hareketi ile yakınlaştı ve ülkedeki etnik sorunların çözümünün Osmanlılık üst kimliğinin özümsenmesiyle sağlanabileceğine inandı. Ancak İttihat ve Terakki'nin iktidarı tamamen eline geçirdikten sonraki merkeziyetçi ve Türkçü politikalar izlemesi onun partiden uzaklaşmasına neden oldu. II. Meşrutiyet'in ilanı ile Medine'deki sürgünden İstanbul'a dönen Seyyid Abdülkadir, bu tarihlerde kurulan Kürt hareketlerinin çoğunda bulundu ve görev yaptı. Kürt siyasi hareketinin silahı bir araç olarak kullanmasına karşı oldu ve siyasal ve kültürel öğeleri ön plana çıkarmaya çalıştı. Bu süreçte birçok Kürt ailesini aynı çatı altında topladı. Çok yönlü bir kişiliğe sahip olan Seyyid Abdülkadir, Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti, Âyan üyeliği, Kürdistan Teali Cemiyeti ve Şûrâ-yı Devlet başkanlıkları gibi önemli vazifeler ifa etti. Hem etnik bir grubun liderliğini yapmak hem de üst düzey resmi makamlarda bulunmak, Seyyid Abdülkadir'i çoğu zaman güç durumda bıraktı. Ilımlı ve uzlaşmacı kimliğiyle bilinen Seyyid Abdülkadir, sert eleştirilere ve ciddi tehditlere maruz kaldı. Bağımsız bir Kürt devleti projesini öncelemediği için milliyetçi Kürtlerin; Cumhuriyetin milliyetçi seküler toplum projesine muhalif olduğu için de yeni rejimin tepkisini çekti. Seyyid Abdülkadir'in sahip olduğu dinî ve siyasi otorite, Cumhuriyetin kurucu kadroları tarafından tehdit olarak algılandı ve 1925 yılında ansızın patlak veren Şeyh Said Ayaklanması'nda rolü olduğu gerekçesiyle Diyarbakır İstiklal Mahkemeleri kararıyla idam edildi.
Özet (Çeviri)
In this M.A. thesis, Sayyid Abdul Qadir's life who performed significant tasks in both the Ottoman bureaucracy and the organizations established by Kurds has been examined. It has made this study necessary that despite being one of the most important Kurdish political leaders and doing serious tasks in late Ottoman bureaucracy, no work has been written about him so far. In scope of this thesis, besides the life of Abdul Qadir, the change in political, social, ideological and identity transformation of Kurds living in the Ottoman Empire since the second half of the 19th century has also been analyzed. Sayyid Abdul Qadir is the son of Sheikh Ubeydullah who was the political, religious and military leader of the Kurdish people during that time. Thanks to this feature of his father, he also had a big influence in the region. Sayyid Abdul Qadir became closer to the“Young Turks”movement during II. Abdul Hamid period and believed that solving the ethnic problem in the country could be achieved by internalizing the upper identity of Ottomanism. However, Unity and Progress Party's (Ittihad ve Terakki Partisi) insistence on the centralist and Turkish policies after reaching the absolute power caused Abdul Qadir to move away the party. Abdul Qadir worked as executive in most of the Kurdish organizations founded in these days after returning from exile in Madina to Istanbul with the proclamation of the II. Constitution.He severely opposed Kurdis political movement's using arms as tool of struggle and tried to emphasize political and cultural elements. He managed to gather many Kurdish families (Tribes) under one roof. Abdul Qadir having a multi-faceted personality has made important tasks such as leadership of State Council (Şura-yı Devlet), membership of the Senate of the Ottoman Empire (Meclis-i Âyân) and presidency of Society for the Rise of Kurdistan (Kürdistan Teali Cemiyeti). Both doing the leadership of an ethnic group and working in a high-level official authority put Abdul Qadir in a difficult situation most of the times. Sayyid Abdul Qadir who was known for his moderate and conciliatory identity exposed to criticism and serious threats. He was protested by both Kurdish intellectuals for not supporting the project of an independent Kurdish State and by the new regime for opposing the secular nationalists society project of the Republic. The religious and political leader figure of Abdul Qadir was seen as a threat by New Republicans and he was executed by Diyarbakır Independence Tribunal (Diyarbakır İstiklal Mahkemesi) on May 27th 1925 on the grounds that he had role on Sheikh Said Rebellion which broke out suddenly.
Benzer Tezler
- Mevdûdî'nin hayatı, eserleri ve İslâm Hukuku ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi
Mawdudi: His life, works and the assesment of his thoughts on İslamic law
LUTFULLAH KERİM BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH KAHRAMAN
- 1980 sonrası Türk milliyetçiliği hareketinde yaşanan değişim ve yenisağ (2 cilt)
The Changes occured in Turkish nationalism from 1980 uptil 2000's and the next-right movement
AHMET BARAN DURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Siyasal BilimlerMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLİZ ERGİNSOY
- Aliya İzzetbegoviç'in siyaset ve ahlak anlayışı
Aliya Izzetbegovic's conception of politics and ethics
FATİH YANMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Kamu YönetimiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ERTUGAY
- Karizmatik lider çerçevesinde Süleyman Demirel
Suleyman Demirel within the frame work of the charismatic leader
VAFA SAMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerSüleyman Demirel ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN MEHMET KİRİŞ
- 1980 sonrası değişimin ışığında kadın ve liderlik olgusu: Tansu Çiller örneği
The phenomenon of women and leadership in the light of the change after 1980: Tansu Çiller example
İLKAY DEMİRKÜREK